Η μεγάλη κρίση που περνάει η πολυμετοχικότητα στον Παναθηναϊκό (ας μην βιασθούμε, ακόμα, να μιλήσουμε για διάλυση της) φέρνει και πάλι στην επιφάνεια το…επιχειρηματικό δίλημμα: αποτελεί, σήμερα επένδυση το ελληνικό ποδόσφαιρο για τους «ισχυρούς του χρήματος»;
Η πρώτη απάντηση είναι όχι, συμπέρασμα το οποίο ενισχύεται αν ανατρέξουμε και στην παλαιότερη δήλωση του Σωκράτη Κόκκαλη, σύμφωνα με την οποία ο Ολυμπιακός του στοίχισε 200 εκατ. ευρώ στα 17 έτη που ο ίδιος ήταν το απόλυτο αφεντικό της ΠΑΕ. Γιατί ακόμα και σε χρονιές ιδιαίτερα προσοδοφόρες, λόγω των «αστρονομικών» εσόδων από το Τσάμπιονς Λιγκ, εξ’ ίσου…αστρονομικά ήταν και τα έξοδα, λίγο πάνω, η λίγο κάτω από τα 60 εκατ. ευρώ!
Για να γίνει μια ελληνική ομάδα ανταγωνιστική στην Ευρώπη και να μην αρκείται στους «καβγάδες» με τους ανταγωνιστές της στην Σούπερ Λίγκα για την…διαιτησία, περιορίζοντας τους στόχους της στην κατάκτηση των εγχώριων τίτλων, πρέπει να επενδύσει. Σε ποδοσφαιριστές ποιότητας και μεγάλης αξίας.
Τι γίνεται, όμως, όταν η κρίση στην οικονομία συμπαρασύρει και το ποδόσφαιρο; Πόσο εύκολο είναι να «χτιστεί» μια ομάδα ικανή να προχωρήσει, τουλάχιστον, ως τους «16» του Τσάμπιονς Λιγκ για να «φέρει» 25-30 εκατ. ευρώ στα ταμεία της ΠΑΕ: Αν δεν υπάρχει «καβάτζα» από πέρσι για του χρόνου, από τηλεοπτικά, μπόνους, εισιτήρια, χορηγίες κ.α. αναγκάζονται οι μέτοχοι-επενδυτές να βάλουν το χέρι στην τσέπη. Και πόσοι είναι αυτοί στις 16 ΠΑΕ; Πόσα μπορούν να βάλουν; Γιατί να τα βάλουν;
Με ποια προσδοκία;
Μια ΠΑΕ μπορεί να γίνει κερδοφόρα, αν πρόκειται πρώτον για «μαγαζί γωνία» και δεύτερον αν η λειτουργία της βασίζεται σε μια «νοικοκυρεμένη» και προσεκτική, ίσως και…μίζερη διαχείριση από την διοίκηση, με τον «κίνδυνο» (εντός εισαγωγικών η λέξη) να μείνει «χαμηλά».
Το ποδόσφαιρο, βέβαια, διέπεται από…λογιστική λογική μόνο σε επίπεδο ΠΑΕ. Έστω και αν ο ρομαντισμός «πέθανε» προ πολλού, ακόμα και αν μπάλα και μπίζνες πάνε «πακέτο», στο γήπεδο δεν υπάρχουν τέτοιοι κανόνες.
Ούτε στα συναισθήματα των οπαδών, που θα κληθούν να «καταθέσουν τον όβολον» τους –συχνά από το υστέρημα τους, σε εποχές δύσκολες για όλους πλέον-, με την προϋπόθεση να τους ικανοποιεί το «προϊόν»!
Εκεί, λοιπόν, από κάποιες κακές εκτιμήσεις, από μερικές λανθασμένες επιλογές ή από την ανάγκη για την «υπέρβαση», δημιουργούνται τα μεγάλα οικονομικά «ανοίγματα» και τα χρέη.
Στην ταλαιπωρημένη ΑΕΚ οι μεγαλομέτοχοι, εφοπλιστές κ.κ. Παπάς-Νοτιάς, προσπαθούν «όσα εισπράξουν, τόσα να ξοδέψουν» για να μην επιδεινωθεί η οικονομική κατάσταση της ΠΑΕ.
Στον ΠΑΟΚ εν αναμονή του «μεσσία»-Άραβα επενδυτή, «γεννώνται» τα ίδια ερωτήματα: πόσα θα επενδύσει ο εμίρης από το Κατάρ, τι περιέχει το 5ετές πλάνο του και με ποιες προσδοκίες; Απορίες που θα λυθούν στην πράξη…
Ο Κώστας Τσακίρης, από τα ηχηρά ονόματα της ναυτιλίας, «μάτωσε» οικονομικά στον Πανιώνιο και δηλώνει ότι δεν αντέχει να κουβαλά άλλο μόνος τα «βάρη». Στην Λάρισα ο Κώστας Πηλαδάκης έφτιαξε ένα πολυτελές γήπεδο, κόστους 41 εκατ. ευρώ, με ομολογιακό δάνειο, για την αποπληρωμή του οποίου αν δεν πληρώσουν και άλλοι (επενδυτές ή χορηγοί), θα χρειαστεί να «ζορισθεί» ο ίδιος περισσότερο.
Η πορεία της ομάδας, όμως, ουραγού στο πρωτάθλημα, δεν τον βοηθά και το χειρότερο θα ήταν να «χάσει» κατηγορία.
Μην μακρηγορούμε: ολόκληρος…Αμπράμοβιτς δεινοπάθησε την τελευταία 2ετία για να «συνέλθει» επιχειρηματικά από την κρίση. Οι ομάδες της «Πρέμιερ Λιγκ» χρωστούν εκατοντάδες εκατομμύρια.
Στην Ισπανία η Μπαρτσελόνα, η κορυφαία ομάδα του πλανήτη, «έσπασε» μια παράδοση 111 ετών και έβαλε διαφήμιση στην φανέλα, με χορηγό το Qatar Foundation για να μπορέσει να ανταπεξέλθει στα τεράστια χρέη της. Δεν θα συναντούσαν δυσκολίες οι «δικές» μας ομάδες;
Στον Ολυμπιακό, που πέρασε την δική του μεγάλη κρίση το καλοκαίρι και τώρα δείχνει ο πιο «εύρωστος» στην Σούπερ Λιγκ, ο μεγαλομέτοχος, εφοπλιστής Βαγγέλης Μαρινάκης μπήκε μεν πολύ δυναμικά στον χώρο, «έριξε» του κόσμου τα εκατομμύρια για να πάρει την ΠΑΕ από τον Κόκκαλη και να κάνει μεταγραφές, αλλά, ως επιτυχημένος και οξυδερκής επιχειρηματίας δίνει, σύμφωνα με το ρεπορτάζ, εντολή για «προσεκτικές κινήσεις» τον Γενάρη. Και ξέρει καλά τι κάνει…
Στον Παναθηναϊκό το όποιο πρόβλημα, γιγαντώνεται, από την στιγμή που απαιτείται να «συγκεραστούν» διαφορετικές απόψεις, διαφορετικές προσεγγίσεις και διαφορετικά συμφέροντα επιχειρηματικών «κολοσσών»!
Καθόλου εύκολο- και ποτέ δεν ήταν, από την πρώτη μέρα της πολυμετοχικότητας…
Εν κατακλείδι: το ποδόσφαιρο αποτελεί «κομμάτι» της οικονομίας. Θα ήταν το λιγότερο αφελής κάποιος, αν θα πίστευε ότι η κρίση δεν θα επηρέαζε το ποδόσφαιρο, ή αν ο «Χ», «Ψ» επιχειρηματίας θα συνέχιζε να βάζει επ’ αόριστον εκατομμύρια σε ένα «βαρέλι δίχως πάτο».
Προς το παρόν, το ελληνικό ποδόσφαιρο προσπαθεί (…όπως ΟΛΟΙ μας) να «νικήσει» την κρίση και να προσαρμοσθεί σε ένα νέο, οικονομικά περιβάλλον, με απτό παράδειγμα την αύξηση της φορολόγησης των συμβολαίων από το προνομιακό 20% στο 45%, ως απόρροια των νέων μέτρων για την επιβίωση της ελληνικής οικονομίας. Και θα χρειαστεί το χρόνο του…
Μιχάλης Κοσμετάτος
