Τα «αγκάθια» για το έργο των d132 εκ. του Περιστέρη με τα απορρίμματα και οι ελπίδες από το ΥΠΑΝ
Βαριά «σύννεφα» μαζεύτηκαν πάνω από τις Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) για την διαχείριση των απορριμμάτων της Πελοποννήσου, δημιουργώντας ένα θολό τοπίο γύρω από το μεγάλο έργο των 132 εκατ. ευρώ, στο οποίο προσωρινός ανάδοχος είναι η Τέρνα του Γιώργου Περιστέρη.
Η διαμάχη που προέκυψε από τις αρνητικές θέσεις της ΕΕ και τη σχεδιαζόμενη ανατροπή της χρηματοδότησης του έργου από το τρέχον αλλά και το νέο ΕΣΠΑ από την μία πλευρά, αλλά και της διάψευσης του Υπουργείου Ανάπτυξης ότι τα έργα προχωρούν κανονικά, έχουν προκαλέσει πυρετό στα στρατηγεία των μεγαλοεργολάβων και ιδιαίτερα της Τέρνα.
O έντονος προβληματισμός και η αγωνία για τον Γιώργο Περιστέρη, που πρωταγωνιστεί στην διαχείριση απορριμμάτων και αναδείχθηκε προσωρινός ανάδοχος στο μεγαλύτερο έργο της περιφέρειας, ξεκίνησε από πληροφορίες για παρέμβαση της Χρηματοδοτικής Αρχής της Ε.Ε., η οποία, μετά από έλεγχο που έγινε στη συγκεκριμένη ΣΔΙΤ από την Επιτροπή Αναφορών της Ε.Ε., έκρινε ότι παραβιάζεται η κοινοτική οδηγία για τα απόβλητα και γι’ αυτό «παγώνουν» οι διαδικασίες χρηματοδότησης των έργων διαχείρισης απορριμμάτων, τα οποία έχουν δημοπρατηθεί με την διαδικασία ΣΔΙΤ.
Το θέμα αυτό μάλιστα, αποτέλεσε στοιχείο της προεκλογικής μάχης μεταξύ Πέτρου Τατούλη (που εξελέγη) και Οδυσσέα Βουδούρη, για την περιφέρεια Πελοποννήσου. Ο κ. Βουδούρης υποστήριξε πως απορρίφθηκε από την Ε.Ε. το σχέδιο ολοκληρωμένης διαχείρισης απο-ρριμμάτων της Περιφέρειας Πελοποννήσου, λέγοντας ότι «όλες οι μηχανορραφίες Τατούλη πέφτουν στο κενό». Η αναφορά αυτή, έχει σχέση με το θέμα που είχε παρουσιάσει η “Deal” τον Αύγουστο του 2013, όταν τρεις βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ άφηναν αιχμές σχετικά με το «κατά πόσο αποτελεί σύμπτωση το γεγονός ότι η Τέρνα κέρδισε τον μειονοτικό διαγωνισμό για την κατασκευή και την διαχείριση των τριών μονάδων επεξεργασίας απορριμμάτων στην περιοχή της Πελοποννήσου, όταν πριν από ένα χρόνο μόλις, ήταν η ίδια που είχε δώσει έργα στην τεχνική εταιρία της οικογένειας Τατούλη».
Σημειώνεται ότι το έργο της Πελοποννήσου κέρδισε ο Γ. Περιστέρης με πολύ συμφέροντες όρους, αφού θεωρείται το πρώτο ΣΔΙΤ, στο οποίο η χρηματοδότηση γίνεται κατά 50% από κονδύλια του ΕΣΠΑ (65 εκατ. ευρώ) και το υπόλοιπο (67 εκατ. ευρώ) με κεφάλαια του αναδόχου.
Τα «αγκάθια» και οι… ελπίδες
Η παρέμβαση της Ε.Ε. έφερε στον δρόμο της Τέρνα τρία «αγκάθια», που αν το πόρισμα της έρευνας είναι αρνητικό για τα ΣΔΙΤ, θα είναι δύσκολο να ξεπεραστούν. Το ένα αφορά στην μη εξασφάλιση της χρηματοδότησης του έργου κατά 50% από το τρέχον και το νέο ΕΣΠΑ, το δεύτερο στην έλλειψη έγκρισης του φακέλου ως «μεγάλου έργου» από την ΕΕ, που επιβάλλει να μην υπάρχει άμεση ή έμμεση κρατική επιδότηση του έργου, όπως είναι οι εγγυήσεις ποσότητας των παραγόμενων σκουπιδιών και το τρίτο, στο γεγονός ότι έχει «κολλήσει» επί οκτώ μήνες η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που έχει υποβάλλει η Τέρνα και δεν έχει εκδοθεί απόφαση έγκρισής της.
Η αγωνία πάντως του Γιώργου Περιστέρη, μειώθηκε και δημιουργήθηκαν ελπίδες για την αποφυγή του κινδύνου να χάσει το έργο, μετά την διάψευση του Υπουργείου Ανάπτυξης, το οποίο υποστηρίζει ότι «δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα με την διεξαγωγή των διαγωνισμών των έργων ΣΔΙΤ που υλοποιούνται από τις Περιφέρειες και τους αρμόδιους φορείς διαχείρισης σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Οι διαγωνισμοί από τους αρμόδιους φορείς για τα έργα διαχείρισης απορριμμάτων με ΣΔΙΤ υλοποιούνται σε όλη την Ελλάδα, τηρώντας την ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία. Τα έργα αυτά αποτελούν προτεραιότητα σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο και για την Ε.Ε. και η διαδικασία δημοπράτησης και περιβαλλοντικής αδειοδότησης διασφαλίζει την τήρηση όλων των απαιτήσεων γι’ αυτό και χρηματοδοτούνται μέσω και του ΕΣΠΑ.»
Η διαβεβαίωση του ΥΠΑΝ ότι δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα πάντως, δεν εξαλείφει τελείως τα «αγκάθια» που υπάρχουν, για τον Περιστέρη. Κι αυτό γιατί, η περιβαλλοντική μελέτη την οποία έχει υποβάλλει, ακόμα βρίσκεται σε διαβούλευση, αφού δεν έχει ακόμα εγκριθεί, παρά την σιγουριά που εκφράστηκε από την Τέρνα ότι θα εγκρινόταν τις πρώτες μέρες του Μαΐου.
Ταυτόχρονα υπάρχουν αντιδράσεις και προσφυγές πολιτών της περιοχής κατά του έργου. Από την άλλη πλευρά, το υπουργείο ελέγχεται από την Ε.Ε. για τις εγγυήσεις ποσότητας των παραγόμενων σκουπιδιών. Δηλαδή, στην περίπτωση που η ποσότητα των σκουπιδιών είναι μικρότερη, το κράτος θα πληρώνει ρήτρα στους εργολάβους, την οποία θα καλύπτει- όπως λένε παρατηρητές – μέσω αύξησης των δημοτικών τελών. Σε κάθε περίπτωση πάντως, το θολό τοπίο παραμένει, χωρίς να έχει απομακρυνθεί ακόμα τελείως ο κίνδυνος, αν καθυστερήσει ακόμα περισσότερο η έναρξη των εργασιών, να ανατεθεί στον επόμενο ανάδοχο.
Η μεγάλη μοιρασιά στην Αττική και ο κίνδυνος «Ρένα Δούρου»
Οι εξελίξεις με την παρέμβαση της Ε.Ε. για το έργο της διαχείρισης απορριμμάτων στην Πελοπόννησο αλλά και την διάψευση του ΥΠΑΝ, που αφήνει όμως ανοιχτά «παράθυρα» κινδύνου, «παρασύρουν» και τα άλλα μεγάλα έργα συνολικού προϋπολογισμού 2,2 δις ευρώ, με «μητέρα των μαχών» για τους μεγαλοεργολάβους να είναι τα απορρίμματα της Αττικής. Ο διαγωνισμός γι’ αυτά έχει «σπάσει» σε δύο: Σε εκείνον για το έργο της Δυτικής Αττικής – Φυλής και σ’ αυτόν της ΝΑ Αττικής Κερατέας, στους οποίους «μάχονται» η Άκτωρ του ομίλου Μπόμπολα, η Intrakat του Σωκράτη Κόκκαλη σε κοινοπραξία με την Archirodon και την Envitec, η ΜΕΤΚΑ του ομίλου Μυτιληναίου με τον Χρ. Κωνσταντινίδη, η Τέρνα Ενεργειακή του Γ. Περιστέρη μαζί με την ΔΕΗ και η J&P Άβαξ του Δάκη Ιωάννου με την Μεσόγειο και η Novaera Hellas του Δημήτρη Κοπελούζου.
Βέβαια, ο προβληματισμός δεν αφορά μόνο στα όσα υποστηρίζουν η Ε.Ε. και το ΥΠΑΝ αλλά και στο ποιες ανατροπές θα φέρει στα έργα αυτά η νέας περιφερειάρχις Αττικής Ρένα Δούρου, η οποία έχει προαναγγείλει ότι θα αναθεωρήσει ριζικά τον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμάτων, θα βάλει τέλος στα σύμμεικτα απορρίμματα και θα αποτρέψει την εγκατάσταση στην ΟΕΔΑ Φυλής νέων μονάδων επεξεργασίας. Όλα αυτά, αποτελούν πλέον τον πονοκέφαλο των μεγαλοεργολάβων που αναμένεται να τους φέρουν σε σύγκρουση με τη νέα επικεφαλής της Περιφέρειας Αττικής Ρένα Δούρου.