Στην 58η θέση της παγκόσμιας κατάταξης του Δείκτη Global AgeWatch κατατάσσεται η Ελλάδα, χαμηλότερα από την Αλβανία (39η), την Κύπρο (57η) και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες πλην της Πολωνίας (62η).
Ο Δείκτης δόθηκε στη δημοσιότητα με αφορμή τη σημερινή Διεθνή Ημέρα Ηλικιωμένων του ΟΗΕ.
Για μια ακόμη φορά οι Σκανδιναβοί κυριαρχούν σε μια παγκόσμια κατάταξη. Καλύτερη χώρα για τους ηλικιωμένους ανακηρύχθηκε η Σουηδία, ενώ την πρώτη πεντάδα κατά σειρά συμπληρώνουν η Νορβηγία, η Γερμανία, η Ολλανδία και ο Καναδάς, με τις ΗΠΑ να βρίσκονται στην 8η θέση. Στον «πάτο» της λίστας βρίσκεται το Αφγανιστάν (91η θέση), ενώ η γειτονική Τουρκία είναι 70ή. Σε υψηλότερη θέση από την Ελλάδα εμφανίζονται χώρες όπως η Ουρουγουάη, η Κόστα Ρίκα, ο Ισημερινός, η Σρι Λάνκα, η Γεωργία, οι Φλιππίνες, το Τατζικιστάν και η Κολομβία.
Ο Δείκτης, που συντάσσεται από τη διεθνή οργάνωση υπέρ των δικαιωμάτων των ηλικιωμένων HelpAge International με τη βοήθεια του ΟΗΕ, παίρνει υπόψη του τέσσερις επιμέρους παράγοντες που επηρεάζουν την ποιότητα ζωής ενός ηλικιωμένου άνω των 60 ετών: την εισοδηματική ασφάλεια- σύνταξη, το επίπεδο υγείας, το επίπεδο απασχόλησης- εκπαίδευσης και το κατά πόσον το ευρύτερο κοινωνικό περιβάλλον είναι ευνοϊκό για τη διαβίωση των ηλικιωμένων.
Η έκθεση τονίζει ότι, όπως και οι άλλες χώρες στη νοτιανατολική Ευρώπη, η Ελλάδα έχει πολλούς ηλικιωμένους. Ο πληθυσμός των ατόμων άνω των 60 ετών στη χώρα μας υπολογίζεται σε περίπου 2,8 εκατ. ή 24,7% του ελληνικού πληθυσμού (ένας στους τέσσερις κατοίκους).
Η θέση της Ελλάδας σε αυτούς τους τέσσερις επί μέρους δείκτες έχει ως εξής: 25η (εισοδηματική ασφάλεια) με βαθμό 81,2 στα 100, 47η (υγεία) με βαθμό 54,1 στα 100, 61η (απασχόληση- εκπαίδευση) με βαθμό 33,4 στα 100 και 82η (γενικότερο περιβάλλον) με βαθμό 51,6 στα 100. Γενικότερα, με «άριστα» το 100, η Ελλάδα βαθμολογείται με 47,4 όσον αφορά την αντιμετώπιση των ηλικιωμένων.
Η έκθεση υπογραμμίζει ότι παρά τη δύσκολη οικονομική κατάσταση της χώρας μας και το γεγονός ότι ένα υψηλό ποσοστό ηλικιωμένων (22,7%) είναι φτωχοί, καθώς έχουν εισόδημα κάτω του μισού του εθνικού μέσου όρου, παρόλα αυτά η Ελλάδα κατέχει σχετικά υψηλή θέση (25η) από άποψη εισοδηματικής ασφάλειας.
Από την άλλη όμως, η έκθεση επισημαίνει πως η χώρα μας βρίσκεται χαμηλά (82η) όσον αφορά το γενικότερο περιβάλλον για τους ηλικιωμένους, αναφέροντας ενδεικτικά πως μόνο το 43% των ατόμων άνω των 50 ετών νιώθουν ασφαλείς να κοιμηθούν μόνοι τους τη νύχτα και μόνο το 40% δηλώνουν ικανοποιημένοι με τη γενικότερη ελευθερία των επιλογών στη ζωή τους.
Μεταξύ άλλων, σύμφωνα με την έκθεση, το 98,1% των ηλικιωμένων άνω των 65 ετών στην Ελλάδα παίρνουν σύνταξη, το μέσο προσδόκιμο ζωής των Ελλήνων στα 60 τους είναι (άλλα) 24 χρόνια και το μέσο προσδόκιμο υγιούς ζωής (άλλα) 17,4 χρόνια. Ο δείκτης συγκριτικής ψυχικής ευημερίας διαμορφώνεται στο 68,5 (δείχνει το ποσοστό των ατόμων άνω των 50 ετών που δηλώνουν ότι η ζωή τους έχει νόημα, σε σχέση με το αντίστοιχο ποσοστό των ατόμων κάτω των 50 ετών). Στο 42,2% διαμορφώνεται το ποσοστό των Ελλήνων ηλικίας 55 έως 64 ετών που απασχολούνται και στο 41% των ποσοστό των ατόμων άνω των 60 ετών που έχουν τελειώσει τη δευτεροβάθμια ή τριτοβάθμια εκπαίδευση.
Ο παγκόσμιος πληθυσμός γερνάει με αυξανόμενο ρυθμό και το 2050, για πρώτη φορά στην ιστορία, αναμένεται πως οι άνθρωποι άνω των 60 ετών στη Γη θα είναι περισσότεροι από τους νέους κάτω των 15 ετών. Έως το 2050 αναμένεται να υπάρχουν πάνω στη Γη περίπου δύο δισεκατομμύρια άνθρωποι άνω των 60 ετών, περίπου το ένα πέμπτο του παγκόσμιου πληθυσμού, οπότε δεν μπορεί κανείς να υποτιμά τη σημασία που έχει το επίπεδο της ζωής τους. Η πλειονότητα των ατόμων τρίτης ηλικίας είναι γυναίκες, καθώς το 2012 για κάθε 84 άνδρες άνω των 60 ετών, υπήρχαν 100 γυναίκες, οι οποίες βρίσκονται συχνά σε ακόμα πιο μειονεκτική θέση.
Η έκθεση της HelpAge International επισημαίνει πως επειδή ο κόσμος γερνάει πολύ γρήγορα, οι περισσότερες χώρες είναι απροετοίμαστες να υποστηρίξουν τους αυξημένους πληθυσμούς των ηλικιωμένων. Γι’ αυτό η οργάνωση τονίζει τη σημασία να υπάρξουν από τις αρμόδιες Αρχές πολιτικές και επενδυτικά κονδύλια υπέρ της υγείας, της μόρφωσης και γενικότερα της αναβάθμισης της ζωής των ηλικιωμένων.