Τα κέντρα φιλοξενίας στην ηπειρωτική Ελλάδα είναι πλήρη και οι θέσεις φιλοξενίας ελάχιστες -και αυτό είναι το κύριο ζήτημα αυτή τη στιγμή στο προσφυγικό, σύμφωνα με τον επικεφαλής της ελληνικής αποστολής του Διεθνούς Οργανισμού Μετανάστευσης (ΔΟΜ), Τζιανλούκα Ρόκο.
Την κατάσταση θα επιβαρύνει το γεγονός ότι το πρόγραμμα φιλοξενίας αιτούντων άσυλο στα ξενοδοχεία θα διαρκέσει μέχρι τον Ιούνιο και η πλειονότητα των διαμενόντων σε αυτά θα πρέπει να μεταφερθούν σε άλλες δομές. Σημειώνεται ότι αυτή τη στιγμή διαμένουν 6.310 άτομα σε 56 ξενοδοχεία σε όλη τη χώρα.
Στην κατεύθυνση αυτή ο κ. Ρόκο σε συνάντηση που είχε σήμερα με δημοσιογράφους χαρακτήρισε θετική την απόφαση του υπουργείου Μεταναστευτικής Πολιτικής να θέσει χρονικό όριο στην παραμονή των αναγνωρισμένων προσφύγων σε κέντρα φιλοξενίας και διαμερίσματα, καθώς στις θέσεις που θα προκύψουν από την αποχώρησή τους θα μεταφερθούν περισσότερα άτομα από τα νησιά. «Επιτέλους δεν κοιτάζουμε μόνο αυτούς που έρχονται αλλά και το πώς θα βγούμε από την κατάσταση έκτακτης φιλοξενίας στη χώρα. Πρόκειται για ένα μεγάλο βήμα μπροστά γιατί αλλιώς θα πρέπει να δημιουργούνται συνέχεια θέσεις έκτακτης φιλοξενίας», παρατήρησε ο κ. Ρόκο.
Σύμφωνα με τον ΔΟΜ, η πλειονότητα των αναγνωρισμένων προσφύγων που φεύγουν αυτές τις ημέρες από τις δομές είναι άνδρες μόνοι. Τα άτομα αυτά έχουν εκδώσει ΑΜΚΑ και υποστηρίζονται για να ανοίξουν τραπεζικούς λογαριασμούς, ενώ θα γίνει προσπάθεια υποστήριξής τους και στην εύρεση των διαμερισμάτων που θα χρειαστεί να νοικιάσουν μόνοι τους.
Στην κατεύθυνση της εύρεσης νέων θέσεων φιλοξενίας αιτούντων άσυλο, αναμένεται να αυξηθεί η χωρητικότητα ορισμένων καμπ, κυρίως της Ριτσώνας, και σε μικρότερο βαθμό του Ελαιώνα και του Σχιστού. Επίσης, όπως αποκάλυψε ο κ. Ρόκο, θα ανακαινιστούν δημόσια εγκαταλειμμένα κτίρια. Αυτή την περίοδο μηχανικοί του ΔΟΜ επισκέπτονται περίπου 10-15 κτίρια του υπουργείου Εργασίας και του στρατού σε όλη τη χώρα για να διαπιστώσουν την καταλληλότητά τους.
Ωστόσο, ο επικεφαλής του ΔΟΜ εξέφρασε τον προβληματισμό του για το τι θα γίνει με τις θέσεις φιλοξενίας, εάν οι αριθμοί των νέων αφίξεων είναι πολύ υψηλοί το επόμενο διάστημα.
Ο κ. Ρόκο σχολίασε και τα πρόσφατα περιστατικά ξενοφοβίας εκφράζοντας την έκπληξή του, καθώς μέχρι σήμερα δεν υπήρχαν προβλήματα ούτε στα σχολεία ούτε στα ξενοδοχεία. Απέδωσε δε τα γεγονότα αυτά «σε τοπικούς συσχετισμούς, ίσως με τις τοπικές εκλογές» και εξέφρασε τη βεβαιότητα ότι «δεν αποτελούν σημάδι ότι οι Έλληνες γίνονται ξενοφοβικοί». Υπενθύμισε, εξάλλου, ότι οι εκλογές επηρέασαν τα ζητήματα μετανάστευσης σε πολλά κράτη-μέλη και έφερε ως παραδείγματα την Ολλανδία και την Ιταλία.
Με αφορμή το περιστατικό στα Βίλια, διευκρίνισε ότι τα ξενοδοχεία επιλέγονται μέσα από μια ανοιχτή διαδικασία και έπειτα από συζήτηση του υπουργείου με τις τοπικές αρχές.
Το «κλειδί» για την Ελλάδα, επισήμανε ο κ. Ρόκο, είναι το πρόγραμμα ένταξης μεταναστών και προσφύγων που θα ξεκινήσει το υπουργείο. Χαρακτήρισε σωστό «το σκεπτικό του να μεριμνάς για τους μετανάστες χωρίς να ξεχνάς τους Έλληνες» και πρόσθεσε ότι «μένει να δούμε το πώς θα εξελιχθεί η εφαρμογή του προγράμματος ένταξης». «Εάν αποτύχει αυτό, τότε θα υπάρχουν αντιδράσεις από τις τοπικές κοινωνίες», παρατήρησε.
Στις αρχές Ιουνίου 2019 θα ξεκινήσουν τα μαθήματα ελληνικών για ενήλικες, ενώ ο ΔΟΜ συνεργάζεται με το υπουργείο Εργασίας και για τα προγράμματα επαγγελματικής κατάρτισης στους τομείς του τουρισμού και της γεωργίας. Κατά τον κ. Ρόκο, η ένταξη πρέπει να γίνει όχι μόνο στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη αλλά και σε άλλες περιοχές στις οποίες χρειάζονται και υποστηρικτικές υπηρεσίες.
Ο ίδιος χαρακτήρισε στα νησιά την κατάσταση «πολύ καλύτερη από ό,τι ήταν την προηγούμενη χρονιά», με εξαίρεση τη Σάμο, ενώ τόνισε ότι οι αφίξεις στον Έβρο «είναι σταθερές», αν και εξέφρασε την επιφύλαξή του για το πώς θα εξελιχθεί το φαινόμενο αυτό την άνοιξη.
Για τον κ. Ρόκο το μεγάλο θέμα «είναι τι θα γίνει στην άλλη πλευρά των συνόρων και δεν εννοώ μόνο την Τουρκία, όπου όσο χειροτερεύει η οικονομική κατάσταση τόσο θα επηρεαστούν οι μετανάστες για να προχωρήσουν, αλλά και το Πακιστάν όπου ζουν πολλοί Αφγανοί, και τη Συρία, όπου η κατάσταση παρά τις προσπάθειες που γίνονται είναι περίπλοκη και είμαστε μακριά από το να γυρίσουν μαζικά οι Σύροι στην πατρίδα τους».
Τέλος, σχετικά με το πρόγραμμα εθελούσιων επιστροφών που υλοποιεί ο ΔΟΜ, οι αριθμοί είναι σταθεροί και ανέρχονται κατά μέσο όρο σε 500 άτομα το μήνα. Από τον Ιούνιο του 2016 μέχρι σήμερα έγιναν 15.258 επιστροφές και επιδοτήθηκαν 3.778 άτομα για να δημιουργήσουν τη δική τους επιχείρηση. Οι επιστροφές από την 1η Ιανουαρίου 2019 μέχρι σήμερα ανέρχονται σε 1.200. Οι πρώτες πέντε εθνικότητες που επιστρέφουν στις πατρίδες τους είναι οι Αφγανοί, οι Ιρακινοί, οι Ιρανοί, οι Γεωργιανοί και οι Πακιστανοί.
