Τυμβωρύχοι είχαν πειράξει τον σκελετό
Σε εξέλιξη βρίσκεται αυτήν την ώρα, στο κατάμεστο αμφιθέατρο του Υπουργείου Πολιτισμού η παρουσίαση των ευρημάτων της ανασκαφής στον Τύμβο Καστά της Αμφίπολης, παρουσία του υπουργού Πολιτισμού Κώστα Τασούλα.
Ομιλητές στην εκδήλωση είναι οι:
– Κ. Περιστέρη, επικεφαλής της ανασκαφής και προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Σερρών, με θέμα: «Ανασκαφική έρευνα Ταφικού Μνημείου Τύμβου Καστά Αμφίπολης (2012-2014)».
– Μιχ. Λεφαντζής, αρχιτέκτονας, με θέμα: «Η σχέση του Λέοντος με τον Τύμβο της Αμφίπολης: Αρχιτεκτονικές και οικοδομικές προσεγγίσεις».
– Δημ. Εγγλέζος, πολιτικός μηχανικός, με θέμα: «Ο ρόλος του πολιτικού μηχανικού κατά την αποκάλυψη του Ταφικού Μνημείου στον Τύμβο Καστά: Παρουσίαση προσωρινών στερεωτικών εργασιών και αναλύσεις για την ερμηνεία και τον έλεγχο ιστορικών υποθέσεων».
Την εκδήλωση θα συντονίσουν ο ομότιμος καθηγητής Κλασικής Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών Βασίλης Λαμπρινουδάκης και ο διευθυντής του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, αρχαιολόγος Νίκος Σταμπουλίδης.
Το ενδιαφέρον για τις ανακοινώσεις της διεπιστημονικής ομάδας είναι μεγάλο. Το περασμένο Σάββατο τα βλέμματα ήταν στραμμένα στο αρχαιολογικό μουσείο της Αμφίπολης και στη συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε ο υπουργός Πολιτισμού Κώστας Τασούλας.
Ο κ. Τασούλας επανέλαβε ότι η έρευνα δεν έχει τελειώσει και οι επόμενες κινήσεις θα κριθούν από τα αποτελέσματα της γεωφυσικής διασκόπησης που πραγματοποιεί η επιστημονική ομάδα του ΑΠΘ.
Όσον αφορά τον σκελετό που βρέθηκε κάτω από το δάπεδο σφράγισης του τρίτου θαλάμου του αρχαίου τάφου, νεώτερα στοιχεία για την «ταυτότητα» (φύλο, ηλικία) του νεκρού δεν υπάρχουν. Σύμφωνα με τον κ. Τασούλα την έρευνα θα αναλάβουν Έλληνες επιστήμονες.
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης ο αρχαιολόγος Bασίλειος Λαμπρινουδάκης χαρακτήρισε το μνημείο της Aμφίπολης λαμπρή ψηφίδα στην ιστορία της Eλλάδας. Στη συνέχεια, ο καθηγητής Nικόλαος Σταμπολίδης σημείωσε οτι με την εκδήλωση αυτή ξεκινά ο επιστημονικός διάλογος για το θέμα.
Κατόπιν ο λόγος δόθηκε στην Kατερίνα Περιστέρη, για να παρουσιάσει τις ανασκαφές στον τύμβο Καστά από το 2012 και όπως εξελίχθηκε το 2014.
Περιστέρη: Το πιο δύσκολο τώρα αρχίζει
H κα Περιστέρη άρχισε την ομιλία της από τις ανασκαφές του 2012, 2013 οι οποίες διερεύνησαν τον περίβολο των 497 μέτρων περιμέτρου και 158,4 μ. διαμέτρου. Παρουσίασε βημα βημα και τις ανασκαφες του 2014 και την αποκάλυψη του τάφου. Κατέληξε λεγοντας ότι ο κιβωτιόσχημος τάφος στο βάθος του τρίτου θαλάμου έφτανε στα 8.9 μέτρα από τον θόλο. Σε αυτόν είχαν παρέμβει όπως είπε βαναυσες χείρες. «Προς το παρόν δεν γνωρίζουμε ποιος ή ποια είναι ο νεκρός», πρόσθεσε.
«Ξέρετε πολύ καλά ότι το πιο δύσκολο τώρα αρχίζει. Είναι η μελέτη που θα μας δώσει τα συμπεράσματα που όλοι περιμένουμε», ανέφερε στην αρχή της παρουσίασης η επικεφαλής των ανασκαφών στον Τύμβο Καστά, συνεχίζοντας:
«Ξεκινήσαμε το 2012 μια μικρή ομάδα με πολύ μεράκι και όρεξη για να δούμε τι συμβαίνει στον λόφο μυστήριο. Ήταν αφημένος για χρόνια, δεν πίστευαν πως είχε να δώσει άλλα πράγματα. Αυτό ήταν ένα έναυσμα για να δούμε τι πραγματικά γίνεται. Οι κάτοικοι μιλούσαν για τον «τάφο της Βασίλισσας». Σκεφτείτε όμως ότι πάντα κάτι έχουν να πουν όσα ακούγονται σε έναν τόπο. Ελπίζαμε να οριοθετήσουμε τον τύμβο γιατί δεν ήταν στρογγυλός μετά από όλα αυτά τα χρόνια και τις ανασκαφές».
‘Ενα δοκάρι, πιθανότατα από το επιστύλιο που βρίσκεται πίσω απο τις Καρυάτιδες, στο ταφικό μνημείο του Καστά στην Αμφίπολη, κατέστρεψε το πρόσωπο της δεξιάς Καρυάτιδας, ανέφερε, μεταξύ αλλων, η Κ. Περιστέρη.
Χίλια και πλέον μέλη απο τη βάση του λέοντος και τον περίβολο εντοπίσθηκαν το 1916 διάσπαρτα όπως είπε ο αρχιτεκτονας Mιχάλης Λεφαντζής. Αναμεσά τους 11 κομματια του γλυπτού του λέοντος σε φραγματα. Εμειναν εκεί μετά απο αποτυχημένη προσπαθεια βρετανών να τα μεταφέρουν στη χώρα τους. Οπως είπε είναι δυνατή η ανασύσταση μέρους του περιβόλου και της βάσης του γλυπτού.
Ενδιαφέρουσες πληροφορίες έδωσε η κα Περιστέρη κατά τις διευκρινιστικές ερωτήσεις των δημοσιογράφων.
Εκεί, μεταξύ άλλων ανέφερε πως στον χώρο της Αμφίπολης οργίαζε η αρχαιοκαπηλεία, ενώ αρχικά ο περίβολος μπροστά από τα σκαλοπάτια ήταν ανοιχτός και μετά τον έκλεισαν. «Άρα ο τύμβος ήταν κάποτε επισκέψιμος», δήλωσε.
Στις ερωτήσεις αναφορικά με την ταυτότητα του νεκρού δήλωσε: «Υπάρχουν μαρτυρίες από το παρελθόν ότι υπήρχε η πρόθεση του Μεγάλου Αλεξάνδρου για την δημιουργία ενός μεγάλου μνημείου. Η Αμφίπολη ήταν ένα πολύ σημαντικό κέντρο (…) Μέσα στον τύμβο υπήρχε μια σημαντική προσωπικότητα αλλιώς δεν θα έστηναν το λιοντάρι στην κορυφή».
Σχολιάζοντας παλιότερη δήλωσή της πως στην Αμφίπολη είναι θαμμένος Μακεδόνας στρατηγός, τόνισε: «Με ένα λιοντάρι στην κορυφή και ένα τέτοιο τεράστιο μνημείο θα μπορούσε να είναι στρατηγός είχα πει όταν με είχατε ρωτήσει παλιότερα. Όταν βρέθηκε ο σκελετός δεν θα μπορούσε ποτέ ένας αρχαιολόγος να πει αν είναι άνδρας ή γυναίκα. Βρέθηκε σε άσχημη κατάσταση. Εγώ μιλώ με βάση το ίδιο το μνημείο. Είπα ότι όταν υπάρχει ένα λιοντάρι στην κορυφή θα μπορούσε να είναι στρατηγός. Δεν απαντώ σε θεωρίες συνωμοσίας ότι εκεί είναι θαμμένος ο Μέγας Αλέξανδρος».
Κινδύνευε με κατάρρευση ο 4ος θάλαμος
Μνημείο με εσωτερική και εξωτερική επίχωση ήταν κατά τον πολιτικό μηχανικό Δημήτρη Εγγλέζο ο τάφος της Αφίπολης. Εγιναν παρεμβάσεις και υποστυλώσεις, προκειμένου να μην κινδυνεύσει. Η υποστύλωση ήταν παθητική, δηλαδη δεν δημιουργούσε εντάσεις και έγινε με ζωροδικτύωμα σωληνώσεις και ξύλινα στοιχεία.
Ειδικά στον κυρίως ταφικό θάλαμο, όπου η κατάσταση ηταν οριακή, έπεσαν «δέκα τεμάχια σχετικά μεγάλου όγκου».
Ο ομιλητής είπε ακόμη οτι η κατασκευή του ταφικού ορύγματος έγινε πριν από την κατασκευή του τάφου. Ο σεισμός του εβδόμου αιώνα μ.Χ. επέφερε, όπως είπε, μικρή καταπόνηση. Αντίθετα, υπήρξε καταπόνηση απο αποθέσεις προηγούμενων ανασκαφών, όπως είπε.
Τέλος, ως προς το αν πλημμύρα επέφερε κατάχωση άπάντησε άρνητικα.
