Η αφορμή δόθηκε με τον καταστροφικό σεισμό στη Λ’ Άκουίλα, την πόλη της Ιταλίας, που τον Απρίλιο του 2009 θρήνησε τον θάνατο 150 κατοίκων της και είδε τα περισσότερα κτίριά της να ισοπεδώνονται, μεταξύ των οποίων και πολλά σχολεία.
Δύο και πλέον χρόνια από τότε κι έπειτα από αίτημα των δημοτικών αρχών, η Ιταλική Εταιρία Παιδιατρικής παρουσίασε στην πόλη το «τέλειο σχολείο», την ιδανική κτιριακή εγκατάσταση προς όφελος του μαθητή.
Οι Ιταλοί παιδίατροι επιχείρησαν να βρουν τη χρυσή τομή σε μία σειρά από ζητήματα: ποια χρώματα λειτουργούν αποτρεπτικά στην ενδοσχολική βία και βοηθούν τους μαθητές στη συγκέντρωση;
Ποια βιολογικά υλικά πρέπει να χρησιμοποιηθούν και γιατί είναι απαραίτητη η χρήση τους; Τελικά, ποιο είναι το σχολείο που «ντοπάρει» τους μαθητές, ώστε να έχουν καλύτερες επιδόσεις;
Κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι τα περιβαλλοντικά στοιχεία ενός κτιρίου διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο όχι μόνο στην όραση, την ακοή, την αφή και την όσφρηση, αλλά και σε πιο «αφανείς» υποδοχείς όπως αυτούς που έχουμε στο δέρμα μας και τη γλώσσα μας.
Ένα περιβάλλον, που δεν είναι «υγιές», μπορεί να προκαλέσει σε βάθος χρόνου ευερεθιστικότητα, κατάθλιψη, πονοκεφάλους. Ωθεί στην «κοπάνα» και υποδαυλίζει τη βία μεταξύ των μαθητών.
Η καλή σχέση περιβάλλοντος – σχολείου, επισημαίνουν οι ειδικοί, είναι πολύ σημαντική, καθώς αφορά παιδιά που περνούν πολλές ώρες στα θρανία καθημερινά για δώδεκα χρόνια. Το ίδιο ισχύει, όμως, και για το διδακτικό προσωπικό. Το περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει θετικά ή αρνητικά το έργο τους, τη μεταδοτικότητά τους, την απόδοσή τους, τη σχέση τους με τους μαθητές.
Στην έκθεσή τους, οι Ιταλοί παιδίατροι περιγράφουν με λεπτομέρειες το «τέλειο σχολείο».
Ξεκινώντας από τα χρώματα, επισημαίνουν ότι ο τοίχος που βρίσκεται πίσω από την έδρα του δασκάλου, ή του καθηγητή, πρέπει να έχει διαφορετικό χρώμα από τους υπόλοιπους τοίχους της σχολικής αίθουσας. Στη λέσχη του σχολείου -εάν υπάρχει- το χρώμα, που προτείνεται, είναι η ώχρα ή το απαλό πράσινο. Για το νηπιαγωγείο προτείνονται το ροζ και το κίτρινο, για το γυμνάσιο το πράσινο ή το μπλε, που βοηθούν στη συγκέντρωση.
Η ατμόσφαιρα που μολύνεται από έπιπλα και μπογιές εξάπτει τα πνεύματα, άρα ο αέρας στις αίθουσες πρέπει να ανανεώνεται. Η ιδανική θερμοκρασία είναι στους 20 βαθμούς Κελσίου, ενώ η συγκέντρωση της θερμότητας στο πάτωμα κρίνεται απαγορευτική. Απαραίτητη κρίνεται και η καλή μόνωση, ώστε να μην επιβαρύνεται το νευρικό σύστημα από εξωτερικούς θορύβους. Για να αντιμετωπιστεί η «ηχορύπανση» που προκαλείται στα διαλείμματα από τις φωνές των παιδιών η λύση, που προτείνεται, είναι ειδικά υλικά ηχομόνωσης.
Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δοθεί στις διαστάσεις θρανίων και καρεκλών. Εάν είναι αταίριαστα μεταξύ τους, παραμονεύει ο κίνδυνος της σκολίωσης, ενώ αποσπάται και η προσοχή του μαθητή.
Τονίζεται, επίσης, ότι το μάθημα της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης δεν χρησιμεύει σε τίποτε εάν δεν δίνει το ίδιο το σχολείο το παράδειγμα με τη χρήση ανακυκλούμενων υλικών και την υιοθέτηση προγραμμάτων ανακύκλωσης. Η πράξη, επισημαίνεται χαρακτηριστικά, διδάσκει πολύ περισσότερα από οποιοδήποτε βιβλίο.
Όσο για το ποιο είναι το κατάλληλο μέρος για να χτιστεί ένα σχολείο; Πρέπει να μπορεί να φτάνει κανείς εύκολα με τα πόδια, το ποδήλατο, ή τα δημόσια μέσα μεταφοράς. Να βρίσκεται, δε, όσο το δυνατόν μακρύτερα από πολύβουους δρόμους και λεωφόρους.
