Ένα νέο, ψηφιακό ασφαλιστικό σύστημα, επιδιώκεται να δημιουργηθεί με τις διατάξεις που προωθούνται στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας. Έρχεται ο e- ΕΦΚΑ, ενώ ενοποιούνται όλοι οι ασφαλιστικοί φορείς απονομής σύνταξης και εφάπαξ παροχής. Θεσπίζεται η ψηφιακή σύνταξη.
Συγκεκριμένα, όπως αναφέρεται στην αιτιολογική έκθεση, «το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μεταβαίνει σε νέα εποχή, καθώς δημιουργείται για πρώτη φορά ένας εθνικός φορέας ασφάλισης, ο e-Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), στον οποίο εντάσσεται και το Ενιαίο Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ παροχών (ΕΤΕΑΕΠ). Κατ’ αυτόν τον τρόπο, επιτυγχάνεται οργανωτική και διοικητική ενοποίηση, διατηρώντας τη λογιστική αυτοτέλεια των επιμέρους κλάδων (κύριας σύνταξης, επικουρικής ασφάλισης, εφάπαξ παροχής).
Ταυτόχρονα, προωθείται η ενοποίηση της βάσης των ασφαλιστικών δεδομένων και επιτυγχάνεται η ψηφιοποίηση όλων των λειτουργιών της κοινωνικής ασφάλισης, εξασφαλίζοντας αποτελεσματικότερες και ταχύτερες υπηρεσίες προς τους πολίτες. H ενοποίηση της βάσης των ασφαλιστικών δεδομένων επιτρέπει την ψηφιοποίηση όλων των λειτουργιών της κοινωνικής ασφάλισης και, συνεπακόλουθα, την εύκολη διαχείρισή της».
Κατά συνέπεια, σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, «αντιμετωπίζεται το ισχυρό έλλειμμα εμπιστοσύνης των ασφαλισμένων που διέπονται από διαρκή ανησυχία για τη διαδικασία απονομής της σύνταξης, ενώ, παράλληλα, εκσυγχρονίζεται, εξορθολογίζεται και βελτιώνεται η διαδικασία από το στάδιο της αίτησης έως το στάδιο της έκδοσης συνταξιοδοτικής απόφασης.
Επίσης, επιτυγχάνεται η άμεση και η ταυτόχρονη απονομή όλων των παροχών (κύρια σύνταξη, επικουρική σύνταξη και εφάπαξ) και θεσπίζεται για πρώτη φορά στην ιστορία του ασφαλιστικού συστήματος της χώρας μας η ψηφιακή σύνταξη, που αποσκοπεί να αποτελέσει εμβληματική μεταρρύθμιση προς την κατεύθυνση αφενός μεν της αναβάθμισης της λειτουργίας του e-ΕΦΚΑ αφετέρου δε της ελαχιστοποίησης του απαραίτητου χρόνου για την ολοκλήρωση των διοικητικών διαδικασιών που απαιτούνται για την απονομή της σύνταξης».
Τα οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού
Στο σχέδιο νόμου περιλαμβάνονται διατάξεις με τις οποίες ο νέος Εθνικός Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης μετασχηματίζεται συγχρόνως σε Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης (e-ΕΦΚΑ), ο οποίος θα υλοποιήσει τη μέγιστη θεσμική τομή της απονομής ψηφιακής σύνταξης.
Όπως τονίζεται στην αιτιολογική έκθεση, «η προστιθέμενη αξία της μεταρρύθμισης είναι τεράστια, διότι, με τη θέσπιση των διατάξεων του νέου e-φορέα, επιτυγχάνεται σταδιακά η αντιμετώπιση χρόνιων παθογενειών, η ταχύτερη διευθέτηση σημαντικού αριθμού εκκρεμών αιτήσεων συνταξιοδότησης, η καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, η ενοποιημένη αίτηση συνταξιοδότησης για την κύρια και επικουρική ασφάλιση, το κοινό ειδοποιητήριο εισφορών για ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοτελώς απασχολούμενους με ταυτότητα πληρωμής κ.ά. Παράλληλα, επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας και σαφής μείωση του κόστους λειτουργίας, ενώ αυξάνεται η ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.
Ειδικότερα, περιλαμβάνονται διατάξεις εξαιρετικά κρίσιμες για τον ψηφιακό μετασχηματισμό του συστήματος, με τις οποίες το ασφαλιστικό σύστημα της χώρας μεταβαίνει στην ψηφιακή εποχή και αναμορφώνεται σε ένα ενιαίο, σύγχρονο και φιλικό προς τον ασφαλισμένο και τον πολίτη σύστημα.
Τα βασικά οφέλη του ψηφιακού μετασχηματισμού του συστήματος είναι η δυνατότητα διαδικτυακής πρόσβασης του πολίτη σε ψηφιακές υπηρεσίες, ο ψηφιακός μετασχηματισμός της διαδικασίας απονομής σύνταξης, η δυνατότητα ηλεκτρονικής έκδοσης βεβαιώσεων και πιστοποιητικών, η διαλειτουργικότητα των συστημάτων, με σεβασμό στη διασφάλιση της ανωνυμίας και την προστασία των προσωπικών δεδομένων, το ψηφιακό σύστημα ασφαλιστικής ιστορίας “ΑΤΛΑΣ”, που αποτελούν τους βασικούς πυλώνες για τη μετάβαση στην ψηφιακή σύνταξη».
Όπως επισημαίνεται στην αιτιολογική έκθεση, «η μετεξέλιξη του Ενιαίου Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης σε έναν σύγχρονο Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης “e- ΕΦΚΑ” εμφορείται αφενός μεν από την ανάγκη αποτελεσματικής προώθησης των απαιτούμενων μεταρρυθμίσεων αφετέρου δε από την αναμόρφωση του υφιστάμενου ρυθμιστικού πλαισίου. Προς το σκοπό της αναδιάρθρωσης του φορέα, θεσπίζεται για πρώτη φορά ο ψηφιακός μετασχηματισμός της διαδικασίας απονομής της σύνταξης».
Από την 1η Μαρτίου, η μετονομασία του ΕΦΚΑ σε e-ΕΦΚΑ
Ο «Ενιαίος Φορέας Κοινωνικής Ασφάλισης» (ΕΦΚΑ) μετονομάζεται, από την 1η Μαρτίου 2020, σε «Ηλεκτρονικό Εθνικό Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης», αποκαλούμενο στο εξής «e-ΕΦΚΑ». Όπως σημειώνεται στην αιτιολογική έκθεση, από την 1η Μαρτίου 2020, εντάσσονται στον e-ΕΦΚΑ ο κλάδος επικουρικής ασφάλισης και ο κλάδος εφάπαξ παροχών του ΕΤΕΑΕΠ, οι οποίοι λειτουργούν µε οικονομική και λογιστική αυτοτέλεια και στους οποίους παρακολουθούνται αυτοτελώς οι εισφορές και οι παροχές ανά κλάδο. Μεταξύ των σκοπών του e-ΕΦΚΑ περιλαμβάνεται πλέον και η καταβολή επικουρικής σύνταξης και εφάπαξ παροχών στους δικαιούχους ασφαλισμένους.
Σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση, «με την ένταξη του ΕΤΕΑΕΠ, επιτυγχάνεται η οργανωτική και μεσοπρόθεσμα η διοικητική ενοποίηση των φορέων κοινωνικής ασφάλισης προς όφελος των ασφαλισμένων. Επιτυγχάνονται οικονομίες κλίμακας και σαφής μείωση του κόστους λειτουργίας, καθώς και αύξηση της παραγωγικότητας των παρεχόμενων υπηρεσιών. Μεταξύ άλλων, αναβαθμίζεται η εξυπηρέτηση όλων των ασφαλισμένων από τις κοινές διοικητικές υπηρεσίες του ενοποιημένου φορέα, ενώ απελευθερώνεται ανθρώπινο δυναμικό, προκειμένου να ενσωματωθεί στις κοινές υπηρεσίες έκδοσης συντάξεων και εφάπαξ του ενοποιημένου φορέα. Τέλος, επιτυγχάνεται κεντρικός κοινός σχεδιασμός για την αξιοποίηση της κινητής και της ακίνητης περιουσίας και των αποθεματικών του ενοποιημένου φορέα».