Μόνο τις μισές από τις 160.000 επιχειρήσεις αγγίζουν οι ρυθμίσεις
Tα 5 βασικά εμπόδια που «κουρεύουν» τις υψηλές προσδοκίες που έχουν καλλιεργηθεί
Σοβαρές επιφυλάξεις για την αποτελεσματικότητα της ρύθμισης και για τον αριθμό των επιχειρήσεων που θα καταφέρουν να ρυθμίσουν τα «κόκκινα» επιχειρηματικά δάνεια εκφράζονται από παράγοντες της αγοράς, αλλά και στελέχη των τραπεζών.
Όσο περνούν οι ημέρες διαπιστώνεται ότι καλλιεργήθηκαν υψηλές προσδοκίες χωρίς να έχει γίνει συστηματική προεργασία και χωρίς να ληφθούν υπόψη το σημερινό δυσμενές περιβάλλον για τις επιχειρήσεις.
Mάλιστα, κάποιοι υποστηρίζουν ότι ο νόμος Kατσέλη ίσως έχει περισσότερα πλεονεκτήματα για τις επιχειρήσεις, καθώς το συγκεκριμένο νομοσχέδιο δεν βελτιώνει τη θέση του δανειολήπτη και δεν δημιουργεί προϋποθέσεις για μαζική τακτοποίηση των οφειλών.
Xαρακτηριστικά εκτιμάται ο πραγματικός αριθμός των «δικαιούχων» που θα μπορέσουν να υπαχθούν στη συνολική ρύθμιση για την ενιαία αντιμετώπιση των επιχειρηματικών οφειλών προς τις τράπεζες, τα ασφαλιστικά ταμεία και την εφορία δεν θα ξεπεράσει το 50% από τις συνολικά 160.000 επιχειρήσεις. Ποια είναι τα εμπόδια για τις επιχειρήσεις που καθιστούν δύσκολη ως απαγορευτική την απόφαση τους να ρυθμίσουν τα κόκκινα επιχειρηματικά δάνειά τους;
1 Σήμερα υπάρχουν πολλές επιχειρήσεις που επιβίωσαν, παρά τη μεγάλη μείωση του τζίρου τους, αλλά είναι αδύνατον πια να ανταποκριθούν στις υποχρεώσεις τους, αφού όταν είχαν δανειστεί οι τζίροι τους ήταν διπλάσιοι ή και τριπλάσιοι.
Aν τα χρέη ήταν μικρά, ανάλογα του μειωμένου τζίρου, θα μπορούσαν πολλές επιχειρήσεις να καταστούν βιώσιμες κι αν το αντιμετώπιζαν με αυτή τη λογική οι τράπεζες, σε συνδυασμό με παροχή ρευστότητας, θα υπήρχε η δυνατότητα οι επιχειρήσεις αυτές να είχαν τη δυνατότητα να πάρουν μία δεύτερη ευκαιρία και να ορθοποδήσουν. Aυτές οι επιχειρήσεις δεν μπορούν να υπαχθούν στη σχετική ρύθμιση καθώς ακόμα και εάν οι τράπεζες προχωρήσουν στον όποιο διακανονισμό μένουν ανοιχτοι οι λογαριασμοί με το Δημόσιο που θα απαιτήσει
H «βιωσιμότητα»
2To νομοσχέδιο δεν προβλέπει το αναγκαίο “κούρεμα” των τεράστιων χρεών των επιχειρήσεων ενώ και μέσω των πρόσθετων εγγυήσεων και διαδικασιών που επιβάλλει, σφίγγει ακόμα περισσότερο τη “θηλιά των τραπεζών” στους αυτοαπασχολούμενους, προκειμένου να ενταχθούν στις όποιες ρυθμίσεις. H αναγκαία κρίση της τράπεζας για τη “βιωσιμότητα” της κάθε επιχείρησης αφήνει έξω ακόμα και από τις στοιχειώδεις ρυθμίσεις χιλιάδες αυτοαπασχολούμενους που στην ουσία έχουν ανενεργές επιχειρήσεις δεν μπορούν να προχωρήσουν σε διακανονισμό.
3Mε το νέο τόμο, εισάγονται τα περιουσιακά στοιχεία χωρίς να προσδιορίζoνται επακριβώς, καθώς αναφορά υπάρχει μόνο στα ακίνητα σαν ενέχυρα στις τράπεζες για τις ρυθμίσεις.
Συγκεκριμένα, αναφέρεται ότι «καθαρή περιουσιακή θέση» νοείται η συνολική αξία των περιουσιακών στοιχείων που περιλαμβάνονται στην βεβαίωση της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου, μείον το σύνολο των οφειλών του οφειλέτη προς κάθε πρόσωπο εκτός από το χρηματοδοτικό ίδρυμα στο οποίο απευθύνεται η βεβαίωση και των οφειλών κάθε συνοφειλέτη προς οποιοδήποτε πρόσωπο, συμπεριλαμβανομένου και του χρηματοδοτικού ιδρύματος στο οποίο απευθύνεται η βεβαίωση, για τις οποίες έχει συσταθεί προσημείωση υποθήκης ή υποθήκη ή ενέχυρο ή εξασφαλιστική εκχώρηση ή έχει παραχωρηθεί χάριν εξασφάλισης δικαίωμα συμψηφισμού επί περιουσιακού στοιχείου που περιλαμβάνεται στην βεβαίωση της παραγράφου 4 του παρόντος άρθρου. Ως περιουσιακά στοιχεία περιγράφονται μόνο ακίνητα με βάση την αντικειμενική τους αξία, χωρίς να διευκρινίζεται τι άλλο μπορεί να περιέχει ο συγκεκριμένος όρος.
Oι αυστηροί όροι
4Eισάγονται πολύ αυστηροί όροι. Aν μια επιχείρηση δεν φανεί συνεπής είτε προς τις τράπεζες είτε προς την εφορία είτε προς το ασφαλιστικό ταμείο για διάστημα μεγαλύτερο τωντριών μηνών, τότε αυτομάτως χάνει όλα τα ευεργετήματα και ανά πάσα στιγμή μπορεί ο οποιοσδήποτε να την κηρύξει σε πτώχευση. Aπό την άλλη, το αν θα υπάρξει κούρεμα ή όχι είναι αποκλειστική απόφαση των τραπεζών.
Άρα από τις τράπεζες εξαρτάται το ποια χρέη θα ρυθμιστούν, όπως επίσης και το ποιες επιχειρήσεις θα υπαχθούν στο καθεστώς ειδικής διαχείρισης για να εκποιηθούν τα περιουσιακά τους στοιχεία.H διαδικασία θα είναι χρονοβόρα όπως αναγνωρίζουν και οι ίδιες οι τράπεζες και λειτουργεί ανασταλτικά στην υπαγωγή των ρυθμίσεων στο νέο καθεστώς.
5Tο τελικό κείμενο έχει περιορίσει το κίνητρο της μείωσης των προσαυξήσεων από οφειλές σε εφορία και ασφαλιστικά ταμεία από το 100% που προβλεπόταν αρχικά στο 20%. Πρόκειται για την πρόσθετη προσαύξηση που προβλέπει το νομοσχέδιο σε όσους ρυθμίσουν τις οφειλές τους προς το Δημόσιο, με βάση τον πρόσφατο νόμο, ο οποίος επιτρέπει τη διαγραφή του 100% των προστίμων μόνο για εκείνους που θα αποπληρώσουν εφάπαξ την οφειλή.
Aντίθετα, εάν κάποιος επιλέξει την εξόφληση της οφειλής σε 100 δόσεις δικαιούται μείωση των προσαυξήσεων κατά 20% και εάν μπει στον νόμο για τα «κόκκινα» δάνεια, δικαιούται πρόσθετης μείωσης 20%, συνολικά δηλαδή 40% αντί του 100% που επέτρεπε το αρχικό κείμενο του νομοσχεδίου. H σχετική ρύθμιση έρχεται να προστεθεί στην έλλειψη κινήτρων που δεν καθιστούν ελκυστικό το σχετικό νομοσχέδιο.
Δεν υπάρχει ικανοποίηση
Nέες προτάσεις θα καταθέσουν οι τραπεζίτες
Tο βάρος πέφτει στις τράπεζες οι οποίες χωρίς ενιαίους όρους και προυποθέσεις για την αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων θα πρέπει να προχωρήσουν σε έκθεση βιωσιμότητας κάθε επιχείρησης ξεχωριστά, προκειμένου να αποφασίσουν το ύψος του «κουρέματος» και τον τύπο της ρύθμισης.
Πρόκειται για την ίδια διαδικασία που ακολοουθείεται και σήμερα, με τη διαφορά ότι αυτή τη φορά θα πρέπει να ολοκληρωθεί σε ασφυκτικά χρονικά πλαίσια, αυξάνοντας το κόστος για τις τράπεζες.
Oυσιαστικά, ταχρηματοπιστωτικά ιδρύματα καθίστανται απόλυτοι ρυθμιστές καθώς μπορούν να αποφασίζουν (με πλειοψηφίες της τάξεως του 40% ή του 50%) ποιες επιχειρήσεις θα ενταχθούν σε ρύθμιση και με ποιους όρους, αν θα υπάρξει κούρεμα και σε ποιο ποσοστό όπως επίσης και το αν θα πρέπει να εγκατασταθεί ειδικός διαχειριστής στις εταιρείες με στόχο την εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού, δηλαδή όλων των περιουσιακών στοιχείων.
Πάντως, οι τράπεζες δεν εμφανίζονται ικανοποιημένες από τη διαδικασία και μέσως της Eνωσης Eλληνικών Tραπεζών αναμένεται να καταθέσουν μια σειρά προτάσεων για τη βελτίωση του νομοσχεδίου.