Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜμΕ) αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής οικονομίας, ωστόσο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν σημαντικές προκλήσεις, ειδικά σε ένα μεταβαλλόμενο και αβέβαιο οικονομικό περιβάλλον. Η ανάγκη για στήριξη, πρόσβαση σε χρηματοδότηση και καθοδήγηση αναδείχθηκε στο 10ο Οικονομικό Φόρουμ των Δελφών, με τη συμμετοχή εκπροσώπων της πολιτείας, του τραπεζικού τομέα και της επιχειρηματικής κοινότητας.
Χρηματοδοτικά εργαλεία και φορολογικά κίνητρα
Η Πολιτεία έχει υιοθετήσει διάφορες πρωτοβουλίες για την ενίσχυση των ΜμΕ. Ο Υφυπουργός Ανάπτυξης, Λάζαρος Τσαβδαρίδης, ανέφερε την εφαρμογή χρηματοδοτικών προγραμμάτων όπως η “Έξυπνη Μεταποίηση” και ο νέος Αναπτυξιακός Νόμος, που εστιάζει σε τομείς όπως η μεταποίηση και ο τουρισμός. Τα προγράμματα αυτά ενισχύουν την ψηφιοποίηση, μειώνουν το κόστος παραγωγής και προωθούν την καινοτομία, ενώ φορολογικά κίνητρα δίνονται σε επιχειρήσεις που παράγουν προϊόντα με διεθνείς προοπτικές.
Διοικητικές μεταρρυθμίσεις και μείωση γραφειοκρατίας
Για τη διευκόλυνση του επιχειρηματικού περιβάλλοντος, έχουν εφαρμοστεί καινοτομίες όπως το σύστημα Open Business, το οποίο μειώνει τον χρόνο και τα βήματα που απαιτούνται για την αδειοδότηση. Σημαντική είναι και η προσπάθεια θεσμοθέτησης γεωγραφικών ενδείξεων σε τοπικά προϊόντα, με στόχο τη δημιουργία εθνικής επιχειρηματικής ταυτότητας και την παροχή εξειδικευμένης χρηματοδότησης.
Ο ρόλος της Τειρεσίας και των τραπεζών
Η Τειρεσίας Α.Ε. αναβαθμίζει συνεχώς τα εργαλεία της, βοηθώντας τις επιχειρήσεις να βελτιώσουν το προφίλ τους και να αποκτήσουν πρόσβαση σε κεφάλαια. Ο Γενικός Διευθυντής, Πέτρος Καπασούρης, επεσήμανε ότι σήμερα οι αποπληρωμένες οφειλές διαγράφονται ταχύτερα, προσφέροντας μεγαλύτερη ευελιξία στις συνεπείς επιχειρήσεις.
Από την πλευρά των τραπεζών, η Attica Bank, μέσω του Chief Corporate Banking Officer Κωνσταντίνου Χριστοδούλου, ανέδειξε την ανάγκη για συμβουλευτική υποστήριξη και στοχευμένη αξιολόγηση των χρηματοδοτικών αναγκών, προκειμένου να καταστούν οι ΜμΕ πιο ελκυστικές για επενδύσεις.
Καθοδήγηση και στρατηγικές συνέργειας
Η έλλειψη ολοκληρωμένων επιχειρηματικών σχεδίων παραμένει πρόβλημα, σύμφωνα με τον Αθανάσιο Πλατανιά της Desserta Hellas S.A. Η κατεύθυνση προς οργανική ανάπτυξη και επιχειρηματικές συνέργειες είναι κρίσιμη, ιδίως για τις επιχειρήσεις που δεν έχουν το μέγεθος να ανταπεξέλθουν μόνες τους.
Τέλος, ο Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, Γιάννης Βουτσινάς, τόνισε τη σημασία ενίσχυσης της ρευστότητας και της πρόσβασης σε εναλλακτικές μορφές χρηματοδότησης, όπως το factoring και το leasing, ζητώντας καλύτερη αξιοποίηση των εργαλείων του Ταμείου Ανάκαμψης και της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας για τις ΜμΕ.
Αναλυτικότερα:
Ενδυνάμωση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με παραδοσιακά και εναλλακτικά χρηματοδοτικά εργαλεία, ρύθμιση οφειλών, καθοδήγηση και αρωγή στην προσπάθεια υλοποίησης καινοτόμων business plans: Αυτά είναι τα απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχία τους στην Ελλάδα, εν έτει 2025. Αυτά τα συμπεράσματα προέκυψαν από τη συζήτηση, η οποία έλαβε χώρα με τη συμμετοχή εκπροσώπων από την πολιτεία, τις τράπεζες, τις επιχειρήσεις και τους φορείς στο πλαίσιο του 10oυ Οικονομικού Φόρουμ των Δελφών που πραγματοποιείται στους Δελφούς 9- 12 Απριλίου.
Για τον Λάζαρο Τσαβδαρίδη, Υφυπουργό Ανάπτυξης, οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις συνιστούν την καρδιά της ελληνικής οικονομίας, παράγουν πλούτο και πλέον δημιουργούν καινοτομία, ωστόσο αντιμετωπίζουν μεγάλες προκλήσεις και ως εκ τούτου χρειάζονται ένα περιβάλλον με φιλική δημόσια διοίκηση. Για τον λόγο αυτό, έχει συσταθεί μια διεύθυνση επιχειρηματικότητας και μικρομεσαίων επιχειρήσεων για να βοηθήσει την ελληνική επιχειρηματικότητα εντός συνόρων, αλλά και στους διεθνείς οργανισμούς.
Ακολούθως, ο Υφυπουργός απαρίθμησε τα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν δοθεί τα τελευταία χρόνια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, όπως το πρόγραμμα Έξυπνη Μεταποίηση, ύψους 102,5 εκατομμυρίων ευρώ, στο οποίο εντάχθηκαν 151 επιχειρήσεις και περιλαμβάνει την ψηφιοποίηση και τη μείωση του κόστους παραγωγής, αλλά και τη φοροελάφρυνση καινοτόμων επιχειρήσεων με στόχο την παραγωγή προϊόντων με ευρεσιτεχνίες διεθνούς επιπέδου, καθώς και τον Αναπτυξιακό Νόμο με επίκεντρο τον τουρισμό.
Μίλησε, επίσης, για το πρόσφατο πρόγραμμα ύψους 900 εκατομμυρίων ευρώ που έχει εξασφαλιστεί από τον νέο Αναπτυξιακό Νόμο που αφορά, επίσης, τη μεταποίηση και τις επενδύσεις σε παραμεθόριες περιοχές.
Καθώς, δε, χρειάζονται μεταρρυθμίσεις που θα κάνουν πιο εύκολη τη δουλειά των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, ο Υφυπουργός επισήμανε ότι γίνεται προσπάθεια για δημιουργία ευνοϊκών νόμων και ρυθμιστικών πλαισίων όπως το σύστημα Οpen Business που μειώνει τη γραφειοκρατία, αλλά και το χρόνο για να αδειοδοτηθούν οι επιχειρήσεις, στο οποίο είναι ενταγμένες 57 δραστηριότητες με 2500 ΚΑΔ, ενώ υπάρχει διαλειτουργικότητα με άλλους φορείς, όπως είναι το ΤΕΕ και το e-παράβολο.
Μία ακόμα μεγάλη μεταρρύθμιση είναι αυτή με τις γεωγραφικές ενδείξεις συγκεκριμένων προϊόντων, με στόχο τη δημιουργία μιας εθνικής ταυτότητας, όπως για παράδειγμα τα μάρμαρα Καβάλας, μουσικά όργανα ή προϊόντα οικοτεχνίας, για τα οποία μάλιστα θα υπάρχουν ειδικά χρηματοδοτικά εργαλεία, τα οποία θα είναι άκρως ανταγωνιστικά.
Από την πλευρά του, ο Πέτρος Καπασούρης, Γενικός Διευθυντής της Τειρεσίας Α.Ε., τόνισε ότι η Τειρεσίας σήμερα δεν έχει στοιχεία για τις επιχειρήσεις στο αρχείο αθέτησης υποχρεώσεων, τη λεγόμενη μαύρη λίστα, πριν από το 2016, καθώς στα 10 χρόνια διαγράφονται αυτόματα, ενώ αυτή τη στιγμή ολοκληρωμένα πληρωμένες οφειλές που στο παρελθόν έμειναν απλήρωτες αφορούν πλέον 2.750 μικρομεσαίες επιχειρήσεις και αυτό γιατί αποπληρώνουν αρκετές και διαγράφονται πιο γρήγορα. Ο ίδιος εξήγησε ότι η Τειρεσίας είναι Γραφείο Πίστης, στην Ευρώπη υπάρχουν 48 Γραφεία, του οποίου ο ρόλος είναι να μειώνει το κόστος του δανεισμού να αποτρέπει την υπερχρέωση, και να υποστηρίζει την πιστωτική επέκταση, παρέχοντας περισσότερη πληροφόρηση στους πιστωτές, ώστε να μπορούν να διακρίνουν ποιες επιχειρήσεις μπορούν να αποπληρώσουν. «Η Τειρεσίας δεν κρίνει τις επιχειρήσεις όταν πρόκειται για δανεισμό, αλλά δίνει στον πιστωτή γρήγορα και έγκυρα στοιχεία για να κρίνει εκείνος αν θα το πράξει. Κάθε επιχείρηση μπορεί να έρχεται σε επικοινωνία μαζί μας όταν αποπληρώνονται οφειλές για να ενημερώνεται άμεσα το σύστημα και να διαγράφονται οι οφειλές σε πολύ συντομότερο χρόνο», δήλωσε χαρακτηριστικά, συμπληρώνοντας ότι η Τειρεσίας έχει δημιουργήσει εργαλεία για τις επιχειρήσεις, για την αξιολόγηση των πελατών τους ή και για την ασφαλή διεύρυνση του πελατολογίου τους, εφόσον συναλλάσσονται με πίστωση.
Μνεία για το πως οι τράπεζες μπορούν να βοηθήσουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις έκανε ο Κωνσταντίνος Χριστοδούλου, Chief Corporate Banking Officer της Αttica Bank, τονίζοντας ότι το συνολικό τραπεζικό σύστημα είναι πλέον στη φάση που μπορεί να υποστηρίξει την επιχειρηματική ανάπτυξη, αλλά η υπερσυγκέντρωση στον τραπεζικό τομέα μπορεί να δημιουργήσει πρόβλημα προσβασιμότητας κάποιων επιχειρήσεων. Κατά τον ίδιο, αυτό είναι από τα κενά που πρέπει να καλυφθούν, καθώς υπάρχουν σοβαρά περιθώρια ανάπτυξης, ενώ είναι απαραίτητο, προκειμένου να υλοποιηθεί ένα χρηματοδοτικό σχέδιο, να αναλύονται τα χρηματοδοτικά εργαλεία και σε στοχευμένα τμήματα επιχειρήσεων, ακόμα και στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Σε σχέση με τους επιχειρηματικούς κλάδους που χρειάζονται χρηματοδότηση, ο κ. Χριστοδούλου, ανέφερε ότι όλοι οι κλάδοι έχουν ενδιαφέρον, ιδίως η βιομηχανία, η μεταποίηση, ο τουρισμός, οι κατασκευές, τη στιγμή που ο στόχος είναι να γίνονται πλέον όσο το δυνατόν περισσότερες επιχειρήσεις ελκυστικές για χρηματοδότηση. «Εκτός από τράπεζα, είμαστε σύμβουλος και εκπαιδευτής για μια επιχείρηση, πρέπει να διασφαλίσουμε ότι το business plan που έχει εκπονήσει, έχει ρεαλιστικές παραδοχές και τότε σίγουρα θα βρεθεί το κατάλληλο χρηματοδοτικό εργαλείο» ανέφερε χαρακτηριστικά.
Παραμένοντας στο κομμάτι της χρηματοδότησης, ο Αθανάσιος Πλατανιάς, Διευθύνων Σύμβουλος της Desserta Hellas S.A., επισήμανε ότι οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις έχουν ένα εγγενές ελάττωμα, ότι συχνά δεν έχουν ολοκληρωμένο business plan. Για τον ίδιο, επίσης, είναι εμπόδιο οι εγγυήσεις που ζητούνται από τις τράπεζες και υπάρχει περίπτωση κάποιες πολύ καλές ιδέες να χαθούν λόγω αυτής της απαίτησης.
Ωστόσο, παραδέχθηκε ότι πλέον τα πράγματα είναι καλύτερα στις τράπεζες σε ό,τι αφορά τη χρηματοδότηση, αρκεί ο επιχειρηματίας να πηγαίνει δομημένα να ζητά χρήματα, ενώ θα ήταν χρήσιμη και μια κατεύθυνση για το θα μπορεί να το επιτύχει αυτό.
Πρόσθεσε, επίσης, ότι το βασικό πρόβλημα των μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι ότι δεν έχουν το απαραίτητο μέγεθος να αντιμετωπίσουν τις προκλήσεις, ενώ δεν διαθέτουν και την πολυτέλεια του χρόνου. Απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχία των επιχειρήσεων για εκείνον είναι η οργανική ανάπτυξη και η συνέργεια: «Είναι απαραίτητο να προχωρήσουμε μέσω συνεργειών και εξαγορών, έχουν μεγάλο όφελος οι επιχειρήσεις από αυτά, πρέπει να υπάρχουν συνεταιρισμοί και να βρούμε τρόπους κοινής πορείας» υπογράμμισε στην παρέμβασή του.
Στην εισήγησή του, ο Γιάννης Βουτσινάς, Πρόεδρος της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων Ελλάδος, τόνισε ότι πάνω από το 90% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων θα πρέπει να στηριχθούν με ενίσχυση ρευστότητας, κλάδοι όπως η μεταποίηση, ο τουρισμός, αλλά και εκείνες που μπορούν να καινοτομήσουν, προσθέτοντας ότι πλέον οι επιχειρήσεις έχουν τη δυνατότητα να στραφούν και σε εναλλακτικές πηγές όπως το factoring και το leasing. Κατά τον ίδιο, θα ενισχυθούν από το τραπεζικό σύστημα οι συνεπείς οφειλέτες, ενώ απώτερος στόχος είναι η πορεία προς τις συνέργειες των επιχειρήσεων.
Αναφερόμενος, δε, στο Ταμείο Ανάκαμψης, ο κ. Βουτσινάς τόνισε ότι η έως τώρα τακτική ευνοεί τα business plans μεγάλων επιχειρήσεων και θα πρέπει η κατεύθυνση πλέον να είναι η δυνατότητα να μπορούν να επωφεληθούν και οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις. Συμπλήρωσε δε, ότι οι τράπεζες θα πρέπει να έχουν σημαντικότερο ρόλο και να επικοινωνούν στις επιχειρήσεις και άλλα εργαλεία όπως τις χρηματοδοτήσεις της Ελληνικής Αναπτυξιακής Τράπεζας, το ΤΕΠΙΧ κ.α.
