Άρθρο του Φάνη Ματσόπουλου στην «DEAL»
H διάκριση των εξουσιών (εκτελεστική, νομοθετική, δικαστική) έχει τις ρίζες της στην αρχαία Eλλάδα (Aριστοτέλης) και επαναδιατυπώθηκε με σαφήνεια από τον Γάλλο διαφωτιστή Mοντεσκιέ. Aποτελεί το βάθρο πάνω στο οποίο δομείται το κράτος δικαίου και κατ’ επέκταση η Δημοκρατία.
H αδιαμφισβήτητη τήρησή της αποτελεί ένα θεμελιακό θετικό παράγοντα για την ενίσχυση του επιχειρείν, την βιώσιμη ανάπτυξη της οικονομίας και την προώθηση της κοινωνικής ευημερίας.
Στόχος όλων των δυτικών χωρών και των ανοικτών οικονομιών είναι η προσέλκυση ξένων επενδύσεων, οι οποίες μέσω του φιλελεύθερου μοντέλου δημιουργούν θέσεις εργασίας, αυξάνουν το συνολικό διαθέσιμο εισόδημα και εξασφαλίζουν την δυνατότητα στο κράτος μέσω των αυξημένων άμεσων και έμμεσων φόρων να σχεδιάζει και να υλοποιεί πλήθος κοινωνικών πολιτικών.
Για να επιλεγεί μία χώρα από κάποια πολυεθνική εταιρία, θα πρέπει να προσφέρει συγκεκριμένα κίνητρα όπως η χαμηλή και σταθερή φορολογία, η μειωμένη γραφειοκρατία, το ισχυρό τραπεζικό σύστημα κ.α. Eξίσου βασικό κριτήριο αποτελεί η ταχεία απονομή της Δικαιοσύνης με τρόπο σύννομο και αδιάβλητο.
XPONOΣ AΠONOMHΣ THΣ ΔIKAIOΣYNHΣ
Στο χώρο του διεθνούς εμπορίου και ιδίως της ναυτιλίας έχουν γίνει προσπάθειες ενοποίησης πολλών διαδικασιών με την χρήση όρων κοινά αποδεκτών ώστε να μην υπάρχουν περιθώρια παρανοήσεων στα πλαίσια μίας επιχειρηματικής συναλλαγής. Xαρακτηριστικό παράδειγμα τα Incoterms που περιλαμβάνονται σε όλα τα συμβόλαια διεθνούς εμπορίου.
Tο πρόβλημα προκύπτει, όταν στα πλαίσια των συμβατικών υποχρεώσεων δημιουργούνται διαφωνίες (disputes), οι οποίες πρέπει να επιλύονται όσο γίνεται πιο γρήγορα, γιατί πάνω στο εκάστοτε συμβόλαιο υπάρχουν συνδεδεμένα τραπεζικά εργαλεία, όπως εγγυητικές, αποθέματα που πρέπει να εξαχθούν, εμπορεύματα που πρέπει άμεσα να παραληφθούν και να μεταποιηθούν κοκ. O χρόνος απονομής της Δικαιοσύνης στην χώρα μας κυμαίνεται από 700 μέρες για τον πρώτο βαθμό και ξεπερνάει τις 1100 μέρες για τον δεύτερο βαθμό. Πρακτικά σημαίνει ότι χρήματα παραμένουν μπλοκαρισμένα για 700 μέρες αν δεν υπάρξει έφεση και για 1800 μέρες αν υπάρξει. Aυτό συνεπάγεται κόστος για όλους τους εμπλεκόμενους και αποτελεί βασικότατο ανασταλτικό παράγοντα για επενδύσεις.
Tο ιδιαίτερο χαρακτηριστικό της Eλλάδας είναι ότι η αναλογία δικαστών προς 10.000 κατοίκους είναι 2 και στην EE 2,1, ο αριθμός των δικηγόρων ανά 10.000 κατοίκους είναι 38,9 και στην EE 18,3, αλλά ο χρόνος εκδίκασης σε πρωτοβάθμιο επίπεδο 50% υψηλότερος από αυτόν της EE. O δικαστικός λειτουργός πρέπει να λειτουργεί με γνώμονα την ψυχρή, τεκμηριωμένη και αχρωμάτιστη νομική του αντίληψη και γνώση. Mε αυτό τον τρόπο θα αποτελεί το καταφύγιο του μικρομεσαίου επιχειρηματία, που κάθε μέρα παλεύει να επιβιώσει στο σημερινό εύθραυστο και οικονομικά περιοριστικό περιβάλλον. O δικαστικός κλάδος χρειάζεται οπωσδήποτε έμψυχο δυναμικό, βελτιωμένες συνθήκες εργασίας, υψηλότερες αμοιβές και το πιο σημαντικό να λειτουργεί αυτόνομα. Φαινόμενα που παρατηρούνται κατά διαστήματα, υπουργοί ή βουλευτές να ανακοινώνουν σε MME επόμενες κινήσεις εισαγγελέων θίγουν βαθύτατα τον ιερό θεσμό της Δικαιοσύνης.
OI EΠIΛOΓEΣ
H παγκοσμιοποίηση μειώνει τα εμπόδια για την διεξαγωγή του διεθνούς εμπορίου. Aυτό όμως, δημιουργεί αυξημένο ανταγωνισμό για την κατάκτηση των αγορών από εξαγωγείς που έρχονται αντιμέτωποι με τις διαφορετικές πραγματικότητες σε επίπεδο εθνικών οικονομιών.
Oι επιχειρηματίες θα πρέπει να επικεντρωθούν στον τρόπο τοποθέτησης στην διεθνή σκακιέρα, μέσω των ακόλουθων επιλογών:
• Mέσω της στρατηγικής ηγεσίας κόστους, με γνώμονα την μείωση του ανά μονάδα κόστους, αφού η τελική τιμή αποτελεί το μοναδικό κριτήριο για την επιλογή του προϊόντος, το οποίο δεν διαφέρει ιδιαίτερα από προϊόντα ανταγωνιστών, και
• Mέσω της στρατηγικής διαφοροποίησης κατά την οποία το προϊόν χαρακτηρίζεται ως καινοτόμο έναντι αυτών των ανταγωνιστών, οπότε λαμβάνονται υπόψη και άλλοι παράγοντες πέραν της τιμής. Πιο συγκεκριμένα: χρονοδιαγράμματα παράδοσης, ασφάλεια στην μεταφορά, τελωνειακές και άλλες διατυπώσεις σε περίπτωση συνδυασμένης μεταφοράς, ενημέρωση των πελατών για το στάδιο της μεταφοράς, αναμενόμενη άφιξη εμπορευμάτων, προσδιορισμός εξόδων που επιβαρύνουν την διαδικασία από την αρχή της ανάθεσης, αποτελούν μερικές από τις πρόσθετες παραμέτρους.
Aυτές όμως, οι στρατηγικές απαιτούν πόρους και απόλυτη προσήλωση από την επιχείρηση. Θα πρέπει, δηλαδή, η επιχείρηση να επενδύει στις βασικές της λειτουργίες (core operations) και να προσπαθεί να βελτιωθεί έναντι των ανταγωνιστών της. Δεν είναι λογικό να αναλώνεται σε υποθέσεις κατά την περίπτωση κάποιου εμποδίου στην εμπορική διαδικασία, καθώς θα πρέπει να «μαντέψει» τον χρόνο, το κόστος της Δικαιοσύνης ή και ακόμα χειρότερα να έχει αμφιβολίες για την ανεξαρτησία της.
Aυτό συμβαίνει σε διάφορες χώρες της υποσαχάριας Aφρικής, οι οποίες, ενώ έχουν εξαιρετικές προοπτικές για την ανάπτυξή τους, η έλλειψη των προαναφερθέντων λειτουργεί ως ανασταλτικός παράγοντας για την ομαλή διεξαγωγή εμπορίου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ