Διπλασιάστηκαν μέσα σε 12 χρόνια οι «αιώνιοι φοιτητές» στα ελληνικά πανεπιστήμια, ενώ από όσους κατορθώνουν να πάρουν πτυχίο ένας στους δέκα μεταναστεύει στο εξωτερικό. Παράλληλα, η ισχνή σύνδεση της ανώτατης εκπαίδευσης με την αγορά εργασίας συνιστά κρίσιμο παράγοντα για την περιορισμένη συμβολή της τελευταίας στην αναπτυξιακή πορεία της χώρας.
Τα απογοητευτικά αυτά συμπεράσματα προκύπτουν, ανάμεσα σε άλλα, από πρόσφατη μελέτη του υπουργείου Παιδείας σχετικά με τη στρατηγική που πρέπει να ακολουθήσει η ανώτατη εκπαίδευση την περίοδο 2016-2020.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, από 163.037 φοιτητές που είχαν υπερβεί τον ανώτατο προβλεπόμενο χρόνο σπουδών το 2003, φτάσαμε το 2014 να έχουμε 328.742! Ίσως το στοιχείο ερμηνεύει και τις προσπάθειες των κυβερνήσεων προ ΣΥΡΙΖΑ να περιορίσουν το φαινόμενο εισάγοντας διαγραφές για όσους ξεπερνούσαν τον χρόνο σπουδών, διάταξη που κατάργησε η σημερινή κυβέρνηση.
Συνολικά, από το 2004 έως το 2014 λαμβάνουν πτυχίο κάθε χρόνο, κατά μέσο όρο, περίπου 50.000 φοιτητές, που αντιστοιχεί στο 66,6% των εισακτέων κάθε έτους. Το ποσοστό όμως των αποφοίτων ανά έτος, τα τελευταία χρόνια, ανέρχεται στο 18% του συνόλου των ενεργών φοιτητών, με αποτέλεσμα τη ραγδαία αύξηση του συνολικού αριθμού των φοιτητών πέραν των κανονικών εξαμήνων.
Σε αυτήν τη σχετικά χαμηλή επίδοση στα έγκαιρα ποσοστά αποφοίτησης σημαντικό ρόλο έχουν παράγοντες όπως το οικονομικό και κοινωνικό περιβάλλον της δημοσιονομικής κρίσης, τα προβλήματα διοίκησης και διαχείρισης των ιδρυμάτων, η δομή και η ποιότητα της διδασκαλίας, η ελλειμματική φοιτητική μέριμνα και η συρρικνωμένη υποστήριξη των φοιτητών, καθώς επίσης οι ιδιαίτερες συνθήκες λειτουργίας του κάθε ιδρύματος (π.χ. απομακρυσμένες περιοχές) κ.λπ.
Βασικές αιτίες της πληθυσμιακής έκρηξης των λεγόμενων και αιώνιων φοιτητών είναι οι εξής:
Ο μεγάλος αριθμός φοιτητών με ελάχιστα προσόντα που εισάγονται στο Πανεπιστήμιο. Τα τελευταία πέντε χρόνια, η παρατεταμένη οικονομική κρίση έχει επιδράσει αρνητικά στην προσπάθεια των φοιτητών να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους.
