Ζημιές ύψους 269 εκατ. ευρώ εμφάνισαν το 2013 τα Ελληνικά Πετρέλαια το 2013, με την εταιρία να αποδίδει τις πιέσεις των μεγεθών στα χαμηλότερα διεθνή περιθώρια διύλισης της τελευταίας δεκαετίας.
Σε συγκρίσιμη βάση, στο έτος τα ΕΛΠΕ εμφάνισαν ζημιές ύψους 117 εκατ. ευρώ από κέρδη 232 εκατ. ευρώ το 2012. Τα συγκρίσιμα EBIΤDA υποχώρησαν κατά 60% στα 178 εκατ. ευρώ.
Αναλυτικά τα αποτελέσματα:
Στο δ’ τρίμηνο, τα ΕΛΠΕ δημοσίευσαν Συγκρίσιμα Κέρδη EBITDA στα €45εκ. (-43% έναντι Δ’ Τριμ. 2012). Παρά τη θετική συνεισφορά του διυλιστηρίου Ελευσίνας και τη βελτίωση των αποτελεσμάτων των θυγατρικών Λιανικής Εμπορίας, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, τα αποτελέσματα επηρεάστηκαν αρνητικά από τα χαμηλά διεθνή περιθώρια διύλισης, σημειώνουν.
Το νέο διυλιστήριο Ελευσίνας λειτούργησε κοντά στο 100% της δυναμικότητάς του, σύμφωνα με τον αρχικό προγραμματισμό, με την παραγωγή μεσαίων κλασμάτων να ανέρχεται στο 75%. Η παραγωγή λευκών προϊόντων υψηλής αξίας σε επίπεδο Ομίλου ανήλθε στο 88%, από τα υψηλότερα στον Ευρωπαϊκό κλάδο διύλισης. Σε πρόσφατη μελέτη ανεξάρτητης συμβουλευτικής εταιρείας του κλάδου που καλύπτει όλα τα διυλιστήρια της περιοχής, το νέο διυλιστήριο της Ελευσίνας αναφέρεται ως ένα από τα πλέον σύγχρονα και κερδοφόρα της Νότιας Ευρώπης.
Αντίστοιχα, και τα ετήσια αποτελέσματα επηρεάστηκαν αρνητικά από τα ιστορικά χαμηλά περιθώρια διύλισης, το αυξημένο κόστος προμήθειας αργού, καθώς και τη διαδικασία αριστοποίησης του Διυλιστηρίου Ελευσίνας κατά το Α’ εξάμηνο. Οι ισχυρές λειτουργικές επιδόσεις των διυλιστηρίων και των εταιρειών εμπορίας, οι αυξημένες εξαγωγές που έφτασαν στα υψηλότερα επίπεδα στην ιστορία του Ομίλου, καθώς και η αυξημένη κερδοφορία των Πετροχημικών, αντιστάθμισαν εν μέρει μόνο την επίδραση των πιο πάνω αρνητικών παραγόντων.
Ως αποτέλεσμα, τα Συγκρίσιμα Κέρδη EBITDA για το 2013 ανήλθαν στα €178εκ. Τα δημοσιευμένα αποτελέσματα μετά από φόρους επηρεάστηκαν από έκτακτα στοιχεία όπως το κόστος της αναδιοργάνωσης για μείωση λειτουργικών εξόδων και η πρόβλεψη ύψους €21εκ για τη νέα, αναδρομική φορολόγηση αποθεματικών προηγουμένων χρήσεων. Αρνητική επίδραση στα Δημοσιευμένα Καθαρά Αποτελέσματα είχε και το υψηλό χρηματοοικονομικό κόστος, που επηρεάζει όλες τις Ελληνικές εταιρείες.
Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα του 2013, ο Διευθύνων Σύμβουλος του Ομίλου, κ. Γιάννης Κωστόπουλος, δήλωσε:
«Το 2013 βιώσαμε το πλέον δυσμενές περιβάλλον για την Ευρωπαϊκή βιομηχανία διύλισης της τελευταίας δεκαετίας, επιπλέον των σημαντικών προκλήσεων του εγχώριου οικονομικού περιβάλλοντος με το αυξημένο κόστος χρηματοδότησης και την υψηλή φορολογία.
Παρόλα αυτά, η Ελληνική αγορά καυσίμων, μετά τη συρρίκνωσή της κατά 50% σε σχέση με τα προ κρίσης επίπεδα, έδειξε τα πρώτα σημάδια ανάκαμψης στο Δ’ τρίμηνο του 2013, ενώ οι μεσοπρόθεσμες προοπτικές για τη ζήτηση λευκών προϊόντων πετρελαίου στην περιοχή εμφανίζονται θετικές, ειδικά για τις αναδυόμενες αγορές.
Τη χρονιά που πέρασε, τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ εστίασαν σε παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν, πετυχαίνοντας τη βελτίωση των λειτουργικών τους επιδόσεων και την ενίσχυση της εξωστρέφειάς τους, αξιοποιώντας τις επενδύσεις τους σε σύγχρονα και ασφαλή διυλιστήρια, ανταγωνιστικές εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης, καθώς και την ηγετική τους παρουσία στις αγορές της Νοτιοανατολικής Ευρώπης. Ο εμπορικές εταιρείες ΕΚΟ και ΕΚ προχώρησαν σε ουσιαστική αναδιάρθρωση του επιχειρησιακού τους μοντέλου, πετυχαίνοντας θετικά αποτελέσματα σε συνέργειες και βελτιωμένη κερδοφορία. Η Διεθνής Λιανική Εμπορία βελτίωσε επίσης τις επιδόσεις της, παρά το δυσμενές περιβάλλον στις περισσότερες αγορές που δραστηριοποιούμαστε, ενώ τα Πετροχημικά σημείωσαν ιστορικό υψηλό κερδοφορίας.
Το Μάιο του 2013, η θυγατρική εταιρία του Ομίλου Hellenic Petroleum Finance plc, πραγματοποίησε την πρώτη αρχική συναλλαγή χωρίς πιστοληπτική διαβάθμιση (unrated first time issuer) Ελληνικής εταιρείας στις διεθνείς κεφαλαιαγορές μετά την κρίση με μεγάλη επιτυχία. Επίσης, σε συνεργασία με το ΤΑΙΠΕΔ, προχωρήσαμε στη συμφωνία για πώληση της συμμετοχής μας στον ΔΕΣΦΑ, κάτι που θα ενδυναμώσει τη χρηματοοικονομική θέση του Ομίλου.
Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ξεκίνησαν πριν από 6 χρόνια, μια διαδικασία σημαντικών αλλαγών, εστιάζοντας στον εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων του Ομίλου, τη βελτίωση της λειτουργίας σε όλες τις δραστηριότητές μας, την ενίσχυση της εξωστρέφειας και την αναδιοργάνωση. Η επιτυχής εφαρμογή της στρατηγικής μας, έδωσε τη δυνατότητα στον Όμιλο να διαχειριστεί το επιδεινούμενο περιβάλλον διύλισης, καθώς και την ελληνική κρίση.
Επιπλέον ο Όμιλος βρίσκεται σε θέση να εκμεταλλευτεί τα οφέλη της ανάκαμψης στην Ελλάδα, τη Μεσόγειο και τον κλάδο διύλισης. Ήδη εμφανίστηκαν τα πρώτα σημάδια σταθεροποίησης της Ελληνικής οικονομίας, οι οικονομικές συνθήκες στη Μεσόγειο βελτιώνονται, ενώ οι περιφερειακές ανισορροπίες στην αγορά πετρελαίου, λόγω γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων και ρυθμιστικού πλαισίου σταδιακά θα διορθωθούν.
Το 2014 τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ θα εστιάσουν περαιτέρω στη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους, με ιδιαίτερη έμφαση στη βελτίωση της απόδοσης των διυλιστηρίων και την εκμετάλλευση των σημαντικών συνεργειών μεταξύ τους, τον έλεγχο κόστους σε όλες μας τις δραστηριότητες και την επιτάχυνση της απομόχλευσης».
Το δυσμενέστερο περιβάλλον στην πρόσφατη ιστορία του Ευρωπαϊκού κλάδου διύλισης
Σημαντικό ανταγωνιστικό μειονέκτημα των Ευρωπαϊκών διυλιστηρίων στην τροφοδοσία με αργό πετρέλαιο και στο κόστος ενέργειας: Το Ευρωπαϊκό περιβάλλον διύλισης επιδεινώθηκε σημαντικά εντός του 2013, κυρίως λόγω των εξελίξεων στις διεθνείς αγορές αργού πετρελαίου, καθώς και της μειωμένης ζήτησης για προϊόντα στην περιοχή. Συγκεκριμένα, η αύξηση παραγωγής πετρελαίου στη Β. Αμερική (shale oil) σε συνδυασμό με τους περιορισμούς στις εξαγωγές, έδωσαν μεγάλη προσωρινή ώθηση στην κερδοφορία των Αμερικανικών διυλιστηρίων και οδήγησαν σε μειωμένες εισαγωγές διυλισμένων προϊόντων από την Ευρώπη. Στη Μεσόγειο, επιπλέον των κυρώσεων στις εξαγωγές πετρελαίου στο Ιράν προστέθηκε η μειωμένη διαθεσιμότητα αργού από παραδοσιακά σημαντικούς παραγωγούς της περιοχής όπως το Ιράκ, η Λιβύη, λόγω των πολιτικών εξελίξεων στην περιοχή, καθώς και η Ρωσία. Τέλος, η ζήτηση προϊόντων στην περιοχή μειώθηκε σημαντικά ως αποτέλεσμα της οικονομικής κρίσης στη Νότια Ευρώπη και της πολιτικής αστάθειας στη Β. Αφρική και Μ. Ανατολή.
Ευρωπαϊκά περιθώρια διύλισης στα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί
Η διαφορά στο κόστος πρώτων υλών και ενέργειας μεταξύ Ευρωπαϊκών και Αμερικάνικων διυλιστηρίων είχε ως αποτέλεσμα την αναστροφή των παραδοσιακών διαδρομών προϊόντων πετρελαίου, με τη Β. Αμερική σχεδόν να εκμηδενίζει τις εισαγωγές βενζινών από την Ευρώπη, αυξάνοντας ταυτόχρονα τις εξαγωγές ντίζελ σε υψηλά δεκαετίας. Οι πιο πάνω εξελίξεις οδήγησαν τα περιθώρια διύλισης για την περιοχή σε ιστορικά χαμηλά. Τα ενδεικτικά περιθώρια διύλισης FCC διαμορφώθηκαν στα $2,4/bbl (2012: $4,7/bbl), τα χαμηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί την τελευταία δεκαετία, με το Β’ εξάμηνο να κυμαίνεται στο $1,0/bbl, ενώ τα περιθώρια Hydrocracking, παρά τη μικρή ανάκαμψη στο Β’ εξάμηνο, διαμορφώθηκαν στα $3,7/bbl, τη δεύτερη χαμηλότερη επίδοση των τελευταίων 10 ετών.
Σταθερές επιδόσεις συμμετοχών σε Ενέργεια & Φυσικό Αέριο
Παρά τις προκλήσεις της ελληνικής αγοράς και τις αβεβαιότητες του θεσμικού πλαισίου, η συνεισφορά από τις επενδύσεις στον Όμιλο ΔΕΠΑ και την ELPEDISON διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα με την προηγούμενη χρονιά, ανερχόμενη στα €7εκ. για το Δ’ τρίμ. (2013: €57εκ.)
Βελτίωση ανταγωνιστικότητας – αναδιάρθρωση εγχώριας Λιανικής Εμπορίας
Στο δυσμενές περιβάλλον που διαμορφώθηκε τα τελευταία έτη, ο Όμιλος ενέτεινε τις προσπάθειές του για ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας. Στον κλάδο Διύλισης, η εκμετάλλευση συνεργειών μεταξύ των διυλιστηρίων Ασπροπύργου και Ελευσίνας και η βελτίωση της απόδοσης των βασικών μονάδων μετατροπής οδήγησε σε εξοικονομήσεις ύψους €18εκ το 2013. Ο κλάδος Λιανικής Εμπορίας έκανε σημαντικά βήματα για την αναδιάρθρωση του μοντέλου λειτουργίας, με εξορθολογισμό των δαπανών εγκαταστάσεων αποθήκευσης και διακίνησης, καθώς και των εξόδων για ενοίκια και συντήρηση.
Ταυτόχρονα, αυξήθηκε σημαντικά ο αριθμός των ιδιολειτουργούμενων πρατηρίων και ολοκληρώθηκε, με μεγάλη επιτυχία και θετική ανταπόκριση από το δίκτυο συνεργατών και τους τελικούς καταναλωτές, ο πρώτος κύκλος του προγράμματος διασφάλισης ποιότητας σε όλο το δίκτυο πρατηρίων της ΕΚΟ.
Συνολικά οφέλη από προγράμματα ανταγωνιστικότητας άνω των €500εκ., την τελευταία πενταετία
Κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 ετών ο Όμιλος εφάρμοσε προγράμματα για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς του, στοχεύοντας στην αύξηση των ταμειακών ροών. Σε σχέση με το αρχικό επίπεδο δαπανών, τα ετήσια ταμειακά οφέλη ανέρχονται στα €272εκ. στο τέλος του 2013, εκ των οποίων €45εκ. αφορούν ενέργειες που υλοποιήθηκαν εντός του έτους.
Στο πλαίσιο των προγραμμάτων αυτών, κατά τη διάρκεια του Δ’ τριμήνου ολοκληρώθηκε πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου, που οδήγησε σε μείωση προσωπικού του Ομίλου κατά 7% και ετήσια μείωση κόστους από το 2014 ύψους €20εκ. Συνολικά, οι σωρευτικές εξοικονομήσεις κατά τη διάρκεια των τελευταίων 5 ετών, εξαιρουμένων των αναλογουσών δαπανών και επενδύσεων για την εφαρμογή τους, ξεπερνούν τα €500εκ., ενώ ο στόχος για επιπλέον όφελος το 2014 ανέρχεται σε €80εκ., καθώς ο ‘Όμιλος εστιάζει στην αριστοποίηση της λειτουργίας σε όλες τις δραστηριότητές του.
Κεφαλαιακή διάρθρωση
Ο Καθαρός Δανεισμός του Ομίλου ανήλθε στα €1,7δισ., ελαφρώς μειωμένος σε σχέση με πέρυσι (€1,9δισ.), καθώς ολοκληρώθηκε το επενδυτικό πρόγραμμα και έχουν μειωθεί οι απαιτήσεις σε κεφάλαιο κίνησης, λόγω των μειωμένων πωλήσεων στην εγχώρια αγορά. Το 2013 τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ αναχρηματοδότησαν δάνεια ύψους €1,2 δισ. και προχώρησαν στη μεγαλύτερη έκδοση ομολόγου (unrated) από Ελληνική εταιρεία, ύψους €500εκ, ανοίγοντας ξανά τη διεθνή αγορά ομολόγων για Ελληνικές επιχειρήσεις. Για το 2014, βασική προτεραιότητα του Ομίλου παραμένει η αξιοποίηση των ταμειακών του ροών για τη σταδιακή αποκλιμάκωση του δανεισμού καθώς και η μείωση του χρηματοοικονομικού κόστους.
Πώληση ΔΕΣΦΑ
Στις 21 Δεκεμβρίου 2013 υπεγράφη η σύμβαση (SPA) για την πώληση του 66% του μετοχικού κεφαλαίου του ΔΕΣΦΑ, από τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ και το ΤΑΙΠΕΔ, στην κρατική εταιρεία πετρελαίου και αερίου του Αζερμπαϊτζάν SOCAR, αντί €400εκ. Το ποσό που αντιστοιχεί στο μερίδιο της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ για το 35% που κατέχει εμμέσως στον ΔΕΣΦΑ ανέρχεται στα €212εκ. Η συναλλαγή υπόκειται στη διαδικασία έγκρισης από τις εποπτικές αρχές ανταγωνισμού και ενέργειας σε Ελλάδα και Ε.Ε., ενώ η ολοκλήρωση της συναλλαγής αναμένεται εντός του 2014. Ο Όμιλος σκοπεύει να χρησιμοποιήσει τα έσοδα από την πώληση της συμμετοχής του στον ΔΕΣΦΑ για να επιταχύνει την αποκλιμάκωση του δανεισμού και του χρηματοοικονομικού κόστους του.