Απομακρύνονται οι ελπίδες του ΤΑΙΠΕΔ να… έρθουν φέτος τα 400 εκατ. από τη Socar
Η Nicole Bockstaller στη “Deal”: «Άγνωστο πότε η ΕΕ θα δώσει τις εγκρίσεις»
Σε θρίλερ για… γερά νεύρα εξελίσσεται η υπόθεση του ΔΕΣΦΑ. Έναν χρόνο μετά τη λήξη του διαγωνισμού για την πώληση του 66% της ελληνικής εταιρίας στη Socar, οι διαδικασίες των εγκρίσεων «σέρνονται» ακόμη στα γραφεία των Βρυξελλών.
Έτσι, όπως επανειλημμένα έχει αναδείξει η “Deal” με δημοσιεύματά της από τον περασμένο Οκτώβρη ακόμη, το θέμα των εγκρίσεων δεν αναμένεται να έχει λυθεί πριν από το τέλος του έτους, σύμφωνα με το πιο αισιόδοξο σενάριο και ενώ οι αρχικές εκτιμήσεις από πλευράς ελληνικών υπουργείων έκαναν λόγο για ολοκλήρωση της συμφωνίας μέσα στο πρώτο εξάμηνο του 2014.
Ταυτόχρονα, όμως, «απομακρύνονται» και οι ελπίδες του ΤΑΙΠΕΔ που είχε «σίγουρη» τη… μαγιά των 188 εκατ. ευρώ (τα υπόλοιπα 212 εκατ. ευρώ θα πάνε στα ΕΛΠΕ) για να ενισχυθούν τα κρατικά ταμεία αλλά και για να επιτευχθεί ο φετινός συνολικός και «πολυκουρεμένος» στόχος για έσοδα ύψους 1,5 δισ. ευρώ. Τα 400 εκατ. ευρώ (τόσο ήταν η βελτιωμένη προσφορά που κατέθεσε η Socar στο διαγωνισμό) δεν έχουν… φτάσει ακόμη από το Μπακού.
Η υπόθεση των εγκρίσεων της πώλησης από τις Βρυξέλλες μόνο «τυπική διαδικασία» δεν είναι -όπως την είχε χαρακτηρίσει η κυβέρνηση- καθώς πρέπει να περάσει από τη «διπλή κρισάρα» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και της Επιτροπής Ενέργειας (DG Comp, DG Energy). Στην πραγματικότητα αποτελεί «γρίφο» για… δυνατούς λύτες, με φανερό τον κίνδυνο αδιεξόδου ή έστω πολύμηνων καθυστερήσεων.
Οι γνωρίζοντες «βλέπουν» πως αν τελικά βρεθεί λύση με κάποιου είδους διακρατική συμφωνία μεταξύ ΕΕ – Αζερμπαϊτζάν, δεν πρόκειται να έρθει πριν από το τέλος της χρονιάς και… βλέπουμε.
Η εκπρόσωπος του Τομέα Ενέργειας και του επιτρόπου Γκίντερ Έτινγκερ, Nicole Bockstaller δήλωσε στη “Deal” πως «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βρίσκεται σε συνεχή επαφή με τους Έλληνες αξιωματούχους για το θέμα του ΔΕΣΦΑ, αλλά δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε το ακριβές χρονοδιάγραμμα ολοκλήρωσης των σχετικών διαδικασιών».
Αλλά και ο ίδιος ο Ευρωπαίος Επίτροπος Έτινγκερ σε δηλώσεις του στο Ζάππειο, όπου βρέθηκε στα πλαίσια του άτυπου Συμβουλίου των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ περιορίστηκε απλώς στο να εκφράσει την «ελπίδα» του για ολοκλήρωση εντός του 2014. Από την πλευρά του ο υπουργός ΠΕΚΑ, Γιάννης Μανιάτης, τόνισε ότι η Ελλάδα επιθυμεί την όσο το δυνατόν ταχύτερη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ, αποφεύγοντας να συγκεκριμενοποιήσει το χρονικό πλαίσιο.
Και οι δύο ωστόσο παραδέχτηκαν πως η υπόθεση βρίσκεται ακόμη στο στάδιο ανταλλαγής επιστολών, ενώ θέμα χρόνου είναι να πιστοποιηθεί ο ΔΕΣΦΑ από τη PAE.
Τα εμπόδια της ΕΕ
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή βάζει σειρά εμποδίων στην ιδιωτικοποίηση του ΔΕΣΦΑ, με κύριο την επιμονή για την ανάγκη υπογραφής διακρατικής συμφωνίας μεταξύ Αθήνας και Μπακού, αλλά και της ΕΕ με τους Αζέρους ως προϋπόθεση για την πώληση.
Ωστόσο, αυτή η επιλογή γεννά καθυστερήσεις, καθώς μια παρόμοια διακρατική συμφωνία ενός κράτους – μέλους με τρίτο κράτος (εκτός ΕΕ) θα έπρεπε να επικυρωθεί από τα κοινοτικά όργανα και εν συνεχεία από όλα τα μέλη της Ένωσης. Για να αποφευχθεί η πολύπλοκη αυτή διαδικασία, προκρίθηκε η λύση της συμφωνίας – ομπρέλας μεταξύ Ευρωπαϊκής Επιτροπής και Αζερμπαϊτζάν με την οποία οι Αζέροι θα εγγυώνται πως θα τηρήσουν τους κανόνες που προβλέπονται στις Οδηγίες του τρίτου ενεργειακού πακέτου και η οποία θα επιτρέψει τη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ στη Socar.
Αυτό σημαίνει πλήρη ιδιοκτησιακό και διοικητικό διαχωρισμό του «νέου ΔΕΣΦΑ» από τη Socar που είναι παραγωγός και προμηθευτής φυσικού αερίου προς την ΕΕ με αυξανόμενη επιρροή λόγω και του αγωγού TAP (η αζερική εταιρία συμμετέχει με ποσόστο 20%).
Η Κομισιόν στην ουσία ανησυχεί τόσο για μια επεκτατική πολιτική της Socar στην Κεντρική Ευρώπη με «σκαλοπάτι» τον ΔΕΣΦΑ αλλά και μέσω του TAP. Μπορεί, η ΕΕ να επικρότησε τη συμφωνία κατασκευής του αγωγού, ως έργο που θα της διασφαλίσει εναλλακτικό της Ρωσίας προμηθευτή αερίου, δεν θα ήθελε όμως αυτό να εξελιχθεί σε μια επιθετική πλατφόρμα της Socar για τον έλεγχο ευρωπαϊκών δικτύων και της λιανικής αγοράς.
Ανεξαρτήτως πάντως των ακτών που η Επιτροπή αργεί να δώσει το «πράσινο φως» για τη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ, ζητούμενο αποτελεί η στάση των Αζέρων απέναντι σε όλα αυτά και κατά πόσο είναι διατεθειμένοι για να περιμένουν ακόμη την ολοκλήρωση της πώλησης.
Στην Αθηνα ο Αζέρος πρόεδρος Ιλχάμ Αλίγιεφ
Επίσκεψη – καταλύτης για τα ενεργειακά
Ιδιαίτερη σημασία εν μέσω όλων αυτών των εξελίξεων έχει και η επίσκεψη που θα πραγματοποιήσει στην Αθήνα στα μέσα Ιουνίου (16 του μήνα) για να συναντηθεί με τον Πρωθυπουργό Αντώνη Σαμαρά, ο πρόεδρος του Αζερμπαϊτζάν, Ιλχάμ Αλίγιεφ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στην ατζέντα των συνομιλιών προτεραιότητα έχει η εξαγορά του 66% του ΔΕΣΦΑ από την Socar, όπως επίσης και η πρόοδος στην κατασκευή του αγωγού TAP, ενώ θα συζητήσουν όλο το φάσμα της ενεργειακης και γεωστρατηγικής συνεργασίας των δύο χωρών.
Πρόκειται στην ουσία για μια επίσκεψη – καταλύτη για την προώθηση όλων των εκκρεμοτήτων στο ενεργειακό μέτωπο της χώρας σε υψηλό πολιτικό επίπεδο, την οποία ήδη προετοιμάζουν τα τεχνικά κλιμάκια της Socar, στα οποία συμμετέχουν και κυβερνητικοί αξιωματούχοι του Αζερμπαϊτζάν, και τα οποία βρίσκονται ήδη στην Αθήνα πραγματοποιώντας επαφές με αξιωματούχους των υπουργείων Περιβάλλοντος και Εξωτερικών.
Η έλευση Αλίγιεφ στην Ελλάδα αποτελεί και μια «απάντηση» σε όσα έχουν ακουστεί περί δυσαρέσκειας και κόπωσης της Socar από τις πολύμηνες καθυστερήσεις των Βρυξελλών για την έγκριση του deal για τον ΔΕΣΦΑ. Βέβαια, πολλοί είναι εκείνοι που επιμένουν πως αν το «σήριαλ» με την ΕΕ συνεχιστεί επί μακρόν κανείς δε γνωρίζει με σιγουριά αν θα υπάρξει κάποιο… ατύχημα.