Tην ικανοποίησή του για τη συμφωνία που υπέγραψαν η αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών, Σία Αναγνωστοπούλου με τον υπουργό Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας, Νικολά Ντιμιτρόφ, για την διάνοιξη της συνοριακής διάβασης στον Λαιμό Πρεσπών Φλώρινας, εξέφρασε με γραπτή του δήλωση ο δήμαρχος Πρεσπών, Παναγιώτης Πασχαλίδης.
“Είναι μια μεγάλη μέρα για την Πρέσπα σήμερα: ανοίγει και πάλι μετά από 52 χρόνια η συνοριακή διάβαση στο Λαιμό”, δήλωσε ο κ. Πασχαλίδης και εκφράζει τις ευχαριστίες του στον πρωθυπουργό, Αλέξη Τσίπρα, στην ηγεσία του υπουργείου Εξωτερικών, τον Γιώργο Κατρούγκαλο και την κ. Αναγνωστοπούλου, τον πρώην υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Κοτζιά, την περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και τον Ελληνικό Στρατό.
Σημείωσε, ότι ο δήμος, σε συνεργασία με την Περιφέρεια και τον Στρατό, θα εκτελέσει άμεσα τα έργα που απαιτούνται για την υλοποίηση της σημερινής συμφωνίας και την έναρξη λειτουργίας της. “Ελπίζουμε και περιμένουμε σύντομα η συμφωνία να ενσωματωθεί στο εσωτερικό δίκαιο της χώρας μας και αναμένουμε την ευρύτερη δυνατή συναίνεση από τις πολιτικές δυνάμεις της χώρας μας σε αυτό το ομόθυμο αίτημα των Πρεσπιωτών”, υπογράμμισε.
Ιστορικό
Η διάνοιξη συνοριακής διάβασης μεταξύ Ελλάδας και πΓΔΜ στο Λαιμό Πρεσπών, είναι προϋπόθεση για την βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη της περιοχής των Πρεσπών και την προστασία του μοναδικού οικοσυστήματος της ευρύτερης λεκάνης απορροής, αναφέρει ο δήμος.
Η συνοριακή διάβαση του Λαιμού λειτουργούσε από το 1959 μέχρι το 1967 με βάση την Ελληνογιουγκοσλαβική συνθήκη περί μεθοριακής επικοινωνίας που συμφωνήθηκε από τις δύο κυβερνήσεις και κυρώθηκε με μεγάλη πλειοψηφία από την Ελληνική βουλή στις 17.9.1959. Ο κύριος σκοπός της ήταν να δοθεί η δυνατότητα στους κατοίκους να συνεχίσουν να καλλιεργούν τα χωράφια τους και εν γένει να ενισχυθεί η οικονομική δραστηριότητα στην παραμεθόριο. Η διάβαση λειτουργούσε υπό ιδιότυπο καθεστώς.
Επιτρεπόταν η εισαγωγή και πώληση συγκεκριμένων προϊόντων σε περιορισμένες ποσότητες, η ελεύθερη άσκηση του ιατρικού και κτηνιατρικού επαγγέλματος καθώς και βεβαίως η καλλιέργεια κτημάτων στην άλλη πλευρά των συνόρων. Το καθεστώς αυτό παρέμεινε σε ισχύ μέχρι το 1967 οπότε, λίγο μετά το πραξικόπημα των συνταγματαρχών, καταργήθηκε.
Το διασυνοριακό Πάρκο Πρεσπών
Μετά την κοινή δήλωση των πρωθυπουργών το 2000 για την δημιουργία του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών, η ανάγκη για συνεργασία για την προστασία του περιβάλλοντος και την βιώσιμη ανάπτυξη της περιοχής ανέδειξε το ζήτημα των τοπικών συνοριακών διαβάσεων και το συναφές θέμα των διασυνοριακών πλωτών μετακινήσεων. Σχετικές δράσεις και έργα περιλαμβάνονται στο Στρατηγικό σχέδιο Δράσης του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών η υλοποίηση του οποίου περιλαμβάνεται στους στόχους και τις δεσμεύσεις που αναλαμβάνουν τα μέρη της τετραμερούς συμφωνίας (οι τρεις όμορες χώρες και η ΕΕ,) για την Προστασία και Αειφόρο Ανάπτυξη της Περιοχής του Πάρκου Πρεσπών. Όπως επισημαίνει ο δήμος Πρεσπών, εννέα χρόνια μετά την υπογραφή της συμφωνίας του Πάρκου Πρεσπών και παρά την κύρωσή του από την Ελλάδα την Βόρεια Μακεδονία και την Ευρωπαϊκή Ένωση η συμφωνία δεν έχει τεθεί σε ισχύ, καθώς η Αλβανία δεν έχει στείλει την σχετική ρηματική διακοίνωση.
Οι σημερινές ανάγκες
Η ιδέα μιας τοπικής σημασίας διάβασης, (στην οποία θα απαγορεύεται ή αποθαρρύνεται η διαμπερής εμπορική κίνηση) είναι διαρκές αίτημα της τοπικής κοινωνίας των Πρεσπών, ενώ υποστηρίζεται και από τους Δήμους Καστοριάς και Φλώρινας και την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας που ενδιαφέρονται για την τουριστική ανάπτυξη στην ευρύτερη περιοχή (Οχρίδα, Πρέσπες, Καστοριά, Φλώρινα) ιδίως, δε, του εξωτερικού τουρισμού ο οποίος είναι λιγότερο ανεπτυγμένος στην περιφέρεια της Δ. Μακεδονίας.
Πέρα από την γενική μεγέθυνση οικονομικής δραστηριότητας που προκαλεί μια νέα διάβαση λόγω της ευκολότερης επικοινωνίας και της ανάπτυξης κάποιων οικονομικών συναλλαγών μεταξύ των τοπικών κοινωνιών στις δύο πλευρές των συνόρων, ο βασικός οικονομικός στόχος είναι η ανάδειξη της διασυνοριακής περιοχής των Πρεσπών ως αυτόνομου τουριστικού προορισμού διεθνούς σημασίας, υπογραμμίζει ο δήμος Πρεσπών.
Χωρικά, η ελληνική Πρέσπα λειτουργεί συμπληρωματικά ως αξιοθέατο για τον δημοφιλή προορισμό της Καστοριάς, ενώ το ίδιο συμβαίνει και με την γειτονική περιοχή του Δήμου του Ρέσεν που συμπληρώνει τον ακόμα πιο δημοφιλή προορισμό της Αχρίδας. Ο συνδυασμός των δυνατών σημείων στις τρεις χώρες, αναφέρει ο δήμος Πρεσπών, θα αποτελέσει το εφαλτήριο για έναν ενάρετο κύκλο αύξησης του αριθμού των επισκεπτών που θα αυξήσει τον κύκλο εργασιών του τουρισμού και των σχετικών επενδύσεων προκαλώντας ακόμα μεγαλύτερη επισκεψιμότητα ώστε η περιοχή των Πρεσπών όχι μόνο να ανακάμψει αλλά και να ανακτήσει το χαμένο έδαφος της περασμένης δεκαετίας.
Πέρα από την ανάπτυξη της τοπικής οικονομίας μέσω κυρίως του τουρισμού, η διάνοιξη της διάβασης θα συμβάλει σε ευρύτερης σημασίας για την χώρα θέματα όπως στην προστασία της διεθνούς σημασίας βιοποικιλότητας των Πρεσπών μέσω της υποβοήθησης της τριμερούς συνεργασίας. Για παράδειγμα η έδρα του διασυνοριακού Πάρκου Πρεσπών είναι στον Άγιο Γερμανό και ένα στέλεχος του Πάρκου, σήμερα χωρίς την διάβαση, θα πρέπει να κάνει μια διαδρομή 140 χιλιομέτρων για να επισκεφτεί ένα χωριό στην πΓΔΜ που βρίσκεται σε απόσταση μόλις 5χλμ. από την έδρα του Πάρκου.
Η διάνοιξη της συνοριακής διάβασης των Πρεσπών θα αποτελέσει καταλύτη για την παραγωγική ανασυγκρότηση και εφαλτήριο της οικονομικής ανάπτυξης της Πρέσπας και της ευρύτερης περιοχής της Φλώρινας για τις επόμενες δεκαετίες, προσελκύοντας επισκέπτες και επενδύσεις, ιδιωτικές και δημόσιες.
