Τα γεγονότα και οι συνέπειες
Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιέζει την Κομισιόν για δραστικά μέτρα αντιμετώπισης της ρύπανσης των θαλασσών και επιτάχυνση της εφαρμογής τους στην επίτευξη του στόχου της κυκλικής οικονομίας στην ΕΕ.
Τα αποτελέσματα της νοοτροπίας αξιοποίησης πλαστικών μιας χρήσης φαίνονται στις ακτές των θαλασσών και στους ωκεανούς. Η διαχείριση των πλαστικών είναι ένας από τους επτά τομείς που ορίζονται ως κρίσιμοι από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπροστά στον στόχο της επίτευξης μιας κυκλικής οικονομίας στην ΕΕ, μέχρι το 2050. Εξάλλου, πέρα από την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για το Πλαστικό σε μια Κυκλική Οικονομία, η οποία θα εξαλείψει τη χρήση των μικροπλαστικών, το Ευρωκοινοβούλιο περιμένει από την Κομισιόν να φέρει περισσότερες προτάσεις για την αντιμετώπιση των πλαστικών απορριμμάτων, συμπεριλαμβανομένων των μικροπλαστικών, αργότερα μέσα στο έτος.
730 τόνοι απορριμμάτων στη Μεσόγειο κάθε μέρα
Τα πλαστικά απόβλητα μολύνουν όλο και περισσότερο τους ωκεανούς και σύμφωνα με μια εκτίμηση, το 2050 οι ωκεανοί θα μπορούσαν να περιέχουν περισσότερο πλαστικό απ’ ό,τι ψάρια, όσον αφορά το βάρος.
Το πλαστικό πλήττει σοβαρά τη θαλάσσια ζωή, όταν θαλάσσια ζώα ακούσια μπερδεύουν κομμάτια πλαστικού για φαγητό, με αποτέλεσμα οι οργανισμοί τους να μπορούν να προσβληθούν από τοξικές χημικές και ρυπογόνες ουσίες. Οι επιπτώσεις στην τροφική αλυσίδα και όπως αυτή καταλήγει στον άνθρωπο είναι ακόμα άγνωστες.
Την ίδια στιγμή και οι οικονομικές επιπτώσεις αυτής της ρύπανσης δεν είναι αμελητέες. Τομείς της οικονομίας και κοινότητες που εξαρτώνται από τη θάλασσα πλήττονται. Όμως και κατασκευαστές βλέπουν παράλληλα να χάνεται μεγάλο μέρος της αξίας του πλαστικού αφού στην συντριπτική του πλειοψηφία πετιέται και αχρηστεύεται ενώ θα μπορούσε να τεθεί υπό επεξεργασία και να χρησιμοποιηθεί εκ νέου, δίνοντας επιπλέον οικονομική ώθηση.
Τι κάνει η ΕΕ;
Ήδη από τον Μάρτιο του 2019 το Ευρωκοινοβούλιο ψήφισε τα μέτρα περιορισμού της χρήσης πλαστικών, σημαντική αύξηση του ποσοστού συλλεγμένων πλαστικών μπουκαλιών και πιο αυστηρή εφαρμογή της αρχής «ο ρυπαίνων πληρώνει». Τους νέους αυτούς κανόνες υιοθέτησε και το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, τον Μάιο του 2019, στην προσπάθειά τους οι θεσμοί να περιορίσουν σημαντικά ρύπανση των θαλασσών από εξοπλισμό ψαρέματος καθώς και των δέκα πλαστικών προϊόντων που εμφανίζονται συχνότερα στις ακτές, αποτελώντας το 70% των θαλασσίων απορριμμάτων.
Μάλιστα, η ΕΕ, μεταξύ άλλων, έχει υιοθετήσει μια σταδιακή αλλά πλήρη απαγόρευση των πλαστικών προϊόντων μιας χρήσης για τα οποία υπάρχουν διαθέσιμα εναλλακτικά υλικά ενώ παράλληλα προχώρησε τις διαδικασίες για αναγραφή, στα προϊόντα με πλαστικό, του τρόπου σωστής απόρριψης και ένταση της ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης συνολικά.
Το Ευρωκοινοβούλιο τονίζει την ανάγκη για μια ενισχυμένη «θαλάσσια» οπτική στο Ευρωπαϊκό Green Deal, στη Στρατηγική Βιοποικιλότητας και στη Στρατηγική ενός βιώσιμου συστήματος τροφίμων. Τέλος, σημειώνει την ανάγκη η Κομισιόν να επιταχύνει τις διαδικασίες ανάπτυξης μια κυκλικής οικονομίας, ειδικά στον τομέα της αλιείας και της υδατοκαλλιέργειας.