Η παγκόσμια κοινότητα, η Διακυβερνητική Επιτροπή για την Κλιματική Αλλαγή υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, που συγκεντρώνει 200 ειδικούς επιστήμονες για το πρόβλημα, η Σύμβαση – Πλαίσιο για την Κλιματική Αλλαγή, αλλά και τα διεθνή πρωτόκολλα και τα πορίσματα των διεθνών διασκέψεων έχουν επισημάνει με έμφαση τους άμεσους κινδύνους.
Η κλιματική αλλαγή, η οποία προξενείται από την αλόγιστη χρήση των ορυκτών καυσίμων και τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου, με κυριότερο το διοξείδιο του άνθρακα, είναι μια μεγάλη απειλή.
Αλλά και η ρύπανση των ωκεανών και η καταστροφή των δασικών εκτάσεων έχουν φτάσει πλέον στα όρια της αντοχής του πλανήτη.
Ετσι, η παγκόσμια κοινότητα, ο ΟΗΕ, η Ευρωπαϊκή Ενωση και τα κράτη-μέλη σε παγκόσμιο επίπεδο έχουν συμφωνήσει σε μια δίκαιη μετάβαση, στη μετάβαση της πράσινης εποχής.
Οι αποφάσεις και οι δεσμεύσεις της διεθνούς κοινότητας αλλά και της Ευρωπαϊκής Ενωσης για την επίτευξη αυτού του στόχου είναι σαφείς και συγκεκριμένες.
Αλλωστε, προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται και οι επενδύσεις, τόσο σε διεθνές όσο και σε κρατικό επίπεδο, των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες ομολογουμένως καταγράφουν υψηλά επίπεδα.
Υπάρχουν, μάλιστα, και χώρες που έχουν επιτύχει τους στόχους κατά τρόπο θεαματικό, όπως η Νορβηγία, που έχει επιτύχει από το 2018 να καλύπτει περίπου το 98% των ενεργειακών αναγκών με υδροηλεκτρική ενέργεια για την προστασία του περιβάλλοντος.
Η Ευρωπαϊκή Ενωση έχει προσδιορίσει στόχους, όπως ο ενδιάμεσος στόχος για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου μέχρι το 2030 κατά τουλάχιστον 55% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και η επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050.
Γι’ αυτούς τους στόχους τα κράτη-μέλη, με τη θέσπιση εθνικών νόμων για την κλιματική αλλαγή, όπως η χώρα μας με τον Εθνικό Κλιματικό Νόμο του 2022, έχουν προσδιορίσει τις δράσεις τους.
Στόχοι, βέβαια, των οποίων η υλοποίηση όσον αφορά την Ελλάδα καθυστερεί, αλλά οι προσπάθειες εντείνονται και επιχειρείται η προσαρμογή των δράσεων που πρέπει να υιοθετούνται.
Ομως, ενώ προς αυτή την κατεύθυνση είναι επιβεβλημένο να κινούνται οι πολιτικές όλων των κρατών, κάτι που ορίζουν και οι αποφάσεις των παγκόσμιων διασκέψεων για το κλίμα, παραδόξως παρατηρείται μεγάλη αύξηση επενδύσεων στα ορυκτά καύσιμα.
Από τα στοιχεία που έχουν δοθεί στη δημοσιότητα οι επενδύσεις στα ορυκτά καύσιμα από το 2020 μέχρι το 2030 προβλέπεται να διπλασιαστούν.
Την τελευταία δεκαετία, από τα 481 δισ. δολάρια το 2015 είχαμε φτάσει τα 300 δισ. δολάρια το 2020. Το 2021 είχαμε μια αύξηση κατά 58 δισ. δολάρια, ενώ το ύψος των επενδύσεων κατά το 2021 έφτασε τα 358 δισ. δολάρια και το 2022 τα 439 δισ. δολάρια. Οι προβλέψεις, όμως, είναι το 2025 να φτάσουν τα 597 δισ. δολάρια και τα 640 δισ. δολάρια το 2030.
Η επόμενη Παγκόσμια Συνδιάσκεψη του ΟΗΕ για το Κλίμα (COP29), που θα γίνει στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν τον Νοέμβριο του 2024, θα πρέπει να αντιμετωπίσει το πρόβλημα με δραστικές αποφάσεις.
Στην τελευταία συνδιάσκεψη (COP28), που πραγματοποιήθηκε στο Ντουμπάι, από τις 30 Νοεμβρίου 2023 έως τις 13 Δεκεμβρίου 2023, μεταξύ άλλων προέκυψαν νέα μέτρα προσαρμογής στην κλιματική αλλαγή και στρατηγικές μείωσης των ορυκτών καυσίμων με συνεχή αύξηση της χρήσης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
Από τα σημαντικά μηνύματα που προέκυψαν από την COP28, τα οποία σηματοδοτούν εξελίξεις για τις πολιτικές των κρατών και την οικονομία, είναι η απόφαση για μετάβαση από τα ορυκτά καύσιμα σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Απόφαση που, αν και μοιάζει αυτονόητη, με βάση τις επιστημονικές παρατηρήσεις και συστάσεις, είχε καθυστερήσει να έρθει.
Τα κράτη-μέλη της Σύμβασης – Πλαίσιο του ΟΗΕ για το Κλίμα προκειμένου να πετύχουν καθαρές μηδενικές εκπομπές οφείλουν να απομακρυνθούν σταδιακά από τη χρήση ορυκτών καυσίμων με δίκαιο, ορθό και ισορροπημένο τρόπο.
Μπορεί το φλέγον ζήτημα της απομάκρυνσης από τα ορυκτά καύσιμα να τέθηκε στη συνδιάσκεψη, αλλά πολλοί ήταν εκείνοι -μεταξύ άλλων, επιστήμονες, ακτιβιστές, οργανισμοί και πολίτες- που αντέδρασαν στη διατύπωση, επομένως και στο περιεχόμενο του συγκεκριμένου κειμένου της απόφασης της συνδιάσκεψης.
Τι αναφέρει ο επικεφαλής της WWF Ελλάς
Ο διευθυντής του Οργανισμού WWF Ελλάς, Καραβέλλας Δημήτρης, ανέφερε χαρακτηριστικά πως «Αντί για “σταδιακή κατάργηση”, που ζητούσαν οι επιστήμονες, μπήκε το “μετάβαση”, ένας όρος πολύ πιο ασαφής, ανοικτός σε πολλές επιλογές. Και όλα αυτά όταν τα χρονικά περιθώρια δράσης έχουν στενέψει».
Ιδιαίτερη εντύπωση προξένησε, επίσης, το γεγονός πως ορίστηκε πρόεδρος της COP28 ο Sultan Al Jaber, ο οποίος είναι, μεταξύ άλλων, και διευθύνων σύμβουλος της Εθνικής Εταιρίας Πετρελαίου των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, πράγμα που είχε ως αποτέλεσμα να προκληθούν έντονες αντιδράσεις από οργανώσεις, ομάδες πολιτών και μέλη της επιστημονικής κοινότητας.
Στη συνδιάσκεψη, προκειμένου να επιτευχθεί ο στόχος αύξησης της χρήσης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ), 118 χώρες δεσμεύτηκαν να τριπλασιάσουν την παραγωγή τους έως το 2030.
Επιπλέον, στον «παγκόσμιο απολογισμό» για την κλιματική αλλαγή αποφασίστηκε η πιο αποτελεσματική χρηματοδοτική υποστήριξη των ευάλωτων κρατών. Ευάλωτα κράτη τα οποία δεν ευθύνονται για τη δημιουργία της κλιματικής αλλαγής και είναι αυτά που θα υποστούν πρώτα τις συνέπειές της.
Μεταξύ των μέτρων που αποφασίστηκαν ήταν η ίδρυση του Ταμείου Απώλειας και Ζημιών, με σκοπό αυτό να λειτουργήσει ως οικονομικός αρωγός για να καλύψει απώλειες και ζημίες σε κράτη που πλήττονται από ακραία καιρικά φαινόμενα και άλλες συνέπειες που επιφέρει η κλιματική αλλαγή.
Τέλος, από τον «παγκόσμιο απολογισμό» προέκυψε το «Πλαίσιο για την Παγκόσμια Ανθεκτικότητα στο Κλίμα» (Framework for Global Climate Resilience), το οποίο εμπεριέχει μια σειρά οδηγιών για την καταπολέμηση της κλιματικής κρίσης και την επίτευξη της βιώσιμης ανάπτυξης.
Με την επόμενη Συνδιάσκεψη για το Κλίμα που θα γίνει τον Νοέμβριο του 2024 στο Αζερμπαϊτζάν να είναι μπροστά, το διακύβευμα είναι πολύ μεγάλο, και είναι επιβεβλημένο να δοθεί περαιτέρω έμφαση στη μείωση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων και στη λήψη μέτρων ενθάρρυνσης ορθής και αυξημένης αξιοποίησης των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ