Για Rosco-ΤΡΑΙΝΟΣΕ και το πρόγραμμα Shift2Rail των 1,2 δισ. ευρώ
Δυναμική εμφάνιση επί ελληνικού εδάφους πραγματοποιούν αυτές τις μέρες οι δύο μεγαλύτεροι ευρωπαίοι παίκτες της αγοράς σιδηροδρομικών υποδομών, Siemens και Alstom.
Η παρουσία στην Αθήνα κορυφαίων εκπροσώπων της γερμανικής πολυεθνικής και του γαλλικού κολοσσού, όπως ο πρόεδρος της Alstom Transport και επικεφαλής της Ένωσης Ευρωπαϊκών Σιδηροδρομικών Βιομηχανιών (UNIFE), Αντρί Πουπάρ – Λαφάρζ, γίνεται με αφορμή το ευρωπαϊκό πρόγραμμα Shift2Rail, το οποίο φιλοδοξεί να φέρει τον σιδηρόδρομο της γηραιάς ηπείρου στον 21ο αιώνα, και εντάχθηκε στην ατζέντα της ελληνικής προεδρίας, με τη χώρα μας να διεκδικεί να οριστεί ως η έδρα των συγκεκριμένων δράσεων. Ο ουσιαστικός στόχος τους όμως έχει να κάνει πέρα από αυτό το πρόγραμμα και με την «επόμενη μέρα» του ελληνικού σιδηροδρόμου μετά τις αποκρατικοποιήσεις της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και κυρίως της εταιρίας συντήρησης τροχαίου υλικού, Rosco.
Το ενδιαφέρον των δύο μεγάλων ευρωπαϊκών δυνάμεων εστιάζεται κατά αρχήν στις δυνατότητες που ανοίγονται μέσα από το πρόγραμμα Shift2Rail, το οποίο έχει προϋπολογισμό 1,2 δισ. ευρώ, προκειμένου να αντιμετωπιστεί ο αυξανόμενος ανταγωνισμός σε επίπεδο σιδηροδρομικών υποδομών από πλευράς των κατασκευαστών της Ασίας. Τα τελευταία χρόνια και ιδιαίτερα μετά την εκδήλωση της οικονομικής κρίσης ο «γερμανογαλλικός άξονας», καθώς και οι άλλες ευρωπαϊκές επιχειρήσεις του κλάδου υφίστανται τις συνέπειες από το γερό «μπάσιμο» των ανταγωνιστών τους από την Κίνα, την Κορέα και την Ινδία που έχουν καταφέρει να κερδίσουν σημαντικά μερίδια αγοράς σε παγκόσμιο επίπεδο, ενώ εντείνουν τις προσπάθειές τους για είσοδο και στο ευρωπαϊκό σκηνικό, «χτυπώντας» τις τιμές.
ΟΙ ΡΩΣΟΙ
Οι ανησυχίες εντείνονται ακόμη περισσότερο από τη δεδηλωμένη πρόθεση των Ρωσικών Σιδηροδρόμων RZD να μπουν δυναμικά στο προσοδοφόρο πεδίο των ευρωπαϊκών εφοδιαστικών αλυσίδων, με βασικό όχημα την ΤΡΑΙΝΟΣΕ. Οι Ρώσοι, όμως, πέρα από το σιδηροδρομικό δίκτυο διεκδικούν και μερίδιο από την πίτα της συντήρησης του τροχαίου υλικού, αρχής γενομένης από τα Βαλκάνια, -όπου ήδη ελέγχουν τους σερβικούς σιδηρόδρομους- αλλά με απώτερο στόχο την ευρωπαϊκή αγορά. Γιατί η RZD πέρα από όλα τα άλλα, διαθέτει δικές της επισκευαστικές γραμμές και συνεργασία με ρωσικές και άλλες ασιατικές εταιρίες κατασκευής τροχαίου υλικού. Έτσι το κολοσσιαίο από πλευράς πόρων πρόγραμμα Shift2Rail αποτελεί τη μεγαλύτερη ευκαιρία να χρηματοδοτηθεί ο αναγκαίος εκσυγχρονισμός των ευρωπαϊκών σιδηροδρόμων, ώστε μέσα από την ενσωμάτωση καινοτομιών να κατοχυρωθεί σαφές προβάδισμα σε τεχνολογικό επίπεδο και σε λύσεις που θα προσφέρουν εξοικονόμηση πόρων προς τους σιδηροδρομικούς φορείς.
Το πρόγραμμα, στο οποίο συμμετέχουν βιομηχανικοί και ερευνητικοί εταίροι από όλη την Ευρώπη, έχει θέσει ως στόχο ως το 2020 την αύξηση της χωρητικότητας του σιδηροδρομικού δικτύου κατά 100% και της αξιοπιστίας των σιδηρόδρομων κατά 50%, αλλά και τη μείωση του κόστους του κύκλου ζωής του σιδηροδρομικού συστήματος κατά 50%. Ιδιαίτερη σημασία μάλιστα έχει ότι εκτείνεται σε όλα τα τμήματα της σιδηροδρομικής αγοράς, δηλαδή τρένα υψηλών ταχυτήτων, προαστιακοί και υπεραστικοί συρμοί, μετρό και ελαφρύς σιδηρόδρομος όπως το τραμ.
Στις προθέσεις τόσο της Κομισιόν, όσο και των μεγάλων ευρωπαίων παικτών είναι μέσα από τη συνεργασία με μικρομεσαίες επιχειρήσεις, πανεπιστήμια και ερευνητικά ιδρύματα να μπουν στις ράγες στο άμεσο μέλλον ελαφρύτερα βαγόνια, που θα καταναλώνουν ενέργεια παραγόμενη από ανανεώσιμες πηγές, να προωθηθούν συστήματα βέλτιστης διαχείρισης του δικτύου υψηλών ταχυτήτων, αλλά και «έξυπνες» και φθηνότερες υποδομές για εξοικονόμηση πόρων (συστήματα αποθήκευσης ενέργειας, χρήση μεγάλων δεδομένων και data analytics κλπ).
Εσωτερικός ανταγωνισμός
Στο φόντο των παραπάνω εξελίξεων αναμένεται να ενταθεί και ο «εσωτερικός» ανταγωνισμός μεταξύ Siemens και Alstom για τα ελληνικά σιδηροδρομικά έργα. Οι δύο εταιρίες είναι κυρίαρχες στις προμήθειες εξοπλισμού, καθώς από κοινού είχαν κατασκευάσει την πρώτη γενιά των 28 συρμών του Μετρό, ενώ η Alstom έχει συμμετάσχει σε εννέα συμβάσεις συστημάτων σηματοδότησης του ΟΣΕ (177 εκ.) αλλά και στην εργολαβία για την επέκταση του Μετρό προς Πειραιά.
Η Siemens έχει εγκαταστήσει συστήματα σηματοδότησης και τηλεδιοίκησης στον ΟΣΕ και την Αττικό Μετρό, έχει αναλάβει την προμήθεια του συστήματος ραδιοκάλυψης GSM-R στην ΕΡΓΟΣΕ, ενώ πήρε τη μεγαλύτερη πίτα στο τροχαίο υλικό του ΟΣΕ μέσω των προγραμματικών συμφωνιών της κυβέρνησης Σημίτη, κάποιες από τις οποίες έχουν απασχολήσει τη Δικαιοσύνη. Έτσι ανέλαβε σε κοινοπραξίες την προμήθεια 20 αυτοκινηταμαξών Desiro (115 εκ.), 24 ηλεκτραμαξών (74 εκ.), 106 επιβαταμαξών (119 εκ.) και 120 συρμών του ΗΣΑΠ (115 εκ.)
Για τη ROSCO
Προβάδισμα Γάλλων-Κοπελούζου
Σε μεγάλο στοίχημα αναδεικνύεται η αποκρατικοποίηση της Rosco την οποία διεκδικούν, πέρα από τη ρωσική RZD, τόσο η Siemens, όσο και η Alstom. Ο ανταγωνισμός αναμένεται έντονος για αυτό η κάθε πλευρά έχει επιστρατεύσει τα «όπλα» της. Οι μεν Ρώσοι έχουν συνάψει συμμαχία με την ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ του Γ. Περιστέρη, αλλά οι Γάλλοι κατεβαίνουν έχοντας στο πλευρό τους τον όμιλο Κοπελούζου με την Damco Energy, ενώ η Siemens «ποντάρει» στην αυξημένη παρουσία της στις ελληνικές σιδηροδρομικές υποδομές. Και οι τρείς μνηστήρες πέρασαν στη δεύτερη φάση του διαγωνισμού και αυτή την περίοδο «ακτινογραφούν» την ελληνική εταιρία εξετάζοντας όλα τα απαραίτητα στοιχεία, καθώς ετοιμάζονται για την κατάθεση των δεσμευτικών προσφορών τον ερχόμενο Μάιο.
Πηγές της αγοράς πάντως θεωρούν ότι καταγράφεται σαφές προβάδισμα του σχήματος Alstom-Damco Energy, καθώς πέραν του μεγέθους του γαλλικού κολοσσού, υπάρχει η ταυτόχρονη διεκδίκηση της ΤΡΑΙΝΟΣΕ από την SNCF. Παρασκηνιακά λέγεται ότι «κρυφή» προτίμηση και της κυβέρνησης είναι να περάσει ο έλεγχος τόσο του δικτύου, όσο και της συντήρησης σε γαλλικά χέρια προκειμένου να αποφευχθούν εμπλοκές με την Κομισιόν στην περίπτωση επικράτησης των Ρώσων. Όσο κι αν αυτό δημιουργεί πρόβλημα στους σχεδιασμούς της Μόσχας που ζητεί «πακέτο» τις δύο εταιρίες με τον ΟΛΘ.