Με διαδικασίες εξπρές θα γίνονται πλέον οι απελάσεις των παράνομων αλλοδαπών μετά και την ισχύ του ν. 3907/2011 με τον οποίο εναρμονίζεται η νομοθεσία της χώρας μας με την Οδηγία 2008/115/ΕΚ.
Με τις διατάξεις της Οδηγίας, όπως αναφέρεται σε σχετική εγκύκλιο του υπουργού Εσωτερικών κ. Χάρη Καστανίδη, θεσπίζεται μία εναρμονισμένη, σε επίπεδο κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, διαδικασία επιστροφής του παρανόμως διαμένοντος υπηκόου τρίτης χώρας, με στόχο την παύση της παράνομης παραμονής του.
Ως «παράνομη παραμονή» χαρακτηρίζεται η παρουσία στην ελληνική επικράτεια κάθε υπηκόου τρίτης χώρας που «δεν πληροί ή δεν πληροί πλέον τις προϋποθέσεις εισόδου, όπως ορίζονται στο άρθρο 5 του Κώδικα Συνόρων του Σένγκεν, ή τις λοιπές προϋποθέσεις εισόδου παραμονής ή διαμονής της κείμενης νομοθεσίας».
Για κάθε παράνομα διαμένοντα υπήκοο τρίτης χώρας οι αρμόδιες υπηρεσίες θα πρέπει να εκδόσουν «απόφαση επιστροφής». Με την απόφαση αυτή κηρύσσεται ως παράνομη η παραμονή υπηκόου τρίτης χώρας και του επιβάλλεται η υποχρέωση επιστροφής:
– στη χώρα καταγωγής του
– σε χώρα διέλευσης, σύμφωνα με κοινοτικές ή διμερείς συμφωνίες επανεισδοχής ή άλλες ρυθμίσεις
– σε άλλη τρίτη χώρα, στην οποία αποφασίζει εθελοντικά να επιστρέψει και στην οποία γίνεται δεκτός.
Σύμφωνα με την εγκύκλιο, η επιστροφή του παρανόμως διαμένοντος υπηκόου τρίτης χώρας πραγματοποιείται σε δύο στάδια:
– είτε με την οικειοθελή συμμόρφωσή του, κατά την οποία τηρείται η υποχρέωση επιστροφής εντός της προθεσμίας που ορίζεται για τον σκοπό αυτό στην οικεία «απόφαση επιστροφής».
– είτε, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης εντός της προθεσμίας οικειοθελούς αναχώρησης, με την εκτέλεση της «απόφασης επιστροφής» με αναγκαστική απομάκρυνση. Η απομάκρυνση συνίσταται στην φυσική μεταφορά του υπηκόου τρίτης χώρας εκτός ελληνικής επικράτειας.
Οι αρμόδιες αρχές, σύμφωνα με την εγκύκλιο, έχουν υποχρέωση να εκδίδουν «αποφάσεις επιστροφής» για τους υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν παράνομα στην ελληνική επικράτεια «ανεξαρτήτως εάν εισήλθαν και διέμεναν παράνομα ή κατέστησαν παρανόμως διαμένοντες στη χώρα».
Η διαδικασία αυτή εφαρμόζεται για τους αλλοδαπούς οι οποίοι:
– υπόκεινται σε απαγόρευση εισόδου, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Κανονισμού 562/2006 Κώδικα Συνόρων Σένγκεν ή συλλαμβάνονται ή παρακολουθούνται από τις αρμόδιες αρχές σε χέση με παράνομη χερσαία, θαλάσσια ή εναέρια διέλευση των συνόρων και στους οποίους δεν έχει χορηγηθεί στη συνέχεια άδεια ή δικαίωμα να παραμείνουν στη χώρα
– υπόκεινται σε απέλαση που επιβάλλεται με δικαστική απόφαση, ως μέτρο ασφαλείας ή ως παρεπόμενη ποινή ή υπόκεινται σε διαδικασίες έκδοσης.
Επιπλέον, οι υπηρεσίες μετανάστευσης οφείλουν να εκδίδουν «αποφάσεις επιστροφής» στις ακόλουθες περιπτώσεις:
– απόρριψης αιτήματος για αρχική χορήγηση άδειας διαμονής
– απόρριψης αιτήματος για ανανέωση άδειας διαμονής
– ανάκλησης εκδοθείσας άδειας διαμονής
– απόρριψης αιτήματος λόγω μη εμπρόθεσμης υποβολής από τον υπήκοο τρίτης χώρας αιτήματος ανανέωσης της άδειας διαμονής του