Το Ινστιτούτο Ενέργειας Νοτιοανατολικής Ευρώπης (ΙΕΝΕ) συμμετείχε στη δημόσια διαβούλευση του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) για το υπό διαμόρφωση νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα (ΕΣΕΚ) και υπέβαλε συγκεκριμένα σχόλια και παρατηρήσεις, τα οποία είναι διαθέσιμα στην ιστοσελίδα opengov.gr.
Ανάλυση του ΕΣΕΚ
Η ανακοίνωση του ΙΕΝΕ επισημαίνει ότι το αναθεωρημένο ΕΣΕΚ είναι εντυπωσιακό λόγω του μεγάλου όγκου πληροφοριών που περιλαμβάνει, των φιλόδοξων στόχων για το 2030 και το 2050, και της λεπτομερούς ανάλυσης των δεδομένων. Ωστόσο, οι πρακτικές εφαρμογές του σχεδίου ενδέχεται να αντιμετωπίσουν σοβαρές δυσκολίες. Το ΙΕΝΕ προτείνει την εκπόνηση ενός εύχρηστου εγχειριδίου με σαφή σχέδια υλοποίησης για την προώθηση των απαραίτητων επενδύσεων.
Παρά τις θετικές εντυπώσεις από την καθολική προσέγγιση του ΕΣΕΚ σε ενεργειακά θέματα, ο ΙΕΝΕ διαπιστώνει ότι ορισμένα θέματα δεν έχουν διερευνηθεί επαρκώς και η στήριξη των στόχων είναι ασαφής σε κρίσιμα ζητήματα όπως η εξόρυξη υδρογονανθράκων.
Στόχοι και προκλήσεις
Το νέο ΕΣΕΚ προγραμματίζει αύξηση της εγκατεστημένης ισχύος ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (ΑΠΕ) από 12,5 GW το 2024 σε 22,4 GW το 2030. Ωστόσο, η ανάγκη αντικατάστασης παλαιών εγκαταστάσεων ΑΠΕ και η αύξηση της ισχύος των μπαταριών απαιτούν αναθεώρηση των στόχων και των προϋπολογισμών. Ειδικότερα, οι στόχοι για τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, που ανέρχονται σε 1,9 GW μέχρι το 2030, αμφισβητούνται λόγω περιορισμών από το ΚΑΣ και την αποτυχία της πολιτείας να επεκτείνει τα χωρικά ύδατα και να ανακηρύξει ΑΟΖ.
Η μεγάλη διείσδυση ΑΠΕ στην ηλεκτρική ενέργεια αναμένεται να φτάσει το 76,8% μέχρι το 2030, αλλά το ΕΣΕΚ δεν εξετάζει την απόρριψη πλεονάζουσας παραγωγής, ένα ζήτημα που απαιτεί άμεσες λύσεις.
Υποβάθμιση ενεργειακής ασφάλειας
Το ΙΕΝΕ εκφράζει σοβαρές ανησυχίες για την υποβάθμιση της ενεργειακής ασφάλειας στο ΕΣΕΚ. Η απουσία στόχων για τη μείωση της ενεργειακής εξάρτησης της χώρας, η οποία αγγίζει το 80%, καθώς και η έλλειψη αναφοράς σε εγχώρια κοιτάσματα υδρογονανθράκων, προκαλούν ερωτήματα για την πραγματική βελτίωση της ενεργειακής ασφάλειας. Ο ΙΕΝΕ κρίνει ότι η ανάδειξη της Ελλάδας σε ενεργειακό κόμβο δεν συνάδει απαραίτητα με την ενίσχυση της ενεργειακής ασφάλειας της χώρας.
Επιπλέον, η εξόρυξη υδρογονανθράκων, που θα μπορούσε να συνεισφέρει στην ενεργειακή αυτονομία, αντιμετωπίζεται μόνο επιφανειακά στο ΕΣΕΚ, χωρίς σαφή στρατηγική για την αξιοποίησή τους και την ενσωμάτωσή τους στο ευρύτερο ενεργειακό πλαίσιο.
Το νέο ΕΣΕΚ, παρά τις φιλόδοξες προθέσεις του, φαίνεται να υποβαθμίζει κρίσιμα ζητήματα που αφορούν την ενεργειακή ασφάλεια της χώρας, και απαιτούνται άμεσες προσαρμογές για να διασφαλιστεί μια βιώσιμη και ασφαλής ενεργειακή στρατηγική για την Ελλάδα. Δείτε εδώ την πλήρη τοποθέτηση του ΙΕΝΕ.