Τα lockdown λόγω της COVID-19 παγκοσμίως πέρυσι μείωσαν τα μέσα επίπεδα της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που αποδίδεται στα μικροσωματίδια PM2.5, αλλά μόνο 24 από τις 106 χώρες που καταγράφηκαν πληρούν τις οδηγίες ασφαλείας του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), σύμφωνα με μια έκθεση που βασίζεται στη μεγαλύτερη βάση δεδομένων του κόσμου για μετρήσεις ατμοσφαιρικής ρύπανσης από χερσαίους σταθμούς παρατήρησης.
Η μερική ή πλήρης διακοπή των μεταφορών και της βιομηχανίας για μήνες κατά τη διάρκεια της πανδημίας μείωσε τη ρύπανση από PM2.5 σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένων των μεγάλων πόλεων, σύμφωνα με έκθεση που συντάχθηκε από τον τομέα έρευνας της ελβετικής εταιρείας IQAir και τη Greenpeace. Συγκεκριμένα το 84% των χωρών παρατήρησε μείωση του επιπέδου της ατμοσφαιρικής ρύπανσης που οφείλεται στα μικροσωματίδια ΡΜ25, σύμφωνα με την έκθεση αυτή που συντάχθηκε από τον τομέα έρευνας της ελβετικής εταιρείας IQAir και τη Greenpeace βάσει των δεδομένων από χερσαίους σταθμούς παρατήρησης.
Η πλειονότητα των επτά εκατομμυρίων πρόωρων θανάτων σε όλο τον κόσμο που αποδίδονται από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας στην ατμοσφαιρική ρύπανση προκαλείται από τα μικροσωματίδια ΡΜ25 που εκλύονται από τις αμμοθύελλες, τις δασικές πυρκαγιές, τη γεωργία, τη βιομηχανία και τα ορυκτά καύσιμα. Καθώς η διάμετρος των μικροσωματιδίων αυτών αντιστοιχεί στο ένα τριακοστό μιας ανθρώπινης τρίχας, αυτά εισέρχονται στο αίμα των ανθρώπων μέσω των πνευμόνων, προκαλώντας άσθμα, καρκίνο στους πνεύμονες ή καρδιακές παθήσεις.
“Σε πολλές περιοχές του κόσμου παρατηρήθηκε πρωτόγνωρη, όμως προσωρινή, βελτίωση στην ποιότητα του αέρα το 2020, με τους περιορισμούς λόγω της covid-19 να προκαλούν ραγδαία πτώση της χρήσης των ορυκτών καυσίμων”, υπογράμμισε ο Λάουρι Μιλιβίρτα του Κέντρου Ερευνών για την Ενέργεια και τον Καθαρό Αέρα (CREA), που συμμετείχε στην έρευνα.
Η μείωση αυτή επέτρεψε “να αποφευχθούν δεκάδες χιλιάδες θάνατοι” σε όλο τον κόσμο. Έρευνες έχουν δείξει εξάλλου ότι η έκθεση στη ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνει την ευαισθησία των ανθρώπων στην covid-19 και πιθανόν ευνοεί την κυκλοφορία του ιού. Η μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης το 2020 έχει ήδη αναφερθεί σε πολλές περιφερειακές έρευνες, καθώς και το γεγονός ότι αυτή αυξήθηκε μετά την άρση ή τη χαλάρωση των περιοριστικών μέτρων λόγω της πανδημίας.
Η νοτιοανατολική Ασία παραμένει σταθερά η περιοχή όπου το 2020 παρατηρήθηκαν οι μεγαλύτερες τιμές των μικροσωματιδίων ΡΜ25: στο Μπανγκλαντές, την Ινδία και το Πακιστάν βρίσκονται οι 42 από τις 50 πιο μολυσμένες πόλεις παγκοσμίως, 49 από τις 50 αν προσθέσουμε και την Κίνα, όπου όμως στο 86% των πόλεων που εξετάστηκαν παρατηρήθηκε βελτίωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης.
Μεταξύ των πρωτευουσών, το Νέο Δελχί είναι αυτό με την υψηλότερη ατμοσφαιρική ρύπανση (όπως και το 2019), ενώ ακολουθεί η Ντάκα, η Ουλάν Μπατόρ, η Καμπούλ και η Ντόχα. Το Ισλαμαμπάντ βρίσκεται στην 11η θέση και το Πεκίνο στην 15η. Αντίθετα, η Στοκχόλμη, το Ελσίνκι και το Ουέλινγκτον είναι οι πρωτεύουσες με τον πιο καθαρό αέρα.
Εντύπωση προκαλεί, τέλος, το γεγονός ότι στις ΗΠΑ καταγράφηκε αύξηση κατά 6,7% κατά μέσο όρο των ΡΜ25, η οποία αποδίδεται στις τεράστιες πυρκαγιές που κατέκαψαν το βορειοδυτικό τμήμα της χώρας.