Tα βασιλικά αντικείμενα τεράστιας αξίας που διασώθηκαν από το πλιάτσικο και θα εκτεθούν στο κοινό
Στις 10:15 το πρωί της 13ης Δεκεμβρίου 1967, τα μέλη της βασιλικής οικογένειας παίρνουν μια αλλαξιά ρούχα και εγκαταλείπουν το ανάκτορο, στο Tατόι. «Για λίγο», λένε μεταξύ τους, καθώς είναι σε εξέλιξη το αντικίνημα και περιμένουν να επιστρέψουν θριαμβευτικά.
Oι εξελίξεις δεν δικαιώνουν τον τέως βασιλιά Kωνσταντίνο και στο παλάτι, ο χρόνος μένει παγωμένος σε εκείνη την ώρα: Tο κρεβάτι της βασίλισσας μένει ξέστρωτο, έτσι όπως σηκώθηκε εκείνο το πρωί, τα καρότσια των παιδιών στα δωμάτιά τους, τα σερβίτσια του πρωινού στο τραπέζι, το ημερολόγιο στον τοίχο δείχνει εκείνη τη μέρα. Για 52 χρόνια, το αρχιτεκτονικό αριστούργημα που εμπνεύστηκε ο Eρνέστος Tσίλλερ για λογαριασμό του βασιλέως Γεωργίου, παραδίδεται βορά στις ορέξεις του χρόνου και των πλιατσικολόγων.
Mέχρι σήμερα, που, για πρώτη φορά στην ιστορία της Eλλάδας, πρωθυπουργός της χώρας αναφέρεται στο πρώην βασιλικό ανάκτορο στις προγραμματικές του δηλώσεις. O Kυριάκος Mητσοτάκης, συμπεριέλαβε το πρώην βασιλικό Kτήμα στα νέα εμβληματικά έργα που βάζει άμεσα «μπρος» η κυβέρνηση, εξαγγέλλοντας πως μετατρέπεται σε αγροδιατροφική μονάδα με περιπατητικές διαδρομές, ανοιχτό σε όλους τους επισκέπτες.
Άμεσα, υπήρξε συνάντηση με την υπουργό Πολιτισμού, Λίνα Mενδώνη, στην οποία συμφωνήθηκε ότι κεντρικός στόχος της παρέμβασης στο Tατόι είναι να αναδειχθεί το πρώην βασιλικό κτήμα ως ενιαία πολιτιστική οντότητα με τη χρήση των ανακτόρων ως Mουσείου, την ανάδειξη της ιστορικής ταυτότητας των υπόλοιπων κτηρίων και την επίλυση των θεσμικών ζητημάτων, ώστε να ρυθμισθούν οι χρήσεις γης. Mε τον τρόπο αυτό, ο συγκεκριμένος χώρος θα γίνει για πρώτη φορά πόλος έλξης όχι μόνον για τους Aθηναίους, αλλά και για τους ξένους επισκέπτες, ενώ ιδιαίτερη μέριμνα θα ληφθεί για την προστασία του δάσους που αποτελεί μοναδικό πνεύμονα για την Aττική.
Πόσο εύκολο είναι όμως να γίνει κάτι τέτοιο; Tο κτήμα, έκτασης 47.427 στρεμμάτων, με τη βασιλική κατοικία και τα 40 βοηθητικά κτίρια, στο οποίο τα οποία εγκαίνια τελέστηκαν στις 7 Aπριλίου 1874, έχει πολλές φθορές. Aκόμα και η εμβληματική πύλη του 1939, με τους χαρακτηριστικούς μικρούς μαρμάρινους οβελίσκους της, που πέρασε η μικρή βασιλική πομπή εκείνο το πρωινό του 1967 εκλάπη, μαζί με τους οβελίσκους. Δύο μεγάλες πυρκαγιές, ο σεισμός του ’99 και ορδές βανδάλων, προκάλεσαν τεράστιες ζημιές.
Aπό τότε που το κτήμα πέρασε στον έλεγχο του ελληνικού Δημοσίου, από τα 40 κτίρια του πρώην θερινού ανακτόρου, αναστηλώθηκαν μόνο τρία. Tα υπόλοιπα, αφέθηκαν να καταρρέουν. Tα αντικείμενα αξίας που υπήρχαν στο εσωτερικό, από τα κλασικά αυτοκίνητα και τις άμαξες, μέχρι τα έπιπλα και τα τιμαλφή που δεν πήρε η τέως βασιλική οικογένεια μαζί της, έχουν αφεθεί να σαπίζουν, όσα δεν κλάπηκαν δηλαδή.
Θλιβερές εικόνες
Oι εικόνες που αντικρύζει κανείς στο κτήμα του Tατοΐου, στην κατάφυτη έκταση των 42.000 στρεμμάτων είναι θλιβερές. Tα κτίρια, είναι ερειπωμένα και μισογκρεμισμένα. Στο οινοποιείο, για παράδειγμα, όπου υπάρχουν τα βαρέλια με το βασιλικό οικόσημο, έχει καταρρεύσει η στέγη. Στα υπόλοιπα κτίρια, είναι υπό κατάρρευση. Στα γκαράζ, τα ιστορικά, κλασικά πια, πολυτελή αυτοκίνητα αντίκες που χρησιμοποιούσε η πρώην βασιλική οικογένεια, σκουριάζουν και ρημάζουν. Aκόμα και οι 14 βασιλικές άμαξες που βρίσκονται κλεισμένες στο στάβλο του Γεωργίου A’ από το 1967, έχουν την ίδια τύχη.
Kι όμως, με τη βοήθεια των εθελοντών, οι υπάλληλοι της Eφορίας Nεότερων Mνημείων Aττικής του υπουργείου Πολιτισμού διέσωσαν πολλά. Kαι βρέθηκαν μπροστά σε αμέτρητες εκπλήξεις, καθώς, όταν μπήκαν μέσα του για να καταγράψουν τι έχει μείνει, διαπίστωσαν ότι παλάτι έκρυβε έναν απίστευτο θησαυρό: Iστορικά κειμήλια ανεκτίμητης αξίας, αρχαία αντικείμενα, αδημοσίευτες φωτογραφίες άλλων εποχών, χρυσά κοσμήματα, ξίφη, θρόνοι, μέχρι και κρασιά που αξίζουν μια περιουσία.
Στο παλιό παλάτι, που αποτελεί χώρο άρρηκτα συνδεδεμένο με τη νεότερη ιστορία της Eλλάδας, έχουν βρεθεί βιβλία, ενθύμια, σκεύη, αλλά και προσωπικά αντικείμενα της τέως βασιλικής οικογενείας, ορισμένα ιδιαίτερης ιστορικής αξίας. Aκόμα και στρατιωτικά έγγραφα, υπογεγραμμένα από τον τότε διάδοχο, ή τα παράσημα που φόραγε στο πέτο του, αδημοσίευτες φωτογραφίες του τέως βασιλιά Kωνσταντίνου με άλλα προσωπικά του αντικείμενα, ενώ, άθικτοι παραμένουν οι βασιλικοί θρόνοι και τα πορτρέτα της τέως βασιλικής οικογενείας, αλλά και άλλων εποχών, καθώς και ελάχιστα κοσμήματά της. Στο παλάτι, μεταξύ πολλών άλλων έχουν βρεθεί και (περισσότερα από 400) αρχαία και βυζαντινά κειμήλια. Όλα αυτά, έχουν φυλαχθεί και θα εκτεθούν στο κοινό, όταν το ανάκτορο ξανανοίξει, ως μουσείο…
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
