Του Γιώργου Λαμπρόπουλου
Τον κίνδυνο να εκμηδενιστεί η τουριστική αξία του «ιερού νησιού» της Σαμοθράκης, τη στιγμή που εντείνονται οι προσπάθειες για την ανάδειξή του ως κορυφαίου ελληνικού προορισμού βιώσιμου και πολιτιστικού τουρισμού, επισημαίνουν κάτοικοι και φορείς, σε σχέση με το σχεδιαζόμενο υπεράκτιο αιολικό πάρκο στη θαλάσσια περιοχή που πριν από δύο χιλιετίες επέβλεπε η Νίκη της Σαμοθράκης.
Οπως διαπιστώθηκε ιδίοις όμμασι από τους συμμετέχοντες στο 18ο Δημοσιογραφικό Συνέδριο της ΠΟΕΣΥ και της Περιφέρειας Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης στη Σαμοθράκη, που πραγματοποιήθηκε το Σαββατοκύριακο 19-20 Οκτωβρίου, το νησί απέναντι από την Αλεξανδρούπολη διαθέτει ένα απαράμιλλης ομορφιάς φυσικό περιβάλλον. Ταυτόχρονα έχει κληρονομήσει έναν μοναδικής σημειολογίας αρχαιολογικό πλούτο, που η Πολιτεία τα τελευταία χρόνια επιχειρεί να αναβαθμίσει, στο πλαίσιο του στόχου που έθεσε και η πρόεδρος του ΕΟΤ Α. Γκερέκου για την εδραίωση της Ελλάδας σε «διεθνές αειφόρο κέντρο πολιτισμού», στο μήνυμά της στο πάνελ «Πολιτιστική δημοσιογραφία και τουρισμός» του συνεδρίου. Μέχρι στιγμής η Ελλάδα κατατάσσεται στη 15η θέση παγκοσμίως στον τομέα, σύμφωνα με τον διευθυντή του ΙΝΣΕΤΕ Ηλ. Κικίλια, που δήλωσε ότι ενίσχυση του πολιτιστικού τουριστικού προϊόντος μπορεί να μας βοηθήσει «να σταματήσουμε να είμαστε τα κακομαθημένα παιδιά της ιστορίας στη σκιά των μεγάλων θεών». Η Περιφέρεια Εβρου διαθέτει πλέον τρία μουσεία, καθώς το καλοκαίρι εγκαινιάστηκε στον οικισμό Παλαιόπολη το υπερσύγχρονο Αρχαιολογικό Μουσείο Σαμοθράκης, με εκθέματα από το παρακείμενο Ιερό των Μεγάλων Θεών, το ναϊκό συγκρότημα που στην αρχαία Ελλάδα τελούνταν οι θρησκευτικές τελετές των Καβείριων Μυστηρίων, μια τελετή μύησης στην ενάρετη ζωή, για την οποία ελάχιστα μας έχουν αφήσει οι πρόγονοι να γνωρίζουμε.
Καθόλου τυχαία, λοιπόν, η Σαμοθράκη, λόγω του συνδυασμού βιοπικοιλότητας και Ιστορίας, συγκαταλέγεται στους κορυφαίους ελληνικούς προορισμούς εναλλακτικού τουρισμού. Ειδικά τα τελευταία χρόνια η μικρή τοπική κοινωνία (περίπου 2.000 μόνιμοι κάτοικοι) επιχειρεί να ξεφύγει από τη μοίρα της ακριτικής υποβάθμισης που αντιμετωπίζει όλος ο Εβρος, εκμεταλλευόμενη και τη δίψα της παγκόσμιας τουριστικής αγοράς για μοναδικές βιωματικές εμπειρίες που το περιβάλλον της προσφέρει απλόχερα σε διάφορους τομείς εναλλακτικού τουρισμού: από τον φυσιολατρικό – αθλητικό τουρισμό (διάσχιση φαραγγιών και βάθρων, ορειβασία, ορεινή ποδηλασία, αλεξίπτωτο πλαγιάς, πεζοπορία, rafting, canoe kayak, καταδύσεις) μέχρι τον γαστρονομικό, τον ιαματικό τουρισμό και προφανώς τον πολιτιστικό τουρισμό.
Φέτος, παρόλο που γενικά καταγράφτηκε μικρή μείωση της τουριστικής κίνησης, η πληρότητα των καταλυμάτων τον Ιούλιο κινήθηκε στο 75%, ενώ παρατηρείται μια τάση επέκτασης της τουριστικής περιόδου προς τους φθινοπωρινούς μήνες. Η «μαγική αύρα» του νησιού φαίνεται να επιφέρει και μια συνεχώς ανοδική πορεία στην τοπική αγορά ακινήτων, καθώς πολλοί Ελληνες και ξένοι επενδυτές δημιουργούν εξοχικές κατοικίες, προσαρμοσμένες στα ιδιαίτερα και μη βιομηχανικής κλίμακας χαρακτηριστικά της περιοχής. Αυτά τα χαρακτηριστικά που σχεδόν σύσσωμο το νησί φοβάται ότι θα αλλάξουν άρδην, αν προχωρήσει το σχεδιαζόμενο από την ΕΔΕΥΕΠ Υπεράκτιο Αιολικό Πάρκο 600MW, του οποίου η μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων πρόσφατα εγκρίθηκε.
Διαμαρτυρίες για το μέγεθος και την τοποθεσία που έχει επιλεγεί
«Δεν είναι δυνατό να τοποθετηθούν μπροστά από την αρχαία πόλης της Σαμοθράκης και μάλιστα μπροστά στη θέση που κάποτε ήταν η Νίκη της Σαμοθράκης. Πρόκειται για ύβρις στον ελληνικό πολιτισμό, που δεν μπορούμε να δεχτούμε» δηλώνουν οι κάτοικοι του Συλλόγου Βιώσιμη Σαμοθράκη, που παρενέβησαν στο συνέδριο. Υπενθυμίζουν δε ότι ο Δήμος Σαμοθράκης, που τοποθετήθηκε ομόφωνα κατά του σχεδίου, έχει υποβάλει αίτηση για την ένταξή του στο Διεθνές Δίκτυο Αποθεμάτων Βιόσφαιρας (Πρόγραμμα MAB) της UNESCO, το οποίο αποκλείει τέτοιου είδους δραστηριότητες, που ανάμεσα στα άλλα θα επιφέρουν καταστροφή του οικοσυστήματος, όπου παράγεται το 26% των ελληνικών αλιευμάτων.
«Είμαστε κατά των εγκαταστάσεων βιομηχανικού τύπου, μας ενδιαφέρουν οι ΑΠΕ και η ενεργειακή αυτονομία, αλλά σε μεγέθη που να αντέχει ο τόπος. Τα σχεδιαζόμενα βιομηχανικών μεγεθών αιολικά πάρκα επιφέρουν σημαντική αλλοίωση στο περιβάλλον, το οποίο είναι το απόθεμά μας για το μέλλον» δήλωσε στην «DEALnews» o δήμαρχος Σαμοθράκης Αθανάσιος Βίτσας. «Πολιτισμός είναι και η σωστή χωροθέτηση των ανεμογεννητριών σε σχέση με τα μνημεία» τοποθετήθηκε ως ομιλήτρια και η Δ. Τερζοπούλου, διευθύντρια Αρχαιολογικής Υπηρεσίας Εβρου.
Οι κάτοικοι και οι φορείς ζητούν επιπλέον τεχνικές μελέτες και επαναχωροθέτηση του έργου σε σωστότερες θέσεις, με όλα τα απαιτούμενα κριτήρια μεγέθους και νέα διαβούλευση. Σε σχετική ερώτησή μας, τέλος, προς τη Φ. Μπαχαρίδου, αντιπεριφερειάρχη Πολιτισμού, λάβαμε την τυπική απάντηση ότι «η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας – Θράκης έχει συγκεκριμένες αρμοδιότητες, δεν της έχει έρθει ως θέμα».
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 25/10/2024)