Το κόστος του έργου ανέρχεται στα 3,5 εκατομμύρια ευρώ
Προφορικές μαρτυρίες, ψηφιακό υλικό και εκθέματα που καταγράφουν την ιστορία της ναυτιλίας, διαμέσου των αιώνων, συνθέτουν το πρώτο στην Ελλάδα Ναυτιλιακό Μουσείο, που σχεδιάζεται να δημιουργηθεί στα Καρδάμυλα της Χίου.
Το Ναυτιλιακό Μουσείο θα στεγαστεί σε δύο εφαπτόμενα κτίρια, το ιστορικό δημοτικό σχολείο «Καρράδειο» και τον πρώην νηπιακό σταθμό. Η επανάχρηση των κτιρίων σε μουσειακό χώρο 900 τετραγωνικών μέτρων στοχεύει να τα εντάξει ξανά στη ζωή του οικισμού των Καρδαμύλων.
«Είναι ένα έργο που το ζητάει εδώ και πολλά χρόνια η τοπική κοινωνία» εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η πρόεδρος της μη κερδοσκοπικής εταιρείας «Καρδαμύλια Ναυτοσύνη», Φωτεινή Ξυλά- Φαφαλιού.
Όπως διευκρινίζει η ίδια, το μουσείο θα διαφέρει από τα ήδη υπάρχοντα ναυτικά μουσεία, «καθώς δεν θα αφορά μόνο σε αντικείμενα ναυτικής παράδοσης, αλλά θα διαμορφωθεί με σύγχρονη αντίληψη, όπου θα παρουσιάζονται η ιστορία της Ναυτιλίας σε όλη την Ελλάδα, από τα αρχαία χρόνια μέχρι σήμερα, αλλά και οι λόγοι, οι αιτίες και τα συμβάντα που ώθησαν τα μέρη με ναυτική παράδοση να μεγαλουργήσουν».
Η έκθεση των μόνιμων συλλογών στο ισόγειο της «Καρράδειου» σχολής διαμορφώνεται με τη δημιουργία ενός εσωτερικού κελύφους, εμπνευσμένου από τα υλικά και την ανατομία του πλοίου. Εξάλλου, οι μορφές των κατασκευών και τα υλικά έχουν έμμεση αναφορά στα σιδερένια πλοία, αυτά με τα οποία αναπτύχθηκε η Καρδαμυλίτικη ναυτιλία.
Επίσης, θα διαμορφωθούν αίθουσα πολλαπλών χρήσεων και περιοδικών εκθέσεων, πωλητήριο και καφέ, αποθηκευτικοί χώροι, γραφεία, βιβλιοθήκη και χώροι υγιεινής.
Η συνένωση των δυο κτιρίων και οι κατάλληλες εσωτερικές διαμορφώσεις θα δημιουργήσουν εξάλλου ένα σύγχρονο μουσειακό χώρο, προσβάσιμο στα ΑμεΑ.
«Η υπερύψωση και η αναδίπλωση των επιφανειών δημιουργούν επίπεδα κυκλοφορίας, ράμπες, εκθετικές επιφάνειες, ώστε να αποδοθεί μέσα στο υφιστάμενο κτίριο το νοητό πλέγμα των θεματικών αξόνων και χρονολογικών τομών του μουσειολογικού σεναρίου», υπογραμμίζει η αρχιτέκτονας- μουσειογράφος, Έλενα Ζερβουδάκη, που μαζί με τη μουσειολόγο, Ελεάννα Βλάχου, εκπόνησαν τη μελέτη.
«Η χωροθέτηση των λειτουργικών ενοτήτων δίνει τη δυνατότητα στο μουσείο να υποστηρίζει ένα ή πολλά πολιτιστικά γεγονότα ταυτόχρονα, αποτελώντας μια πλατφόρμα εκδηλώσεων, απλωμένη σε όλους τους εσωτερικούς και εξωτερικούς του χώρους», προσθέτει η κ. Ζερβουδάκη.
Ο εκθεσιακός χώρος θα περιλαμβάνει πέντε οριζόντιες θεματικές ενότητες. Η πρώτη αφορά στα πλοία και τα ταξίδια, η δεύτερη στα φορτία, η τρίτη στις ναυτιλιακές επιχειρήσεις, η τέταρτη στην κοινωνία και την οικογένεια και η πέμπτη στην Καρδαμυλίτικη σύγχρονη ναυτιλία. Επίσης, διαμορφώνονται και τέσσερις κάθετες χρονικές ενότητες: η πρώτη για την περίοδο από τον 10 αιώνα πΧ έως τον 18ο αιώνα μΧ, η δεύτερη για τον 19ο αιώνα μΧ, η τρίτη για τα χρόνια 1900-1945 και η τέταρτη για τη σύγχρονη εποχή.
Εξάλλου, μέσα στον εκθεσιακό χώρο θα δημιουργηθεί μια ειδική διαδρομή για παιδιά και εφήβους με θέμα «Γίνε καπετάνιος». Επιλεγμένα σημεία ενδιαφέροντος προσφέρουν ένα «νήμα», όπου γονείς και παιδιά μπορούν να ακολουθήσουν μαζί, για να δουν το μουσείο μέσα από διαδικασία ανακάλυψης και παιχνιδιού.
Τα εκθέματα θα συμπληρώνονται από ψηφιακό υλικό, αλλά και προφορικές μαρτυρίες, τις οποίες θα έχει την ευκαιρία να συμπληρώσει το κοινό με τις δικές του μνήμες, δημιουργώντας ένα συμμετοχικό μουσείο. «Θέλουμε να διαφυλάξουμε και την παράδοσή μας, γιατί οι παλιοί φεύγουν και χάνουμε τις προφορικές μαρτυρίες τους», τονίζει η κ. Ξυλά Φαφαλιού.
Η μελέτη χρηματοδοτήθηκε από τον δήμο Χίου και τον σύλλογο «Καρδαμύλια Ναυτοσύνη». Το έργο της κατασκευής του μουσείου υπολογίζεται ότι θα κοστίσει 3,5 εκατομμύρια ευρώ και ο δήμος διεκδικεί την ένταξή του για χρηματοδότηση στο ΕΣΠΑ. Όπως εξηγεί ο δήμαρχος Χίου, Πολύδωρος Λαμπρινούδης, «στείλαμε τη μελέτη στο υπουργείο Εσωτερικών, στο πλαίσιο της πρόσκλησής του “Κάθε δήμος και ένα έργο” για ένταξη στο ΕΣΠΑ και περιμένουμε απάντηση».
(Το φωτορεαλιστικό σχέδιο για το Ναυτιλιακό Μουσείο Καρδαμύλων είναι από το αρχιτεκτονικό γραφείο Έλενας Ζερβουδάκη)
