ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΚΛΑΒΑΙΝΑ
Η μεγάλη πετρελαϊκή εταιρία Chevron από την Αμερική αναζητά πετρέλαιο και φυσικό αέριο στην Ελλάδα, εκδηλώνοντας επίσημα το ενδιαφέρον της για την αξιοποίηση 24 τρισ. κυβικών ποδιών που βρίσκονται, όπως εκτιμάται, στην περιοχή νοτίως και νοτιοδυτικά της Πελοποννήσου μέχρι και τα δυτικά της Κρήτης.
Παρά το γεγονός ότι η είδηση βγήκε στην επιφάνεια ξαφνικά, δεν είναι η πρώτη φορά που η συγκεκριμένη εταιρία εκφράζει το ενδιαφέρον της για εξόρυξη ορυκτών καυσίμων που βρίσκονται κάτω από τον πυθμένα των ελληνικών υδάτων. Σύμφωνα με πληροφορίες από κύκλους οι οποίοι βρίσκονται κοντά στο περιβάλλον του υπουργού Περιβάλλοντος και Ενέργειας Θεόδ. Σκυλακάκη, η χρονική στιγμή της ανακοίνωσης σχετικά με τις δραστηριότητες της Chevron στην Ελλάδα ήταν μια σκόπιμη επιλογή και όχι μια απλή σύμπτωση. Οι ίδιες πηγές «συνδέουν» την ανακοίνωση με την τελετή ορκωμοσίας του νέου προέδρου των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ (ενός ηγέτη που είναι γνωστός για τη φιλική του στάση προς τη συγκεκριμένη εταιρία, αλλά και σε άλλες πετρελαϊκές εταιρίες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο των ορυκτών καυσίμων).
Η ανακοίνωση σε σχέση με την επίσημη είσοδο της Chevron στην ελληνική αγορά, παράλληλα με την υπάρχουσα παρουσία ενός άλλου μεγάλου αμερικανικού πετρελαϊκού κολοσσού, της ExxonMobil, στα νερά ανοιχτά της Κρήτης, στέλνει ένα ισχυρό μήνυμα για την εμβάθυνση της στρατηγικής συμμαχίας μεταξύ Ελλάδας και Ηνωμένων Πολιτειών. Αλλο ένα επιπρόσθετο στοιχείο που δείχνει το αποτέλεσμα της όλης προεργασίας που είχε γίνει μεταξύ της ελληνικής πλευράς και του αμερικανικού κολοσσού οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων και Ενεργειακών Πόρων (ΕΔΕΥΕΠ) υπέβαλε τη σχετική στρατηγική μελέτη περιβαλλοντικών επιπτώσεων που σχετίζονται με τη πιθανή επένδυση. Επίσης, το αρμόδιο υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας δεσμεύτηκε να προχωρήσει άμεσα στην έκδοση της σχετικής απόφασης που θα καθορίζει την ακριβή έκταση και την άμεση προκήρυξη διεθνούς διαγωνισμού, ενώ στο άμεσο μέλλον θα υπάρξει αξιολόγηση και των χωρικών επεκτάσεων της όλης έρευνας. Πρακτικά, αυτό σημαίνει ότι ευθύς αμέσως μετά την προκήρυξη του διαγωνισμού υπάρχει ένα περιθώριο διάρκειας τριών μηνών για την κατάθεση προσφορών, που σημαίνει ότι πέρα από τη Chevron μπορούν και άλλες εταιρίες να διεκδικήσουν την εκμετάλλευση των πόρων της εκεί περιοχής.
Η αναβάθμιση της Ελλάδας στο γεωπολιτικό πεδίο
Με αυτές τις εξελίξεις στο ενεργειακό τοπίο και το αυξημένο ενδιαφέρον για την εκμετάλλευση των ορυκτών πόρων, η χώρα έχει τη δυνατότητα να αναβαθμίσει τον ρόλο της και την επιρροή της στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου, ως αποτέλεσμα της εμβάθυνσης της συνεργασίας με τις ΗΠΑ. Σύμφωνα με ειδικούς στα θέματα γεωπολιτικής, η Ελλάδα, διατηρώντας μια σταθερή θέση, αναδεικνύεται ως ένας πυλώνας μείζονος σημασίας για τη διατήρηση της ειρήνης και της σταθερότητας στη νοτιοανατολική Μεσόγειο, διαδραματίζοντας έτσι κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση της ασφάλειας, σε μια περιοχή που χαρακτηρίζεται από διαρκές μεταβολές και με έντονο το αίσθημα της αβεβαιότητας. Επιπλέον, η Ελλάδα προσελκύει με επιτυχία σημαντικές επενδύσεις που έχουν στρατηγική σημασία, ενισχύοντας περαιτέρω τον ρόλο της ως βασικού παράγοντα στη γεωπολιτική σκηνή. Αυτές οι δύο αμερικανικοί πετρελαϊκοί κολοσσοί, οι οποίες αποτελούν κορυφαίους παίκτες στον διεθνή τομέα πετρελαίου και φυσικού αερίου, συμμετέχουν ενεργά σε έργα και επενδύσεις που πραγματοποιούνται και σε άλλες χώρες στην περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου. Αυτή η περιοχή υφίσταται σήμερα σημαντικές γεωπολιτικές αλλαγές και αναταραχές, ιδιαίτερα υπό το φως των πρόσφατων εξελίξεων στη Μέση Ανατολή.
Η ρεαλιστική προσέγγιση για την ενεργειακή μετάβαση
Είναι σημαντικό να αναγνωριστεί ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι απίθανο να εκλείψουν από το παγκόσμιο ενεργειακό τοπίο στο άμεσο μέλλον. Τα γρήγορα και υπερβολικά ενθουσιώδη βήματα προς μια εντελώς πράσινη μετάβαση είναι όχι μόνο ανεπαρκή, αλλά και επικίνδυνα, οδηγώντας σε σημαντικές επιπτώσεις τόσο στον οικονομικό όσο και στον κοινωνικό ιστό της Ευρώπης, με σημαντικό αντίκτυπο τόσο στον βιομηχανικό τομέα όσο και τα κοινά νοικοκυριά. Οι δύο αμερικανικοί όμιλοι συνεχίζουν να διατηρούν τη δέσμευσή τους στην ατζέντα που επικεντρώνεται στα ορυκτά καύσιμα, σε πλήρη αντίθεση με τους αντίστοιχους ενεργειακούς ομίλους που έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους προς τις εναλλακτικές λύσεις ανανεώσιμης ενέργειας. Από μεριάς της, η ελληνική κυβέρνηση θέτει ως στόχο την πράσινη μετάβαση, που αποτελεί και ευρωπαϊκό στόχο, πέρα από εθνικό. Ωστόσο, αναγνωρίζεται η ανάγκη της χώρας να μη βρεθεί ξανά παγιδευμένη από τη ρωσική ενεργειακή χειραγώγηση, ούτε να υπερισχύσουν αντιλήψεις που επιδιώκουν μεν την πράσινη μετάβαση, χωρίς όμως την ύπαρξη ενός σχεδίου που θα υλοποιήσει την επικαλούμενη αυτή στροφή με ομαλό και όσο το δυνατόν λιγότερα κοστοβόρο τρόπο για την οικονομία και την κοινωνία. Επιπλέον, δεν θα ήταν συνετό να αφήσουμε ανεκμετάλλευτους πολύτιμους φυσικούς πόρους, ειδικά όταν αυτοί οι πόροι μπορούν να ανοίξουν τον δρόμο για μια ισχυρή αναπτυξιακή τροχιά για ολόκληρο το ενεργειακό οικοσύστημα. Με την ενεργειακή ανασφάλεια, το αυξανόμενο κόστος και τον πληθωρισμό να επηρεάζει όχι μόνο την Ελλάδα αλλά και ολόκληρη την ήπειρο, η έρευνα της Chevron προσφέρει μια πολλά υποσχόμενη προοπτική για τη χώρα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (24 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2025)