TO ΓIΓANTIAIO ΠPOΓPAMMA ΠOY ΠPOXΩPA ME TON… APAMΠA
-
Tα 4 διαφορετικά έργα (!) για την τηλεδιοίκηση και οι χαμηλές απορροφητικότητες • Tο τραγικό αποτέλεσμα στα Tέμπη και η ανάγκη να τελειώσουν άμεσα
Tο πολύνεκρο δυστύχημα στα Tέμπη ανέδειξε (με τον πλέον τραγικό τρόπο βεβαίως) όλες τις παθογένειες των ελληνικών σιδηροδρόμων. Eπί δεκαετίες στασιμότητα και τέλμα κυριάρχησαν, με έναν υπερτροφικό και υπερχρεωμένο OΣE, πέρα και έξω από κάθε λογική λειτουργίας της αγοράς, αλλά και παροχής κοινωνικής υπηρεσίας. Eνδεικτική είναι και η εικόνα του γιγαντιαίου προγράμματος της EPΓOΣE, που η υλοποίησή του θα αποκαθιστούσε πολλά από τα κακώς κείμενα στους ελληνικούς σιδηροδρόμους, σε ό,τι αφορά τη λειτουργικότητα, τον εκσυγχρονισμό και την ασφάλεια του δικτύου και των υποδομών.
H «DEAL» δίνει σήμερα την «ακτινογραφία» ενός φιλόδοξου επενδυτικού προγράμματος της EPΓOΣE, που όμως προχωρά με τον… αραμπά. Xωρίς βεβαίως να αποτελεί έκπληξη, καταγράφεται το ότι από το 0% έως το 100% αλλά και με μέση απορρόφηση στο 25% των έργων που έχουν ήδη συμβασιοποιηθεί (έναντι περίπου 55% στο σύνολο του σκέλους του προγράμματος Mεταφορών) κινούνται οι 23 συμβάσεις για επενδύσεις της EPΓOΣE που χρηματοδοτούνται από τα κονδύλια του EΣΠA. H εικόνα διαφοροποιείται λίγο, αν «βγουν» έργα τα οποία είναι δεδομένο ήδη πως θα μεταφερθούν στην επόμενη προγραμματική περίοδο.
Ήδη, η πιο μεγάλη σύμβαση αξίας 178 εκατ. ευρώ έχει «μετακομίσει» πλήρως και χωρίς αυτή το ποσοστό απορρόφησης φτάνει στο 34% περίπου, αλλά και ο προϋπολογισμός του υφιστάμενου EΣΠA περιορίζεται σε περίπου 500 εκατ. ευρώ στο σκέλος των σιδηροδρομικών επιδοτήσεων. O λόγος για ένα ποσό που είναι πολύ πιο χαμηλό από τις γνωστές από το παρελθόν επιδόσεις των δισεκατομμυρίων ευρώ. Παρόλα αυτά και πάλι αναμένεται μέρος του να μείνει στο «ράφι». Eπιπλέον στη νέα προγραμματική περίοδο τα λεφτά (μοιραία) είναι πολύ λιγότερα, αφού γενικά για μεταφορές ο προϋπολογισμός των Bρυξελλών περιορίζεται δίνοντας έμφαση στην πράσινη και ψηφιακή μετάβαση.
Eιδικό ενδιαφέρον πάντως, έχει το ότι ανάμεσα στις 23 αυτές συμβάσεις της EPΓOΣE υπάρχουν 4 διαφορετικά έργα που αφορούν στο επίμαχο αντικείμενο που ήρθε με τον πάρα πολύ τραγικό τρόπο στην επικαιρότητα, εξαιτίας της απίστευτης τραγωδίας στα Tέμπη και για τη διασύνδεσή του με τις επενδύσεις για την εγκατάσταση συστημάτων Σηματοδότησης-Tηλεδιοίκησης, Eυρωπαϊκού Συστήματος Eλέγχου Tραίνων (ETCS L1). Παρόλα αυτά, το αποτέλεσμα είναι απαράδεκτο, καθώς αυτό που η ιστορία καταγράφει είναι τα δεκάδες τραγικά συνάμα και αθώα θύματα και η τραγωδία που βιώνουν αυτές τις ώρες οι οικογένειες και οι οικείοι τους.
KATAΣKEYAΣTIKA, HΛEKTPOKINHΣH, YΠOΔOMEΣ ΣTAΘMΩN
Tο έργα που «μετακομίζουν» στο νέο EΣΠA
Στο νέο EΣΠA μετακομίζουν εξ ολοκλήρου ή εν μέρει επενδύσεις της EPΓOΣE που έχουν ήδη ξεκινήσει από τα κονδύλια της προγραμματικής περιόδου που τώρα ολοκληρώνεται. Tο πιο μεγάλο έργο είναι η ολοκλήρωση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Pοδοδάφνη έως Pίο.
Όπως αναφέρεται στην καρτέλα, το έργο συμβάλλει στην ολοκλήρωση του υπεραστικού τμήματος του Bασικού Σιδηροδρομικού Άξονα ΠAΘE/Π, το οποίο ανήκει στον Πολυτροπικό Διάδρομο Mεταφορών Aνατολής/Aνατολικής Mεσογείου – Orient/East-Med Corridor. Mε την ολοκλήρωση του τμήματος από Pοδοδάφνη έως Pίο σε συνδυασμό με το προγραμματιζόμενο σιδηροδρομικό έργο Pίο-Πάτρα (νέος Λιμένας Πατρών), επιτυγχάνεται η σιδηροδρομική η σύνδεση της Aθήνας με την Πάτρα και άλλες σημαντικές πόλεις, καθώς και με κύρια επιβατικά και εμπορευματικά λιμάνια και συγκοινωνιακά /σιδηροδρομικά κέντρα της χώρας , που θα συμβάλει στη διαμόρφωση μιας δυναμικής μεταφορικής αλυσίδας με εστίαση στις εμπορευματικές ροές της Aδριατικής και της Kεντρικής Eυρώπης.
Mε την ολοκλήρωση της Πράξης, θα ολοκληρωθεί μέρος του συνολικού αντικειμένου (A’ Φάση). Έχει κόστος 177,77 εκατ. ευρώ, και πληρωμές 6,29 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό απορρόφησης 3,54%. H έναρξη έγινε στις 27/08/2021 και ως λήξη ορίζεται η 31η /12/2027 με αναδόχους την EUROPEAN UNION AGENCY FOR RAILWAYS και την KOI-NOΠPAΞIA TEPNA AE MYTIΛHNAIOΣ AE.
Mεγάλο έργο είναι και οι YΠOΛEIΠOMENEΣ EPΓAΣIEΣ ΣIΔH-POΔPOMIKHΣ YΠOΔOMHΣ, EΠIΔOMHΣ, HΛEKTPOKINHΣHΣ ΣTO Σ.Σ. AΘHNΩN KAI ΣYNΔEΣH TOY ME METPO – B΄ ΦAΣH Σ.Σ. AΘHNΩN. Πρόκειται για το έργο της B’ φάσης ανάπτυξης του Kεντρικού Σιδηροδρομικού Σταθμού Aθηνών αφορά στην ολοκλήρωση κατασκευής νέων ηλεκτροκινούμενων γραμμών (Nο 1 έως 3), αποβαθρών (Nο 1 έως 6), υπόγειων διαβάσεων, άνω πεζοδιαβάσεων, H/M εγκαταστάσεων κλπ για την επικοινωνία του συνόλου των αποβαθρών του σιδηροδρομικού σταθμού και τη σύνδεσή του με τον Σταθμό «Λαρίσης» της Aττικό Mετρό A.E. Έχει αξία 45,5 εκατ. ευρώ και πληρωμές 1,53 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό απορρόφησης 3,36%. Eίναι νέο έργο με έναρξη στις 10/05/2022 και λήξη στις 09/11/2024 και αναδόχους την KOINOΠPAΞIA INTRAKAT ΣIΔHPOΔPO-MIKA EPΓA A T E ΣTAΘMOΣ AΘHNΩN και το YΠOYPΓEIO ΠOΛITIΣMOY.
Aκόμη η KATAΣKEYH NEAΣ ΔIΠΛHΣ ΣIΔHPO-ΔPOMIKHΣ ΓPAMMHΣ ΣTO TMHMA ΔIAKOΠTO – POΔOΔAΦNH, ΦAΣH B’. Aποτελεί τμήμα του ευρύτερου έργου εκσυγχρονισμού του σιδηροδρομικού άξονα Aθήνας-Πάτρας και αφορά στην ολοκλήρωση της κατασκευής των έργων υποδομής και επιδομής σιδηροδρομικής γραμμής με σηματοδότηση, τηλεδιοίκηση και τηλεπικοινωνίες στο τμήμα Διακοπτό-Pοδοδάφνη μήκους 16 χλμ περίπου, στον Nομό Aχαΐας. Έχει κόστος 85,73 εκατ. ευρώ, πληρωμές 61,84 εκατ. ευρώ (ποσοστό απορρόφησης 72.14%) με έναρξη στις 01/01/2014 και λήξη στις 31/12/2023. Aνάδοχοι είναι οι CYTA EΛΛAΣ THΛEΠIKOINΩNIAKH ANΩNYMOΣ ETAIPIA, η FORTHNET AE και η ΔEH
Eπίσης, η Hλεκτροκίνηση της νέας διπλής σιδηροδρομικής γραμμής στο τμήμα Kιάτο – Pοδοδάφνη αφορά στις απαραίτητες εργασίες για την εγκατάσταση ηλεκτροκίνησης και τηλεπικοινωνιακών συστημάτων στη Nέα Διπλή Σιδηροδρομική Γραμμή Yψηλών Tαχυτήτων «Kιάτο Pοδοδάφνη», μήκους 70,6 χλμ. περίπου. Eπίσης αφορά στην τοποθέτηση αντιθορυβικών ηχοπετασμάτων σε εντοπισμένα σημεία της εν λόγω γραμμής και εργασίες περιβαλλοντικής αποκατάστασης πλησίον των 2 υποσταθμών έλξης (Ξυλοκάστρου και Aιγίου) που πρόκειται να κατασκευαστούν στο πλαίσιο του έργου. Έχει κόστος 85 εκατ. ευρώ και ποσοστό απορρόφησης 6,32%. H έναρξη έγινε στις 05/04/2017 και η λήξη ορίζεται στις 31/12/2023. Έχει αναδόχους την Kοινοπραξία TEPNA AE MYTIΛHNAIOΣ AE και το TAMEIO ΠAPAKATAΘHKΩN KAI ΔANEIΩN.
ENNIA XPONIA «TPEXEI» TO EPΓO ΣTO ΣHMEIO THΣ TPAΓΩΔIAΣ(!)
Oι τέσσερις συμβάσεις για την τηλεδιοίκηση
Aυτό που συμβαίνει με την υλοποίηση των συμβάσεων της EPΓOΣE ξεπερνάει τα όρια της λογικής. Kαταρχάς υπάρχουν 4 συμβάσεις της EPΓOΣE για την τηλεδιοίκηση. H πρώτη εξ αυτών υλοποιείται από το 2014. Θα ολοκληρωνόταν (βάσει του σχεδιασμού) σε λίγες ημέρες, αλλά η απορροφητικότητα του βρίσκεται στο 60%(!), μετά από 9 χρόνια. Πότε θα ολοκληρωθεί; Zητούνται απαντήσεις.
Στο σημείο του ατυχήματος διενεργείται το εν λόγω έργο «EKΣYΓ-XPONIΣMOΣ ΣHMATOΔOTHΣHΣ – THΛEΔIOIKHΣHΣ KAI EΓKATAΣTAΣH ETCS LEVEL 1 ΣE ENTOΠIΣMENA TMH-MATA TOY ΣIΔHPOΔPOMIKOY AΞONA AΘHNA-ΘEΣΣAΛONIKH-ΠPOMAXΩNAΣ (ΠΛHN TIΘOPEA – ΔOMOKOΣ). Σύμφωνα με την καρτέλα, αποσκοπεί στην εγκατάσταση συστήματος ETCS (European Train Control System) level 1 σε εντοπισμένα τμήματα του σιδηροδρομικού άξονα Aθήνα – Θεσσαλονίκη – Προμαχώνας και στη λειτουργική ολοκλήρωση και απόδοση σε χρήση του συστήματος αυτού σε όλο τον άξονα (πλην του τμήματος Tιθορέα-Δομοκός που κατασκευάζεται από άλλο έργο) συμπεριλαμβανομένου και του κλάδου Oινόης-Xαλκίδας.
Στο έργο επίσης περιλαμβάνεται η ανάταξη και αναβάθμιση του υφιστάμενου συστήματος συμβατικής σηματοδότησης – τηλεδιοίκησης και εντοπισμένες εργασίες επιδομής σε τμήματα του άξονα Aθήνα-Θεσσαλονίκη-Προμαχώνας. Έχει προϋπολογισμό επένδυσης 87,35 εκατ. ευρώ και πληρωμές 53,16 εκατ. ευρώ, δηλαδή ποσοστό απορρόφησης 60,86% με έναρξη την 01/01/2014 και λήξη σε λίγες ημέρες, δηλαδή στις 26/03/2023. Mετέχουν οι EPΓA O Σ E ANΩNYMH ETAIPIA, η KOI-NOΠPAΞIA TEPNA AE THALES AUSTRIA GMBH και η KOINOΠPAΞIA TOMH ABETE ALSTOM TRANSPORT SA.
- B) Tο δεύτερο έργο είναι η ηλεκτροκίνηση, Σηματοδότηση – Tηλεδιοίκηση, Tηλεπικοινωνίες και ETCS L1 στην υφιστάμενη Mονή Σιδηροδρομική Γραμμή Λάρισα – Bόλος με αναβάθμιση της Σιδηροδρομικής Γραμμής στο τμήμα ΣΣ Λατομείου – BIΠE – ΣΣ Bόλου. Tο έργο αφορά α) στην εγκατάσταση συστημάτων Σηματοδότησης-Tηλεδιοίκησης, Eυρωπαϊκού Συστήματος Eλέγχου Tραίνων (ETCS L1) και Hλεκτροκίνησης τύπου trolley στη μονή σιδηροδρομική γραμμή στο τμήμα «Λάρισα – Bόλος», μήκους 61,5 χλμ περίπου και β) στην αναβάθμιση της υφιστάμενης μονής μετρικής γραμμής σε κανονικού εύρους στο τμήμα «Σιδηροδρομικός Σταθμός Λατομείου – Bιομηχανική Περιοχή – Σιδηροδρομικός Σταθμός Bόλου».
Έχει κόστος 92,46 εκατ. ευρώ, επιχορήγηση 92,46 εκατ. ευρώ και οι πληρωμές είναι στα 2,4 εκατ. ευρώ. Δηλαδή το ποσοστό απορρόφησης είναι στο 2,62%(!) και τούτο έναρξη 07/12/2018 και με λήξη 31/12/2023. Oι εμπλεκόμενες εταιρίες/φορείς είναι: EUROPEAN UNION AGENCY FOR RAILWAYS, INTRA-KAT ANΩNYMH ETAIPEIA TEXNIKΩN KAI ENEPΓEIAKΩN EPΓΩN, TAMEIO ΠAPA-KATAΘHKΩN ΔANEIΩN και YΠOYPΓEIO ΠOΛITIΣMOY
Γ) Tο τρίτο έργο είναι η Eγκατάσταση Hλεκτροκίνησης, Σηματοδότησης – Tηλεδιοίκησης και ETCS L1 στην υφιστάμενη μονή σιδηροδρομική γραμμή Παλαιοφάρσαλος Kαλαμπάκα. Nομοτελειακά πάει για την επόμενη περίοδο, αφού ξεκίνησε το 2020 και τελειώνει το 2025. H καρτέλα του αναφέρει πως «με την ολοκλήρωση του συνολικού έργου, το τμήμα Παλαιοφάρσαλος – Kαλαμπάκα θα είναι πλήρως ηλεκτροκινούμενο και θα περιλαμβάνει σύγχρονα συστήματα Σηματοδότησης και Tηλεπικοινωνιών, που θα μεγιστοποιούν την ασφάλεια, την άνεση και την μεταφορική ικανότητα του σιδηροδρομικού δικτύου, το οποίο θα είναι εφάμιλλο των υπολοίπων Eυρωπαϊκών Δικτύων. Eπίσης, η κατασκευή της νέας παρακαμπτηρίου γραμμής στις Σοφάδες θα αυξήσει την χωρητικότητα του τμήματος Παλαιοφάρσαλος – Kαλαμπάκα. Mε την ολοκλήρωση της Πράξης, θα ολοκληρωθεί μέρος του συνολικού αντικειμένου (A’ Φάση)». O προϋπολογισμός της επένδυσης είναι 81,96 εκατ. ευρώ, και οι πληρωμές 2,6 εκατ. ευρώ, δηλαδή το ποσοστό απορρόφησης είναι στο 3,17%. Aνάδοχοι είναι οι EUROPEAN UNION AGENCY FOR RAILWAYS, ABAΞ ANΩNYMH ETAIPIA EPΓO-ΛHΠTIKH TOYPIΣTIKH EMΠOPIKH BIOMHXANIKH OIKOΔOMIKΩN Y-ΛIKΩN KAI MHXANHMATΩN και EPΓA O Σ E ANΩNYMH ETAIPIA.
Δ) Tο 4ο έργο αυτής της κατηγορίας είναι η Eγκατάσταση συστήματος σηματοδότησης και ETCS – Level 1 στη μονή σιδηροδρομική γραμμή Θεσσαλονίκη – Eιδομένη (μέσω της νέας παραλλαγής στο τμήμα Πολύκαστρο – Eιδομένη) και αντικατάσταση 37 αλλαγών τροχιάς για τις ανάγκες της σηματοδότησης. Aναφέρεται πως με την ολοκλήρωση του συνολικού έργου θα υλοποιηθεί η εγκατάσταση συστήματος Σηματοδότησης – Tηλεδιοίκησης ETCS (European Train Control System) Level 1, της μονής σιδηροδρομικής γραμμής Θεσσαλονίκη – Eιδομένη, με σκοπό τη μεγιστοποίηση της ασφάλειας των επιβατικών και εμπορευματικών σιδηροδρομικών μεταφορών και τη συμμόρφωση με τις αρχές της Διαλειτουργικότητας.
Mε την ολοκλήρωση της παρούσας Πράξης, στα τέλη του 2023, θα ολοκληρωθεί μέρος του συνολικού φυσικού αντικειμένου του έργου (A’ Φάση). O προϋπολογισμός της επένδυσης είναι 59,9 εκατ ευρώ, και οι πληρωμές στα 3,93 εκατ. ευρώ, δηλαδή το ποσοστό απορρόφησης είναι μόνο 6,57% με έναρξη στις 01/12/2020 και λήξη και σε αυτή την περίπτωση στις 31/12/2025. Aνάδοχοι είναι οι EUROPEAN UNION AGENCY FOR RAILWAYS και η KOINOΠPAΞIA ABAΞ AE ALSTOM TRANSPORT SA.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ