Τι προβλέπει
Εγκρίθηκαν οι περιβαλλοντικοί όροι για την ολοκληρωμένη ανάπλαση του Φαληρικού μετώπου, από την εκβολή του ποταμού Κηφισού μέχρι την απόληξη της λεωφόρου Συγγρού.
Η βασική ιδέα του αρχιτέκτονα Renzo Piano αφορά στην ένωση της πόλης με τη θάλασσα στο σημείο που είχε διακοπεί από τη ροή της λεωφόρου Ποσειδώνος.
Στόχος είναι η αποκατάσταση της απρόσκοπτης επικοινωνίας του αστικού ιστού με το θαλάσσιο μέτωπο, με τη λειτουργική αναδιάταξη των τεχνικών υποδομών και ειδικά των συγκοινωνιακών έργων της παράκτιας ζώνης.
Μεταξύ άλλων προβλέπεται περιβαλλοντική αναβάθμιση της περιοχής και δημιουργία ενός μητροπολιτικού πάρκου έκτασης περίπου 600 στρεμμάτων με άξονες τη φύση, τον πολιτισμό την άσκηση – άθληση και την ψυχαγωγία.
Τα κυριότερα επιμέρους έργα που συνθέτουν το έργο ανάπλασης του Φαληρικού μετώπου, συνοψίζονται ως εξής:
– Εγκάρσια μετατόπιση της λεωφόρου Ποσειδώνος: Το τμήμα μεταξύ των ανισόπεδων κόμβων Κηφισού και Συγγρού, με μήκος περίπου 1.000 m, μετατοπίζεται μέχρι 90 m προς τη θάλασσα, χαμηλώνει και καλύπτεται σε δύο θέσεις, πλάτους 300 m περίπου η καθεμιά, οι οποίες μαζί με πρόσθετες εγκάρσιες γεφυρώσεις ενοποιούν απρόσκοπτα τον αστικό χώρο με το παραλιακό μέτωπο.
– Πράσινες «κοιλάδες» ως αντιπλημμυρικά έργα: Στη θέση της υφιστάμενης παραλιακής λεωφόρου που μετατίθεται, υλοποιούνται δυο φυσικές «κοιλάδες» πρασίνου, βατές από πεζούς, μια στο Μοσχάτο και μια Καλλιθέα. Αυτές οι ήπιες εδαφικές πτυχώσεις θα παραλαμβάνουν τις πλημμυρικές παροχές σε περιπτώσεις πολύ έντονης βροχόπτωσης, ενώ όλο τον άλλο καιρό θα αποτελούν πράσινες μεταβατικές ζώνες από την πόλη προς τη θάλασσα.
– Μητροπολιτικό πάρκο: Η ανεκμετάλλευτη σήμερα επιφάνεια της περιοχής αναπλάθεται, ώστε να δημιουργηθεί πάρκο μητροπολιτικής κλίμακας, το οποίο συνδέει φυσικά και ανεμπόδιστα την πόλη με το θαλάσσιο μέτωπό της.
Η σύνδεση αναπτύσσεται σε πέντε εγκάρσιους άξονες που αρθρώνουν γραμμικούς περίπατους, με κοινή απόληξη στο στοιχείο του νερού, σε εξέδρες που εισχωρούν στην θάλασσα σαν υπόμνηση των εξεδρών που υπήρχαν στο Φαληρικό μέτωπο στις αρχές του 20ου αιώνα. Συγχρόνως το υδάτινο στοιχείο διεισδύει στο πάρκο, με τα τρία υγρά κανάλια και με τη διαμόρφωση γραμμικών θαλάσσιων στοιχείων, δημιουργώντας ζωντανούς πόλους αναψυχής και επαναφέροντας την κολύμβηση στον Φαληρικό όρμο.
Στο μητροπολιτικό πάρκο θα εμπεριέχονται λειτουργίες εκπαιδευτικού και ενημερωτικού χαρακτήρα με άξονα τη φύση και την επιστήμη, δραστηριότητες πολιτισμού, αναψυχής, τουρισμού, αθλητισμού και ναυταθλητισμού, άσκησης και αναψυχής, καθώς και μικρής έκτασης και τοπικού ενδιαφέροντος εμπορικές χρήσεις. Επίσης, τo μητροπολιτικό πάρκο θα φιλοξενήσει πέντε ειδικές γλυπτικές κατασκευές – τοπόσημα.
– Έργα στη θάλασσα: Περιλαμβάνουν τέσσερις κάθετες στο θαλάσσιο μέτωπο προβλήτες ως επεκτάσεις των θεματικών αξόνων του πάρκου, τη δημιουργία τεχνητής παραλίας στο δυτικό άκρο του μετώπου, κατασκευή δύο τεχνητών νησίδων νότια της τεχνητής παραλίας και την εξέδρα του τοπόσημου στο άκρο της προβλήτας του άξονα πολιτισμού.
– Υποστηρικτικά έργα: Για την άρδευση του εκτεταμένου νέου πρασίνου, δημιουργείται το Κέντρο Ανάκτησης Νερού Ελαιώνα, με τροφοδοσία από την υγρή φάση των λυμάτων του Κεντρικού Αποχετευτικού Αγωγού, υπόγεια μονάδα τριτοβάθμιας επεξεργασίας και επιστροφή της ιλύος στον κεντρικό αγωγό.
Η δυναμικότητα της μονάδας θα είναι 1.200 m3/ημέρα και το παραγόμενο ανακτημένο νερό θα ανταποκρίνεται πλήρως σε όλες τις απαιτήσεις για απεριόριστη άρδευση τόσο στο μητροπολιτικό πάρκο όσο και σε μέρος του Πάρκου Κέντρου Πολιτισμού Ιδρύματος «Σταύρος Νιάρχος» (ΚΠΙΣΝ).
Στα υποστηρικτικά έργα περιλαμβάνονται επίσης διατάξεις για την ανανέωση των στάσιμων νερών στον Κηφισό και στον Ιλισσό, καθώς και μονάδα διαχείρισης για την αξιοποίηση των πράσινων αποβλήτων από τη συντήρηση του πάρκου.
Χρηματοδότηση και δημιουργία θέσεων εργασίας
Σύμφωνα με το ΥΠΕΚΑ, η υλοποίηση του έργου συνεπάγεται επενδύσεις της τάξεως των 230 εκατ. ευρώ. Αναμένεται η δημιουργία 1.000 θέσεων εργασίας στη φάση κατασκευής και 70 περίπου θέσεων άμεσης απασχόλησης κατά τη λειτουργία, καθώς και σημαντικού αριθμού έμμεσα συνδεόμενων με το έργο θέσεων.
Η χρηματοδότηση του έργου θα προέλθει από το Επιχειρησιακό Πρόγραμμα για το Περιβάλλον και την Αειφόρο Ανάπτυξη 2014-2020 του ΥΠΕΚΑ (110 εκατ. ευρώ), από το ΥΠΟΜΕΔΙ (80 εκατ. ευρώ) και από το νέο Περιφερειακό Επιχειρησιακό Πρόγραμμα Αττικής (40 εκατ. ευρώ). Παράλληλα, για την επιτάχυνση της συγχρηματοδότησης του έργου από τα ευρωπαϊκά ταμεία, θα χρησιμοποιηθεί το Ευρωπαϊκό πρόγραμμα Jaspers.