ΤΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΚΑΦΟΥΝΗ*
Το 2025 βρίσκει τη χώρα μας αντιμέτωπη με ένα πλαίσιο πολυκρίσεων, το οποίο εντείνει την κοινωνική και οικονομική αβεβαιότητα και επιβάλλει την επιδίωξη της πολιτικής σταθερότητας. Οι πολλαπλές εστίες γεωπολιτικής αστάθειας, που ευνοούν διαρκείς ανακατατάξεις, και η πραγματικότητα των πολεμικών συγκρούσεων στη γειτονιά μας διαμορφώνουν νέες προτεραιότητες για τις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, όπως, επίσης, και για την Ελλάδα. Αυτή η συνθήκη αστάθειας, που εκ των πραγμάτων καθιστά δυσχερείς τις αναπτυξιακές μας προσπάθειες, έχει άμεση επίδραση στη λειτουργία της αγοράς και στα εισοδήματα των πολιτών, γεγονός που περιορίζει περαιτέρω και τα έσοδα των εμπορικών επιχειρήσεων. Είναι ενδεχομένως περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να ενισχυθεί η ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και κυρίως να επιταχυνθεί η διαδικασία σύγκλισης της ελληνικής οικονομίας με τον ευρωπαϊκό μ.ό.
Στο πλαίσιο αυτό, το ελληνικό εμπόριο, που είναι ο ισχυρότερος κλάδος της ελληνικής οικονομίας, με 230.000 επιχειρήσεις και 800.000 εργαζομένους, επισημαίνει ότι είναι αναγκαίο να συνεχιστεί η μεταρρυθμιστική προσπάθεια στη χώρα, η οποία, ωστόσο, πρέπει να λάβει σοβαρά υπόψη τις υστερήσεις που προκαλούν προβλήματα στην αναπτυξιακή της πορεία. Ο επιμένων πληθωρισμός και η αύξηση του κόστους ζωής σε βασικά αγαθά και υπηρεσίες απορροφούν τις μισθολογικές αυξήσεις και υπονομεύουν τον στόχο της οικονομικής κανονικότητας για μεγάλα τμήματα του πληθυσμού. Είναι επιβεβλημένο επομένως να υπάρξουν στοχευμένες παρεμβάσεις που θα βοηθούν τις εμπορικές επιχειρήσεις να αξιοποιήσουν τις πραγματικές δυνατότητες της αγοράς. Κι εδώ υπάρχουν δύο τομείς στους οποίους θα μπορούσαν να προωθηθούν κάποιες πρωτοβουλίες.
Ο πρώτος τομέας είναι αυτός της φορολογίας, ένα θέμα που απασχολεί το ελληνικό εμπόριο για πολλές δεκαετίες. Πως θα υπάρξει, επιτέλους, στη χώρα ένα σύστημα που θα επιβραβεύει τις ασφαλιστικά και φορολογικά συνεπείς επιχειρήσεις.
Η ΕΣΕΕ έχει προτείνει μία σειρά από μέτρα φορολογικής επιβράβευσης, τα οποία μπορούν να αντιμετωπίσουν αυτήν την ανάγκη. Καταρχάς, προτείνουμε την προσαύξηση της έκπτωσης φόρου εισοδήματος στο 10% (αντί 4%) στις διασυνδεδεμένες επιχειρήσεις για έγκαιρη υποβολή φορολογικής δήλωσης και την ταυτόχρονη εφάπαξ αποπληρωμή φόρου, που θα οδηγήσει και σε μείωση του φορολογικού συντελεστή του Φόρου Εισοδήματος Νομικών Προσώπων από το 22% στο 20%, λόγω αυξημένης εισπραξιμότητας. Επιπλέον, είναι αναγκαίες οι χαμηλότερες επιτοκιακές επιβαρύνσεις για τους συνεπείς, ως προς τα ρυθμισμένα χρέη τους, οφειλέτες. Είναι, επίσης, ώριμες τόσο η κατάργηση της προκαταβολής φόρου όσο και η κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος και για τα νομικά πρόσωπα. Τέλος, χρειάζεται η ταχύτερη επιστροφή ΦΠΑ στις εξαγωγικές επιχειρήσεις και δυνατότητα αυτόματου συμψηφισμού με κάθε φύσεως υποχρέωση.
Ο δεύτερος τομέας είναι αυτός της χρηματοδότησης των Μμε επιχειρήσεων, κάτι που σχετίζεται τόσο με την αύξηση της ρευστότητας των επιχειρήσεων όσο και με τη στήριξη του υγιούς ανταγωνισμού στην αγορά. Η πρόκληση της διπλής μετάβασης (πράσινης και ψηφιακής) της Μμεπιχειρηματικότητας στη νέα περίοδο σημαίνει αφενός την ανάγκη μείωσης των επιτοκίων δανεισμού των επιχειρήσεων και αφετέρου την αξιοποίηση όλων των διαθέσιμων κοινοτικών πόρων για τη στήριξη του ελληνικού εμπορίου. Είναι σαφές ότι απαιτείται ένα διευρυμένο και επικαιροποιημένο πρόγραμμα αναβάθμισης των ψηφιακών δεξιοτήτων ιδιοκτητών και εργαζομένων στο εμπόριο, ώστε και οι μικρές και οι πιο ευάλωτες εμπορικές επιχειρήσεις να αποκτήσουν τεχνογνωσία και πρόσβαση στα σύγχρονα τα ψηφιακά εργαλεία. Και φυσικά παρεμβάσεις που θα επιτρέπουν στις επιχειρήσεις να μειώνουν το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα.
Σε γενικές γραμμές, η ΕΣΕΕ θεωρεί ότι η συμβολή του εμπορίου στο νέο παραγωγικό μοντέλο θα είναι κρίσιμη λόγω της κομβικής θέσης που διατηρεί ανάμεσα στους παραγωγικούς κλάδους που συνιστούν βαριές μεταβλητές της ελληνικής οικονομίας. Η βιωσιμότητα επομένως της εμπορικής επιχείρησης θα πρέπει να είναι ένα από τα βασικά επίδικα των αναπτυξιακών πολιτικών για το 2025. Είναι ανάγκη να δράσουμε γρήγορα και αποφασιστικά, διότι στο σύγχρονο ανταγωνιστικό περιβάλλον δεν έχουμε τον χρόνο για να περιμένουμε. Και σίγουρα ζούμε σε μια εποχή όπου, πέρα από το περιεχόμενο των μεταρρυθμίσεων, έχουν μεγάλη σημασία η ταχύτητα και το «timing» στην υλοποίησή τους. Η ώρα να επιστρέψει στην αγορά μεγαλύτερο μέρισμα της ανάπτυξης είναι τώρα.
*Πρόεδρος της ΕΣΕΕ
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 3/1/2025)