Διεκδικούν άδειες για έρευνες πετρελαίου στην Αδριατική
«Τα ΕΛ.ΠΕ διαθέτουν το 54,5% της Jugopetrol Kotor στο Μοντενέγκρο, ενώ η Εν. Αιγαίου κάνει τα… παρθενικά της βήματα στην περιοχή»
Με «σκοτσέζικο ντους» μοιάζουν οι σχέσεις του μεγαλομετόχου των ΕΛ.ΠΕ, Σπύρου Λάτση με τον επικεφαλής της Aegean Energy, Μαθιού Ρήγα, οι οποίοι ετοιμάζονται να διασταυρώσουν τα επιχειρηματικά τους «ξίφη», αυτή τη φορά, στο Μαυροβούνιο.
Έντεκα μόλις μήνες, μετά τη διαμάχη τους, για τις γεωτρήσεις πετρελαίου στο κοίτασμα δυτικά της Θάσου, που χρειάστηκε την παρέμβαση του υφυπουργού Περιβάλλοντος, Γιάννη Μανιάτη, για να ηρεμήσουν τα «πνεύματα». Μετά τον ανταγωνισμό μεταξύ των δύο ομίλων, ενόψει των νέων ερευνών υδρογονανθράκων που προωθεί η κυβέρνηση σε Δυτική Ελλάδα και Αιγαίο και την «ανακωχή» στο θέμα της κατασκευής υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στη Ν. Καβάλα, αφού και οι δύο τάσσονται υπέρ του ελέγχου της επένδυσης από έναν Ανεξάρτητο Φορέα Φυσικού Αερίου κι όχι από το Δημόσιο, βρίσκονται και πάλι αντιμέτωποι αυτή τη φορά στο Μαυροβούνιο. Μια περιοχή καίριας σημασίας, που παρόλο που δεν διαθέτει σήμερα παραγωγή πετρελαίου, θεωρείται ότι υπάρχουν εμπορικά κοιτάσματα.
Η απόφαση της κυβέρνησης της γείτονος χώρας να παραχωρήσει άδειες για την εξερεύνηση κοιτασμάτων «μαύρου χρυσού» και φυσικού αερίου προσέλκυσε το επενδυτικό ενδιαφέρον πολλών ενεργειακών κολοσσών της Ευρώπης, έναντι των οποίων πρέπει να πλειοδοτήσουν η ΕΛ. ΠΕ ή η Aegean Energy, για να κατοχυρώσουν άδειες για την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων, που εκτείνονται στα νότια των ακτών του Μαυροβουνίου, στην Αδριατική Θάλασσα.
Οι παραχωρήσεις θα δοθούν για μια χρονική περίοδο 30 ετών και οι προοπτικές, όπως εξηγούν στελέχη των δύο ελληνικών εταιρειών, είναι σημαντικές, αφού σεισμικές έρευνες στο νότιο τμήμα της Αδριατικής έχουν δείξει πως υπάρχουν αρκετές υποσχόμενες τοποθεσίες, για πιθανά κοιτάσματα σε μια θαλάσσια περιοχή έκτασης 4.000 τ. μ.
Τα «όπλα»
Τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο στο Μαυροβούνιο δεν είναι άγνωστα για τον όμιλο των ΕΛ. ΠΕ. Η εταιρεία δραστηριοποιείται στην περιοχή, μέσω της θυγατρικής της, Jugopetrol Kotor, το 54,5% του μετοχικού κεφαλαίου, της οποίας αγόρασε από το εκεί Δημόσιο, έναντι 65 εκατ. ευρώ, το 2002.
Η θυγατρική δραστηριοποιείται στη διανομή και τη λιανική των πετρελαϊκών προϊόντων, αλλά και στη χονδρική μέσω της αποθηκευτικής μονάδας στο λιμάνι Μπαρ της Αδριατικής, ενώ διαθέτει δύο σταθμούς ανεφοδιασμού αεροπορικών καυσίμων στο Τιβάτ και την Ποντγκόριτσα.
«Παλιός γνώριμος» της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου, ο όμιλος των ΕΛ.ΠΕ κατέχει ήδη τα δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων σε τρεις θαλάσσιες περιοχές της χώρας και θέλει να αυξήσει τη σφαίρα επιρροής της διεκδικώντας και νέες άδειες. Μάλιστα, η πορεία των οικονομικών μεγεθών της Jugopetrol Kotor είναι τόσο θετική, που τα κέρδη της την περίοδο Ιανουαρίου – Σεπτεμβρίου του 2010 αυξήθηκαν στα 7,64 εκατ. ευρώ, ενώ τα έσοδά της άγγιξαν τα 124,7 εκατ. ευρώ.
Για την Ενεργειακή Αιγαίου από την άλλη, μπορεί να είναι η «παρθενική» της προσπάθεια για διείσδυση στη βαλκανική αγορά, όμως, στη διεκδίκηση αδειών στο σχετικό διαγωνισμό της κυβέρνησης του Μαυροβουνίου, προτάσσει την τεχνογνωσία και την εμπειρία της, επί ελληνικού εδάφους, καθώς διαχειρίζεται τα κοιτάσματα στον Πρίνο και τη Νότια Καβάλα, ενώ σημαντική παρουσία έχει και σε δύο σημαντικά κοιτάσματα στην Αίγυπτο.
Τα άλλα μέτωπα
ΕΛ.ΠΕ και Ενεργειακή Αιγαίου, όσο το «παιχνίδι» του πετρελαίου… ανοίγει για τα καλά είναι δύο ελληνικοί όμιλοι που θα διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο σε Ελλάδα και εξωτερικό. Ετοιμάζουν τα γεωτρύπανά τους, μόλις προκηρυχθεί από το Ελληνικό Δημόσιο, ο διαγωνισμός για την έρευνα νέων κοιτασμάτων στη Δυτική και Ανατολική Ελλάδα, στο Θρακικό Κόλπο και το Αιγαίο, στο δεύτερο εξάμηνο του 2011, διεκδικώντας μια από τις άδειες, ενώ επιχειρηματικά συγκρούονται και στην Αίγυπτο.
Η Ενεργειακή Αιγαίου έχει ξεκινήσει ερευνητικές γεωτρήσεις στο πεδίο West Kom Ombo, μια από τις μεγαλύτερες παραχωρήσεις στην χώρα των Φαραώ, όπου η εταιρεία κατέχει μερίδιο 80%, ενώ το συνολικό ύψος της επένδυσης φτάνει τα 6 εκατ. δολ. Συμμετοχή 80% έχει όμως και σε δεύτερο κοίτασμα, στο East Mega Wish, στον κόλπο του Σουέζ, μια επένδυση ύψους 15 εκατ. δολαρίων.
Από την άλλη, στην Αίγυπτο τα ΕΛ.ΠΕ έχουν συστήσει συνεργασία με την μέχρι πρότινος ανταγωνίστριά της, Vegas Oil & Gas, συμφερόντων Βαρδινογιάννη για τη συνέχιση των ερευνητικών εργασιών στην περιοχή West Obayed. Στα σχέδιά της είναι μάλιστα δύο ακόμη γεωτρήσεις, μέχρι τον Ιούνιο του 2012.
Στην «ουρά» 13 διεθνείς κολοσσοί
Ανεξάρτητα από τον ελληνικό «εμφύλιο» ΕΛ.ΠΕ και Ενεργειακής Αιγαίου ωστόσο, για μια από τις άδειες γεωτρήσεων στο Μαυροβούνιο, οι δύο εταιρείες θα πρέπει να υπερκεράσουν και τις προσφορές των άλλων 13 ενεργειακών κολοσσών, μερικών εκ των μεγαλυτέρων στην Ευρώπη, οι οποίοι έχουν καταθέσει προσφορές.
Ανάμεσα σε αυτές, σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, η ρωσική Gazprom Neft και η σερβική θυγατρική της NIS, η ρωσική εταιρεία αερίου Novatek, η αμερικανική Hess Corporation, η ιταλική ENI, η νορβηγική Statoil, η γαλλική Total, η ιταλική Edison, η κροατική INA, η ουγγρική MOL, η βρετανική Trajan Oil& Gas Services, η Sterling Energy, η Premieroil, η Northern Petroleum και η επίσης ουγγρική TDE Services.
Το ενεργειακό «φιλέτο» της βαλκανικής αγοράς ανέκαθεν αποτελούσε «δέλεαρ» για τους διεθνείς πετρελαιάδες και ιδίως οι περιοχές – εκτός από το Μαυροβούνιο – της Αλβανίας, της Βοσνίας – Ερζεγοβίνης, της Κροατίας και της Σερβίας, οι οποίες παρουσιάζουν σημαντική έλλειψη ενεργειακής απόδοσης και εξαρτώνται από υπερδυνάμεις πετρελαίου, προκειμένου να εισάγουν.