Καθώς γίνεται όλο και πιο επιτακτική η ανάγκη για την απανθρακοποίηση της ηλεκτρικής ενέργειας και ενισχύοντας τη παραγωγή αυτής μέσω ανανεώσιμων πηγών, στο προσκήνιο εμφανίζονται τα υπεράκτια αιολικά πάρκα. Αυτά, υπόσχονται με την περαιτέρω τεχνολογική ανάπτυξη και μαζική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας.
ΤΟΥ ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΚΛΑΒΑΙΝΑ
Τα συγκεκριμένα αποτελούν στοίχημα για την Ελλάδα που έχει θέσει φιλόδοξους στόχους για την ανάπτυξη τους, καθώς επιδιώκει να αυξήσει τη συμμετοχή των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό της μείγμα και να μειώσει την εξάρτησή της από τα ορυκτά καύσιμα. Χαρακτηριστικά, το νέο Εθνικό Πρόγραμμα Ανάπτυξης Υπεράκτιων Αιολικών Πάρκων, έχει θέσει έναν αρκετά φιλόδοξο στόχο για συνολική παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας που θα φτάνει τα 12,4 γιγαβάτ και όλη αυτή θα εκτείνεται σε 25 περιοχές στο σύνολο της επικράτειας. Οι περιοχές αυτές έχουν επιλεγεί με βάση το αιολικό δυναμικό τους, τη διαθεσιμότητα θαλάσσιου χώρου και την εγγύτητά τους σε υποδομές σύνδεσης με το ηλεκτρικό δίκτυο. Οι περισσότερες από αυτές τις περιοχές είναι κατάλληλες για την ανάπτυξη πλωτών αιολικών πάρκων, μια τεχνολογία που βρίσκεται σε διαρκή ανάπτυξη και αναμένεται να παίξει σημαντικό ρόλο στην επίτευξη των στόχων της χώρας για την υπεράκτια αιολική ενέργεια. Λόγω του οτι η Ελλάδα τα τελευταία χρόνια έχει δώσει έμφαση στη πράσινη ενέργεια, έχει σχεδιαστεί ένα οργανωμένο πλάνο που βασίζεται σε σημαντικούς στρατηγικούς πυλώνες.
Ο πιο βασικός πυλώνας είναι το σύγχρονο νομοθετικό πλαίσιο για την αδειοδότηση και την κατασκευή τους, το οποίο περιλαμβάνει απλοποιημένες διαδικασίες αδειοδότησης και κίνητρα προς τις εταιρείες να επενδύσουν. Σχετικά με τις επενδύσεις, αξιοσημείωτης αναφοράς είναι το πρόσφατο μεγάλο deal μεταξύ των ομίλων Motor Oil και ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή για την ανάπτυξη ενός αιολικού πάρκου δυνατότητας παραγωγής έως 400 MW, όπως και η αυτόνομη επένδυση της ΔΕΗ με ικανότητα που μπορεί να φτάσει μέχρι τα 200 MW ηλεκτρικής ενέργειας εντός του Θρακικού Πελάγους. Πέρα από τις εγχώριες συνεργασίες μεταξύ των μεγάλων ομίλων για την υλοποίηση τέτοιων επενδύσεων, σημαντική έχει αναδειχθεί και η συνεργασία με ομίλους του εξωτερικού που ήδη διαθέτουν τη τεχνογνωσία και μπορούν να προσφέρουν τις βέλτιστες πρακτικές όσον αφορά το επιχειρησιακό σκέλος. Ένας ακόμα πυλώνας έχει να κάνει με τον χωροταξικό σχεδιασμό που έχει εκπονηθεί για τις περιοχές ανάπτυξης υπεράκτιων αιολικών πάρκων, ο οποίος λαμβάνει υπόψη τις περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις των έργων. Επίσης, ένας ακόμα σημαντικός πυλώνας είναι οι υποδομές. Για αυτές, δρομολογούνται έργα ανάπτυξης των απαραίτητων υποδομών για τη σύνδεση των υπεράκτιων αιολικών πάρκων με το ηλεκτρικό δίκτυο, όπως υποθαλάσσια καλώδια και σταθμοί μετασχηματισμού. Η ανάπτυξη τέτοιων είδους επενδύσεων και υποδομών αποτελεί ζήτημα μείζονος σημασίας με συνολική ωφέλεια καθώς πιστεύεται ότι θα συμβάλλει σημαντικά στην επίτευξη των ενεργειακών και κλιματικών στόχων, θα ενισχύσει την ενεργειακή ασφάλεια και θα τονώσει την ανάπτυξη της οικονομίας.
Έντονη κινητικότητα και ανακατατάξεις στη Γηραιά Ήπειρο
Η Ευρώπη είναι έτοιμη να γνωρίσει μια σημαντική αύξηση των προσφορών για την ανάπτυξη υπεράκτιων αιολικών πάρκων, που υπερβαίνουν συνολικά την ισχύ των 45 γιγαβάτ. Συγκεκριμένα, σε αυτό το κύμα ανάπτυξης θα ενταχθούν και νέες χώρες όπως οι Μάλτα, Ιταλία και Πολωνία, που θα πλαισιώσουν τους καθιερωμένους ηγέτες της υπεράκτιας αιολικής βιομηχανίας, όπως η Γερμανία, η Ολλανδία και η Μεγάλη Βρετανία. Σύμφωνα με την ανάλυση της S&P Commodity Insights, οι προγραμματισμένοι διαγωνισμοί για φέτος αντιπροσωπεύουν πιθανώς την τελική ευκαιρία για την Ευρώπη να ξεκινήσει νέα έργα που θα μπορούσαν να λειτουργήσουν μέχρι το 2030.
Η όλο και αυξανόμενη δραστηριότητα γύρω από τα έργα και την υλοποίηση τους, θα οδηγήσει στην ανάπτυξη μεγαλύτερων πρωτοβουλιών, απαιτώντας συνεργασίες μεταξύ μεγάλων παικτών της ευρωπαϊκής ενεργειακής αγοράς. Ήδη αυτό έχει αρχίσει να γίνεται εμφανές και μπορεί να δει κανείς με το παράδειγμα της γαλλογερμανικής συμμαχίας μεταξύ της Total Energies και της RWE, η οποία επικεντρώνεται στην κοινή ανάπτυξη ενός σημαντικού υπεράκτιου έργου αιολικής ενέργειας ισχύος 5 GW, που εκτείνεται στη Γερμανία και την Ολλανδία. Αντίθετα, είναι σημαντικό να επισημανθούν οι αντίθετες τάσεις της αποδέσμευσης από τον κλάδο. Ένα αξιοσημείωτο παράδειγμα αυτού του φαινομένου είναι η BP, η οποία πρόσφατα δήλωσε την πρόθεσή της να περιορίσει τις υπεράκτιες δραστηριότητές της. Αυτή η στροφή συνοδεύτηκε από μια επανεστίαση για εκμετάλλευση των ορυκτών καυσίμων όπως είναι το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Η αντιπαράθεση διευρυνόμενων συνεργασιών μαζί με στρατηγικές αποσύρσεις υπογραμμίζει τη σύνθετη δυναμική που διαδραματίζεται στο τρέχον ενεργειακό τοπίο, όπου οι εταιρείες βρίσκονται αντιμέτωπες με τις ευκαιρίες ανάπτυξης όσο και τις προκλήσεις λόγω της ευρύτερης αστάθειας στο τομέα της ενέργειας.
Οι αντίθετες φωνές ως προς τα ΥΑΠ και οι ανησυχίες
Πέρα από την ενθάρρυνση για τη δημιουργία και μετέπειτα λειτουργία των υπεράκτιων αιολικών πάρκων, υπάρχουν και αντίθετες φωνές που μάλιστα προβάλουν σθεναρή αντίσταση και έχουν βάσιμα επιχειρήματα που εστιάζουν στους τομείς του περιβάλλοντος και της οικονομίας. Οι ενάντιοι των αιολικών πάρκων παραθέτουν επιπτώσεις που μπορεί να φέρει η λειτουργία τους στη θαλάσσια ζωή, όπως ότι μπορεί να διαταράξει και να προκαλέσει προβλήματα σε θαλάσσια θηλαστικά, ψάρια και πτηνά. Ο θόρυβος από τις ανεμογεννήτριες και τα πλοία κατασκευής μπορεί να επηρεάσει τη συμπεριφορά και την επικοινωνία των ζώων, ενώ η παρουσία των πάρκων μπορεί να αλλάξει τις μεταναστευτικές τους διαδρομές.
Μπορεί επίσης να συμβάλλει στη μείωση των βροχοπτώσεων στα νησιά καθώς από τη λειτουργία τους, απομακρύνονται τα σύννεφα που με τη σειρά τους φέρνουν βροχή, εντείνοντας με αυτό το τρόπο τα φαινόμενα λειψυδρίας, ενώ υπάρχει κίνδυνος αλλοίωσης του τοπίου. Ανησυχίες υπάρχουν και για το οικονομικό σκέλος, καθώς η κατασκευή και συντήρηση υπεράκτιων αιολικών πάρκων με όλο το πλαίσιο των υποδομών, θεωρείται αρκετά ακριβή γεγονός που εκτιμάται ότι αυτό το κόστος θα μετακυλιστεί στους τελικούς καταναλωτές μέσω των λογαριασμών ρεύματος.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ (ΦΥΛΛΟ 7/2/2025)
