Τις «ανησυχητικές» συνθήκες διαβίωσης των παράνομων μεταναστών στα κέντρα κράτησης στον Έβρο επισημαίνει σε έκθεσή του ο Οργανισμός Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της ΕΕ (FRA), υπογραμμίζοντας παράλληλα την ανεπαρκή αντιμετώπιση του προβλήματος από τις Ελληνικές Αρχές, «παρά την ύπαρξη συγκεκριμένων έκτακτων κονδυλίων της ΕΕ». Η έκθεση βασίζεται σε επιτόπια έρευνα στην περιοχή του Έβρου τον Ιανουάριο 2011.
«Η κατάσταση στα εξωτερικά χερσαία σύνορα της ΕΕ μεταξύ Ελλάδας και Τουρκίας είναι μία κατάσταση έκτακτης ανάγκης όσον αφορά στα θεμελιώδη δικαιώματα. Άνθρωποι, μεταξύ των οποίων έγκυες γυναίκες και οικογένειες με μικρά παιδιά κρατούνται υπό απάνθρωπες συνθήκες», υπογραμμίζει η ανακοίνωση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Ως χαρακτηριστικό παράδειγμα, αναφέρεται η κατάσταση που επικρατεί στο κέντρο κράτησης Σουφλίου, όπου στις 29 Ιανουαρίου, ημέρα επίσκεψης των ερευνητών του FRA, 144 άτομα κρατούνταν σε ενιαίο χώρο εμβαδού περίπου 110 τετραγωνικών μέτρων. «Δεν υπάρχει θέρμανση, υπάρχει μόνο μία τουαλέτα και ένα κρύο ντους για όλους τους κρατούμενους – με τις εξωτερικές θερμοκρασίες να κυμαίνονται γύρω στους μηδέν βαθμούς», αναφέρει η έκθεση, σημειώνοντας ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης συνιστά, σε περιπτώσεις ομαδικού καταλύματος , εμβαδόν 4 τ.μ. ανά κρατούμενο.
«Οι ελληνικές αρχές δεν έχουν λάβει μέτρα έκτακτης ανάγκης για την αντιμετώπιση των συνθηκών στα κέντρα κράτησης του Έβρου, παρά την ύπαρξη συγκεκριμένων έκτακτων κονδυλίων της ΕΕ», επισημαίνει η ίδια έκθεση (σ.σ. πέραν των χρηματοδοτήσεων από τα αρμόδια Ευρωπαϊκά Ταμεία, η Ελλάδα έχει λάβει για την αντιμετώπιση έκτακτης ανάγκης επιπλέον χρηματοδότηση ύψους 9,8 εκατ. ευρώ το Δεκέμβριο του 2010, 4,9 εκατ. ευρώ το 2009 και 2,2 εκατ. ευρώ το 2008).
Παράλληλα, διαπιστώνεται ότι «όλοι όσοι συλλαμβάνονται να διέρχονται τα σύνορα παράτυπα, εκτός εκείνων που χρειάζονται επείγουσα εισαγωγή σε νοσοκομείο, τίθενται αυτομάτως υπό κράτηση, περιλαμβανομένων παιδιών, ακόμη και βρεφών».
Σύμφωνα με την έκθεση, καίριο πρόβλημα στην περιοχή του Έβρου αποτελεί ο συντονισμός των τοπικών αρχών για την αντιμετώπιση της κατάστασης, ενώ παράλληλα επισημαίνεται ότι «η ευθύνη διαχείρισης της μετανάστευσης είναι μοιρασμένη μεταξύ τεσσάρων διαφορετικών υπουργείων, η δε ανάθεση ευθυνών σε τοπικό επίπεδο δεν είναι σαφής».
Η έκθεση υπενθυμίζει ότι «το 2010 το 90% του συνόλου των παράτυπων συνοριακών διελεύσεων που διαπιστώνονται κατά μήκος όλων των εξωτερικών χερσαίων και θαλάσσιων συνόρων της ΕΕ, λαμβάνει χώρα στα Ελληνικά χερσαία και θαλάσσια σύνορα». Περίπου 350 μετανάστες διασχίζουν καθημερινά τα ανατολικά σύνορα στον ποταμό Έβρο, κοντά στην Ορεστιάδα. Στην περιοχή αυτή 45 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους το 2010. Περίπου το 40% των παράνομων μεταναστών προέρχονται από το Αφγανιστάν και οι υπόλοιποι από την Αλγερία, το Πακιστάν, τη Σομαλία και το Ιράκ.
Εξάλλου στην ίδια έκθεση αναφέρεται άρθρο της κοινοτικής ιστοσελίδας Euobserver, το οποίο τονίζει την έντονη κριτική που ασκείται στην Ελλάδα για τη μη αξιοποίηση της οικονομικής βοήθειας που έλαβε από την ΕΕ για την αντιμετώπιση της αθρόας εισροής παράνομων μεταναστών.
Το Euobserver επισημαίνει ότι η Ελλάδα δεν ανταποκρίνεται στην «ανθρωπιστική κρίση» που λαμβάνει χώρα στην περιοχή του Έβρου και πως σε γενικές γραμμές δεν υπάρχει ουδεμία στρατηγική για την αντιμετώπιση του προβλήματος. Επισημαίνει, ακόμη, τα καταδικαστικά σχόλια της έκθεσης του FRA σχετικά με την έλλειψη κοινωνικής και δικαστικής πρόνοιας, εξαιρουμένων κάποιων περιοδικών επισκέψεων κλιμακίων της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες.
Τέλος, το άρθρο του Euobserver επισημαίνει την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων Υπουργείων, την έντονη γραφειοκρατία, την απουσία ΜΚΟ στην περιοχή και την ασαφή ανάθεση αρμοδιοτήτων μεταξύ των τοπικών Αρχών.