Είναι πολύ σημαντικό τα βλέμματα μας να είναι στραμμένα στις οικονομικές εξελίξεις στις ΗΠΑ.
Παρ’όλες τις απόψεις που θέλουν την Κίνα και ενδεχομένως και την Ινδία να υποκαθιστούν εν μέρει την Αμερική στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, η Αμερικανική οικονομία μετράει.
Κι αυτό γιατί ενώ οι κεφαλαιαγορές αντιδρούν σε τριμηνιαίες εξελίξεις, μεταβολές σαν αυτή που συζητάμε συμβαίνουν σε βάθος δεκαετιών.
Αυτό λοιπόν που συμβαίνει και είναι εξαιρετικά σημαντικό για την παγκόσμια οικονομία, είναι ότι ενώ η Ευρωπαϊκή Ένωση αποφάσισε να ακολουθήσει τον δρόμο της δημοσιονομικής πειθαρχίας, η Αμερική επιβιβάστηκε στο πλοίο της ποσοτικής χαλάρωσης και της νομισματοποιήσης του χρέους της που βρίσκεται πάνω από 350% του ΑΕΠ της.
Η θεωρία λέει ότι η νομισματοποιήση του χρέους είναι μια διαδικασία δυο βημάτων. Πρώτα η κυβέρνηση εκδίδει χρεόγραφα για να χρηματοδοτήσει την τόνωση της οικονομίας και σε δεύτερο χρόνο η κεντρική τράπεζα αγοράζει το χρέος από το επενδυτικό κοινό, το οποίο πλέον βρίσκεται με πλεόνασμα χρημάτων.
Στην πράξη, η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα θέλει να μειώσει σημαντικά τα προσδοκώμενα πραγματικά επιτόκια ανεβάζοντας τις προσδοκίες για πληθωρισμό, κρατώντας τα μικροπρόθεσμα επιτόκια κοντά στο μηδέν.
Ταυτόχρονα, θέλει να εμποδίσει τα μακροπρόθεσμα επιτόκια από το να ανέβουν ακλουθώντας τις πληθωριστικές τάσεις, δημιουργώντας σημαντικές ποσότητες νέων δολαρίων για να χρηματοδοτήσει την αγορά Αμερικανικών Treasuries κυρίως δεκαετίας.
Εδώ, μέσα από τα δυο μέχρι στιγμής πακέτα ποσοτικής χαλάρωσης (το QE1 me 1 τρις δολάρια και το QE2 με 600 δις δολάρια) έχουμε ένα εκρηκτικό μείγμα σύγκρουσης στρατηγικών, αβάσιμης ελπίδας και οικονομικού κυνισμού.
Το ασταθές μοντέλο της τόνωσης της κατανάλωσης μέσω ενός διαρκούς αυξανόμενου χρέους που αποπληρώνεται μέσω της “μαγικής” δημιουργίας δολαρίων, εναντίον του μοντέλου της ευημερίας που βασίζεται σε οικονομίες των νοικοκυριών, επενδύσεις, και εγχώρια παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών.
Η περίεργη αισιοδοξία ότι με κάποιο τρόπο τα πακέτα της ποσοτικής χαλάρωσης θα παίξουν το ρόλο του απινιδωτή της Αμερικανικής οικονομίας που θα ζωντανέψει πάλι επιτρέποντας την απόσυρση των πακέτων και της αποπληρωμή του χρέους επιτρέποντας στην οικονομική λογική να επικρατήσει, και τέλος ο Μακιαβελικός κυνισμός .
Η πολιτική αυτή αποσκοπεί στο να διαβρώσει την πραγματική αξία του γιγάντιου Αμερικανικού χρέους, πληθωρίζοντας τις τιμές των στοιχείων που εξασφαλίζουν αυτό το χρέος ενώ ταυτόχρονα προστατεύει τους Αμερικανούς οφειλέτες από το κόστος αυτού του πληθωρισμού κρατώντας σταθερά το επιτόκια. Φυσικά το βάρος του φορτίου μετατίθεται στους ξένους πιστωτές μέσω της αναπόφευκτης πτώσης τον δολαρίου.
Αν αναρωτιέστε ποιος είναι ο μεγάλος κερδισμένος από αυτήν της πολιτική, ξεχάστε τον μέσο Αμερικανό μισθωτό. Το πραγματικό εισόδημα ανά μισθωτό στην Αμερική είναι χαμηλότερο σήμερα από ότι ήταν πριν τριάντα χρόνια.
Στρέψτε το βλέμμα σας στην Wall Street και το Canary Wharf όπου το τεράστια bonuses επέστρεψαν μόλις δυο χρόνια μετά την απίστευτη κρίση.
Δείτε της αμοιβές των CEOs εισηγμένων εταιρειών σε αντιπαράθεση με τις τιμές των μετοχών τους και το ύψος την μερισμάτων που αποδίδουν στους μετόχους τους, και μετά ξανασκεφτείτε το μοντέλο τόνωσης της οικονομίας μέσω της αέναης δημιουργίας χρέους που χρηματοδοτείται από την δημιουργία χρημάτων μέσω της νομισματοποιήσης του.
Προσωπικά, δεν ανάβω κεριά στη μνήμη του Καρλ Μαρξ. Τον βλέπω όμως να χαμογελά συγκαταβατικά.
Γιάννης Τσακίρης “Oxygen capital”