Η χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα βρέθηκε τον Αύγουστο να είναι 12 φορές υψηλότερη από εκείνη στις σκανδιναβικές χώρες, σύμφωνα με ρεπορτάζ του πρακτορείου Reuters. Η σύγκριση αυτή αναδεικνύει τις έντονες ανισότητες στο ενεργειακό κόστος μεταξύ των χωρών της Ευρώπης, εν μέσω της συνεχιζόμενης ενεργειακής κρίσης.
Η ενεργειακή κρίση και οι αιτίες της
Η αύξηση των τιμών ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα συνδέεται άμεσα με την ευρωπαϊκή ενεργειακή κρίση που προκλήθηκε μετά την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022. Η διακοπή προμήθειας ρωσικού φυσικού αερίου ώθησε πολλές χώρες, συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας, να αναζητήσουν εναλλακτικές λύσεις, συχνά με υψηλότερο κόστος.
Για την αντιμετώπιση της κρίσης, η ελληνική κυβέρνηση έχει διαθέσει περίπου 11 δισεκατομμύρια ευρώ από το 2021 για επιδοτήσεις ενέργειας, με τη δαπάνη να φτάνει το 5,3% του ΑΕΠ το 2022 – ποσοστό υπερδιπλάσιο από της Ιταλίας, που βρίσκεται στη δεύτερη θέση.
Ανισότητες στις επενδύσεις και την υποδομή
Ένας βασικός παράγοντας της ενεργειακής διαφοράς είναι η υποδομή. Ενώ οι σκανδιναβικές χώρες διαθέτουν εκτεταμένα δίκτυα διασύνδεσης που διευκολύνουν την ανταλλαγή ενέργειας και ένα ισχυρό μερίδιο ανανεώσιμων πηγών, η νοτιοανατολική Ευρώπη, και ειδικά η Ελλάδα, υπολείπεται.
Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η απουσία αποθηκευτικής ικανότητας για ενέργεια στην ηπειρωτική Ελλάδα, την ώρα που χώρες όπως η Γερμανία διαθέτουν 1.668 μεγαβάτ αποθηκευτικών εγκαταστάσεων. Σύμφωνα με ειδικούς, η απομόνωση του ενεργειακού δικτύου της νοτιοανατολικής Ευρώπης καθιστά δύσκολη την εισαγωγή ενέργειας σε περιόδους υψηλής ζήτησης.
Οικονομικές και κοινωνικές συνέπειες
Η εκτίναξη του ενεργειακού κόστους έχει επιβαρύνει σοβαρά την ελληνική οικονομία. Οι αυξημένες τιμές περιορίζουν την κατανάλωση των νοικοκυριών και αυξάνουν το κόστος λειτουργίας για τις επιχειρήσεις, από τη βιομηχανία έως τη ναυτιλία. Παράλληλα, η κρίση κόστους ζωής που προκαλείται από τις τιμές ενέργειας προστίθεται στις συνέπειες της προηγούμενης οικονομικής κρίσης, καθυστερώντας την ανάκαμψη της χώρας.
Αναζητώντας ευρωπαϊκή λύση
Με φόντο την ανισότητα στις τιμές του ηλεκτρικού ρεύματος, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης απευθύνθηκε στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητώντας κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική. Παράλληλα, η ανάγκη για επενδύσεις σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και αποθηκευτικές υποδομές αναδεικνύεται ως κρίσιμη για την ενεργειακή ασφάλεια της Ελλάδας και της ευρύτερης περιοχής.
Η ευρωπαϊκή ενεργειακή πολιτική βρίσκεται ενώπιον προκλήσεων, και η περίπτωση της Ελλάδας αναδεικνύει την ανάγκη για ενίσχυση της συνοχής και της βιωσιμότητας στα κράτη-μέλη.