Περίτεχνα κατασκευασμένα επιχρισμένα δάπεδα, κεραμικά και άλλα αντικείμενα, όπως λίθινα εργαλεία που χρησιμοποιούνταν για την επεξεργασία τροφής, λίθινα παιχνίδια, χάλκινα εργαλεία, και περίαπτα και χάντρες από όστρεα, οστά και λίθο, βρέθηκαν, μεταξύ άλλων, στις ανασκαφές του 2013, στον οικισμό της Εποχής του Χαλκού, στην περιοχή Κισσόνεργα – Σκαλιά στην Πάφο.
Σύμφωνα με το Τμήμα Αρχαιοτήτων Κύπρου, που ανακοίνωσε και τη λήξη της ανασκαφικής περιόδου 2013, οι εργασίες διεξήχθησαν κατά τον μήνα Ιούλιο από ομάδα του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ, υπό τη διεύθυνση της Δρος Lindy Crewe.
Κατάλοιπα κτηριακού συμπλέγματος
Η ομάδα συνέχισε να αποκαλύπτει κατάλοιπα – μεγάλων διαστάσεων – ενός κτηριακού συμπλέγματος, που χρονολογείται στο κατώφλι της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (περ. 1750-1600 π.Χ.), τα οποία είχαν μερικώς αποκαλυφθεί κατά τις προηγούμενες ανασκαφικές περιόδους. Επίσης, διερευνήθηκε διαδοχική σειρά δαπέδων σε ένα οικιστικό τμήμα που χρονολογείται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (περ. 2300 – 1900 π.Χ.).
Κατά την τελευταία φάση κατοίκησης του χώρου κτίστηκε μεγάλο κτηριακό σύμπλεγμα που κάλυπτε περιοχή 750 τ.μ.. Το σύμπλεγμα αυτό ήταν κατασκευασμένο με ποικιλία οικοδομικών τεχνικών, με λίθινα θεμέλια που φτάνουν μέχρι τα 1,2 μ. σε πλάτος. Επιπλέον, ένας μεγάλων διαστάσεων τοίχος, άγνωστης χρήσης, εκτείνεται πέραν των 45 μ. σε μήκος ενώ το τελικό του μήκος δεν έχει ακόμη αποκαλυφθεί. Μετά από τις περσινές έρευνες διαπιστώθηκε ότι ο τοίχος περιέκλειε περιοχή 20 Χ 10 μ. αλλά οι φετινές ανασκαφές αποκάλυψαν ότι ο τοίχος δε συνεχίζει σε ευθεία αλλά δημιουργεί καμπύλη σχηματίζοντας ένα S.
Εσωτερική αυλή με επιχρισμένο δάπεδο
Η ομάδα αποκάλυψε μια μεγάλη εσωτερική αυλή με επιχρισμένο δάπεδο, μέσα στο οποίο είχαν ανοιχθεί επιχρισμένοι αποθέτες (λάκκοι). Στο δάπεδο, επίσης, βρέθηκαν ποσότητες κεραμικής, βαρίδια και σφοντύλια, ενώ σημειώθηκαν και ενδείξεις για μεγάλης κλίμακας βιοτεχνικές δραστηριότητες.
Ο χώρος στα νοτιοδυτικά του τοίχου της εσωτερικής αυλής έχει μερικώς διερευνηθεί και έχουν αποκαλυφθεί επιπρόσθετοι τοίχοι, οι οποίοι διαχωρίζουν τον χώρο σε τμήματα. Όπως όλα άλλωστε τα αρχιτεκτονικά στοιχεία της θέσης, έτσι και οι τοίχοι δε σχηματίζουν ορθές γωνίες, με αποτέλεσμα να δημιουργείται παραλληλόγραμμη κάτοψη και όχι ορθογώνια.
Εντός του χώρου, μια διαταραγμένη σειρά μικρών λίθων με τμήματα πηλού φαίνεται ότι αποτελούν τα κατάλοιπα εσωτερικού πάγκου που τρέχει παράλληλα με τον τοίχο.
Σε άλλα σημεία της θέσης, η ομάδα διερεύνησε πρωιμότερες οικιστικές εγκαταστάσεις, με πέντε διαδοχικά δάπεδα κυρίως κατασκευασμένα από πηλό, ενώ δύο είναι από ασβεστοκονίαμα. Τα στρώματα αυτά διαχωρίζονται με στρώσεις που δημιουργήθηκαν από μπάζα που προέκυπταν μετά από κάθε ανακαίνιση του χώρου. Η ποικιλία στην τυπολογία της κεραμικής υποδηλώνει μακρά περίοδο κατοίκησης της θέσης, από την αρχή της Πρωτοκυπριακής περιόδου και, επίσης, φανερώνει επαφές με άλλα τμήματα του νησιού.
