Ο Όμιλος Λάτση, οι γραφειοκράτες των Βρυξελλών και οι κολοσσοί της Σιβηρίας
Μετά την πικρή διαπίστωση, ότι τα έσοδα του ΤΑΙΠΕΔ από το φιλόδοξο πρόγραμμα αποκρατικοποιήσεων δεν έχει στο τρέχον επτάμηνο αγγίξει ούτε το ήμισυ του προϋπολογιζόμενου στόχου (λιγότερο από 400 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου 1,5 δις. ευρώ), έρχεται πάλι στο προσκήνιο η περίπτωση της πώλησης των ΕΛΠΕ.
Κι αυτό διότι, ενώ η ακύρωση των διαγωνισμών της ΕΥΑΘ – ΕΥΔΑΠ αλλά και η χρονική μετάθεση εκείνων της ΤΡΑΙΝΟΣΕ και των περιφερειακών αεροδρομίων προκάλεσαν στο οικονομικό επιτελείο της κυβέρνησης πολλαπλές απογοητεύσεις, τώρα η περίπτωση των ΕΛΠΕ εμφανίζεται ως η μοναδική -ίσως- ευκαιρία για το Ταμείο να εισπράξει ένα σημαντικό ποσό που θα μετριάσει τις ήδη σημειωθείσες απώλειες.
Αποτίμηση
Με βάση την τρέχουσα χρηματιστηριακή αξία των ΕΛΠΕ (στοιχεία Παρασκευής), το σύνολο των μετοχών τής εταιρείας ανέρχεται σε 1,85 δισ. ευρώ, επομένως το 35% ισούται με 647 εκατ. ευρώ.
Πρόκειται για ένα διόλου ευκαταφρόνητο κονδύλι με το οποίο το ΤΑΙΠΕΔ θα προσεγγίσει τον φετινό του στόχο, εφόσον φυσικά συμφωνηθεί να επιταχυνθεί η διαδικασίας πώλησης των ΕΛΠΕ. Διότι η τελική απόφαση θα ληφθεί σε συμφωνία με την κυβέρνηση, και φυσικά σε συνεννόηση με το βασικό μέτοχο του ομίλου, δηλαδή την Paneuropean Oil.
Δικαίωμα προτίμησης στον Όμιλο Λάτση
Θυμίζουμε ότι ο όμιλος Λάτση εισήλθε το 2003 μέσω της Paneurοpean στα ΕΛΠΕ και βάσει της συμφωνίας που υπέγραψε τότε με το Ελληνικό Δημόσιο, διατηρεί προτιμησιακό δικαίωμα σε περίπτωση διάθεσης επιπλέον ποσοστού του Δημοσίου, ενώ ελέγχει και το μάνατζμεντ. Οι όροι αυτοί καθιστούν ουσιαστικά την όλη διαδικασία αναζήτησης στρατηγικού επενδυτή από το ΤΑΙΠΕΔ τυπική, αφού χωρίς τη συναίνεση του ομίλου Λάτση δεν μπορεί να υπάρξει πώληση.
Το σενάριο της μετοχοποίησης φέρεται να διευκολύνει το σχέδιο αποκρατικοποίησης του ομίλου των ΕΛΠΕ σε σχέση πάντα με τον κομβικό ρόλο του Ομίλου Λάτση.
Μετ’ εμποδίων ελέω ΔΕΠΑ
Πάντως στην λίστα των ιδιωτικοποιήσεων που περιλαμβάνεται τόσο στη τελευταία έκθεση της Κομισιόν όσο και στις κατά καιρούς αναθεωρήσεις του μνημονίου, τα ΕΛΠΕ ήταν από τις λιγοστές κρατικές εταιρείες χωρίς χρονοδιάγραμμα πώλησης.
Η αιτία είχε να κάνει με τη παράμετρο της ΔΕΠΑ, στην οποία τα ΕΛΠΕ κατέχουν το 35%. Η αποκρατικοποίηση της ΔΕΠΑ έχει αποφασιστεί να επανεξεταστεί μετά την υποβολή στην Ε.Ε. του σχεδίου ανοίγματος της λιανικής αγοράς φυσικού αερίου, το οποίο και θα ξεκαθαρίσει το τοπίο στην αγορά, και σύμφωνα μάλιστα με κυβερνητικές πηγές, θα επανέλθει και το σενάριο της μετοχοποίησης.
Έτσι, το αρμόδιο κυβερνητικό επιτελείο και το ΤΑΙΠΕΔ έκριναν ότι θα πρέπει να αποσυνδέσουν την αποκρατικοποίηση των ΕΛΠΕ από την ολοκλήρωση της αποκρατικοποίησης της ΔΕΠΑ, όπως αρχικά είχε προγραμματιστεί λόγω της συμμετοχής της πρώτης σε ποσοστό 35% στη δεύτερη και τη συμμετοχή του ομίλου Λάτση σε ποσοστό άνω του 42% στο μετοχικό κεφάλαιο των ΕΛΠΕ.
Ρώσοι και Καταριανοί ρίχνουν το γάντι
Ενδιαφέρον για τα ΕΛΠΕ έχει κατά καιρούς εκδηλωθεί και από το εξωτερικό. Η Gazprom δεν έκρυψε ποτέ το ενδιαφέρον της για τον ελληνικό όμιλο μέσω τoυ πετρελαϊκού της βραχίονα Gazpromneft, ενώ ενδιαφέρον για τα ΕΛΠΕ έχει εκφραστεί και από την άλλη ρωσική κρατική εταιρεία Rosneft.
Είναι γνωστό εξάλλου το ενδιαφέρον της ρωσικής Lukoil για τα ΕΛΠΕ, που εκφράστηκε από κοινού με τον Όμιλο Λάτση το 2003, λίγο πριν από τη συμφωνία συγχώνευσης της Πετρόλα με τα ΕΛΠΕ.
Ενδιαφέρον έχει εκφραστεί στο πρόσφατο παρελθόν και από το Εμιράτο του Κατάρ.
Τα ΕΛΠΕ είναι μία πλήρως καθετοποιημένη εταιρεία με τρεις μονάδες διύλισης σε μια αγορά που η γεωστρατηγική της σημασία δείχνει να αυξάνεται.
Τον τελευταίο μάλιστα χρόνο, οι εξελίξεις στον τομέα των υδρογονανθράκων τόσο στην ελληνική αγορά όσο και στην ευρύτερη της Νοτιοανατολικής Ευρώπης, έχουν αναβαθμίσει το ρόλο των ΕΛΠΕ, προσδίδοντας άλλη αξία στο χαρτοφυλάκιό του.
Τέτοια εξέλιξη είναι η σύμβαση που υπέγραψε η κοινοπραξία ΕΛΠΕ – Edison – Petroceltic για έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στον Πατραϊκό Κόλπο, και ενώ ο όμιλος έχει δημοσιοποιήσει το ενδιαφέρον του και για τις νέες παραχωρήσεις του ελληνικού Δημοσίου σε Ιόνιο και Κρήτη.
Δεν είναι λίγες εξάλλου οι πετρελαϊκές εταιρείες από Ευρώπη, ΗΠΑ και Ασία που έχουν προσελκύσει τα ΕΛΠΕ για στρατηγική συνεργασία στον τομέα των υδρογονανθράκων.