Ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες εναντίον πολυεθνικών σε άνισο αγώνα
Σκληρό μπρα ντε φερ ανάμεσα στις ελληνικές και τις πολυεθνικές φαρμακοβιομηχανίες παραγωγής γενοσήμων για μία πίτα που ξεπερνάει τα 3 δισ.
Ωστόσο το παιχνίδι δεν διεξάγεται επί ίσοις όροις, καθώς οι ελληνικές φαρμακοβιομηχανίες αγωνίζονται σε ένα δυσμενές περιβάλλον αφού από τη μία πλευρά έχουν να αντιμετωπίσουν τους μεγάλους πολυεθνικούς ομίλους που δραστηριοποιούνται στην ελληνική αγορά και από την άλλη πλευρά την αλλοπρόσαλλη πολιτική στον χώρο της υγείας που έχει ως αποτέλεσμα τη συρρίκνωση της φαρμακευτικής δαπάνης, το μέτρο της υποχρεωτικής συνταγογράφησης με δραστική σε συνδυασμό με την υποχρεωτική αντικατάσταση στο φαρμακείο με το φθηνότερο της ίδιας δραστικής, αλλά και η επιβολή υποχρεωτικών επιστροφών στον ΕΟΠΥΥ της υπερβάλλουσας δαπάνης στον προϋπολογισμό του φαρμάκου.
Χωρίς να υπάρχουν ακόμα επίσημα στοιχεία μετά τις αλλαγές που έγιναν τον περασμένο Νοέμβριο, με τη δραστική μείωση της τιμής των γενοσήμων, η τάση δείχνει αφενός μεν να μην έχει αυξηθεί η κατανάλωσή τους, αφετέρου δε να βγαίνουν πιο κερδισμένες οι πολυεθνικές που έχουν το περιθώριο να πουλούν σε ιδιαίτερα χαμηλές τιμές.
Οπως υποστηρίζουν όλοι οι παράγοντες της φαρμακοβιομηχανίας, η παραγωγή γενοσήμων φαρμάκων μπορεί να αποτελέσει τον βασικό αναδυόμενο αστέρα της ελληνικής οικονομίας «αρκεί και η πολιτεία να σταθεί στο πλευρό της φαρμακοβιομηχανίας». Κι αυτό γιατί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία εκμεταλλευόμενη υπάρχουσες υποδομές, την εμπειρία της στις εξαγωγές και μια αναμενόμενη αύξηση στην ανάπτυξης της αγοράς γενοσήμων που φτάνει στο 5-9%, μπορεί να συνεισφέρει στην οικονομία με μια Προστιθέμενη Αξία 1,9 δισ. d, να δημιουργήσει 12.000 νέες θέσεις εργασίας σε βάθος δεκαετίας και να συμβάλει σε βελτίωση του δημοσιονομικού ελλείμματος κατά 2,1 δισ. d και βελτίωση του εμπορικού ισοζυγίου για τα φάρμακα κατά 1,9 δισ. ευρώ.
Οι κυρίαρχοι Έλληνες
Aπό τις ελληνικές κυρίαρχες στα γενόσημα είναι:
• H DEMO της οικογένειας Δέμου, η οποία είναι ιδιαίτερα ισχυρή και παίζει σημαντικό ρόλο επί των εξελίξεων. Η φαρμακοβιομηχανία εξάγει σχεδόν το 80% του συνόλου της παραγωγής, στην οποία ανήκουν φάρμακα που διανέμονται εδώ και δύο χρόνια σε χώρες της Ευρώπης, αλλά δεν έχει λάβει άδεια κυκλοφορίας στην Ελλάδα
• H EΛΠEN του Δ. Πενταφράγκα που ο κύριος όγκος της παραγωγής της αφορά τα γενόσημα. Η ELPEN κατατάσσεται στη 8η θέση σε μια αγορά με 400 και πλέον φαρμακευτικές εταιρείες, εγχώριες και πολυεθνικές
• H BIANEΞ της οικογένειας Γιαννακόπουλου είναι η μεγαλύτερη ελληνική φαρμακοβιομηχανία που παράγει σήμερα πάνω από 56 εκατ. τεμάχια φαρμακευτικών σκευασμάτων κάθε είδους.
• H Pharmaten της οικογένειας Kάτσου, αναμένεται επίσης να επωφεληθεί από τα γενόσημα. H εταιρία είναι μία από τις ταχυτερα αναπτυσσόμενες βιομηχανίες γενοσήμων στην Ευρώπη.
• Mερίδιο διεκδικεί η Galenica της οικογένειας Bαρελά αλλά και η Unifarma με ευρεία παραγωγή γενοσήμων.
Επίθεση πολυεθνικών
Mε τη σταδιακή είσοδο των πολυεθνικών στην αγορά φαρμάκου, τα γενόσημα έχαναν συνεχώς μερίδιο, για να κατρακυλήσουν πριν δύο χρόνια κάτω από το 20% και σήμερα, μετά από παρεμβάσεις στην τιμή τους για να αυξηθεί η κατανάλωση, να φτάνουν μετά βίας στο 28%. Oι φαρμακοβιομηχανίες στρέφονται όλο και πιο έντονα στις εξαγωγές, προκειμένου να καταφέρουν να διατηρήσουν τη ρευστότητά τους, δεδομένου πως οι πληρωμές από τις χώρες του εξωτερικού γίνονται εντός των προθεσμιών.
Είναι ενδεικτικό, σύμφωνα με τα στοιχεία των εταιρειών-μελών της Πανελλήνιας Ένωσης Φαρμακοβιομηχανίας, πως οι καθαρές εξαγωγές (αξίες) έφθασαν το 2013 τα 270 εκατ. ευρώ με τη συμβολή του κλάδου στο ΑΕΠ της χώρας να υπολογίζεται στα 2,8 δισ. ευρώ. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία μπορεί να χαρακτηριστεί ο «μεγάλος κερδισμένος» της ελληνικής βιομηχανίας, αφού το 2013 κατέγραψε τις καλύτερες επιδόσεις μεταξύ όλων των βιομηχανικών κλάδων, αυξάνοντας τόσο τον όγκο της παραγωγής του όσο και τα έσοδά του, όταν στο σύνολο της βιομηχανίας κατεγράφη μείωση παραγωγής και εσόδων.
Οι πρώτοι σε πωλήσεις
Στις πέντε πρώτες θέσεις το 2013 με κριτήριο τα έσοδα βρέθηκαν οι φαρμακοβιομηχανίες:
1. Novartis με μερίδιο 8,4% και έσοδα ύψους 235,8 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 17,3%, 2. Pfizer με 7,9% και έσοδα 221 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,8%, 3. Sanofi με 7,1% και έσοδα 199,2 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 14%, 4. AstraZeneca με 5,7% και έσοδα 158,6 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 10,9%, 5. Βιανέξ με 5,6% και έσοδα 156,8 εκατ. ευρώ, μειωμένα κατά 4,9%.
Στις 20 πρώτες θέσεις πλαισιώνονται η Ελπέν (7η με έσοδα 122,1 εκατ. ευρώ αυξημένα κατά 3%), Φαρμασέρβ (8η % και έσοδα 105,8 εκατ. ευρώ, -8,8%), η Galenica (18η 1,2% με έσοδα 33,7 εκατ. ευρώ, -18,4%).
Όσον αφορά τον όγκο των πωλήσεων φαρμάκων στα φαρμακεία και τις φαρμακαποθήκες, η κατάταξη των επιχειρήσεων διαφοροποιείται, με την Pfizer να βρίσκεται στην πρώτη θέση (με μερίδιο 7,9% και όγκο πωλήσεων 29,31 εκατ. φαρμακοτεχνικές συσκευασίες, αυξημένο κατά 1,5%), ακολουθούμενη από τη Sanofi (7,2% και 26,63 εκατ. συσκευασίες, +2%), τη GlaxoSmithKline (7% και 25,83 εκατ. συσκευασίες, +6,9%), τη Novartis (6,8% και 25,31 εκατ. συσκευασίες, +1,4%), τη Bristol Myers Squibb (5,3% και 19,63 εκατ. συσκευασίες, +2%), τη Uni Pharma (5,1% και 18,77 εκατ. συσκευασίες, +6%), την AstraZeneca (4,2% και 15,57 εκατ. συσκευασίες, +6,1%), τη Βιανέξ (4% και 14,78 εκατ. συσκευασίες, +4,8%), τη Boehringer Ingelheim (3,7% και 13,56 εκατ. συσκευασίες, +4%) και την Eλπέν (3,5% και 12,78 εκατ. συσκευασίες, +18,3%).
ΑΠΟ ΤΟ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΥΓΕΙΑΣ
Το εναλλακτικό σχέδιο για την παροχή κινήτρων
Το Yπουργείο Yγείας ετοιμάζεται να προωθήσει ένα εναλλακτικό σχέδιο για τα γενοσημα. Συγκεκριμένα σχεδιάζει να δώσει σειρά κινήτρων και να λάβει πρόσθετα μέτρα για τη συνταγογράφηση γενοσήμων χωρίς όμως επί της ουσίας να στηρίζει την ελληνική φαρμακοβιομηχανία. Έτσι μελετάται να αυξηθεί το περιθώριο κέρδους των φαρμακοποιών στις περιπτώσεις που προωθούν αντί για πρωτότυπο φάρμακο, τα διαθέσιμά γενόσημα τους.
Επιπλέον, σε περίπτωση που ο φαρμακοποιός επιτυγχάνει να ξεπεράσει το στόχο του 60% στις πωλήσεις γενοσήμου, θα απαλλάσσεται από την καταβολή του rebate δηλαδή του κλιμακούμενου ποσοστού επί των οφειλών των φαρμακείων υπέρ των Κλάδων Υγείας. Ανάλογα κίνητρα θα ανακοινωθούν τις προσεχείς ημέρες και για τους γιατρούς. Όσο αυξάνεται ο όγκος των πωλήσεων τους, θα πέφτει η τιμή τους.
Με αυτό τον τρόπο, σύμφωνα με το σχεδιασμό του υπουργείου Υγείας, και τα γενόσημα θα γίνουν πιο «ελκυστικά» στους ασφαλισμένους, αλλά και οι εταιρείες φαρμάκου δεν θα δουν τους τζίρους τους να πέφτουν.