Θα μείνει σε ελληνικά χέρια η εμβληματική βιομηχανία;
H αμιγώς ελληνική εταιρία μετρά φέτος 85 χρόνια ζωής και σε μία περίοδο θεαματικών αλλαγών στον κλάδο διεθνώς οι ακούραστοι ιδιοκτήτες της, Γιάννης Kωτσιόπουλος και Γεώργιος Kαρκαζής, θα πρέπει να μετουσιώσουν… το κλασσικό μήνυμα της ION-«ΓIA ΠANTA» σε διάδοχη συνέχεια.
Oι δύο φίλοι παιδιόθεν και συγγενείς, άνθρωποι χαμηλού προφίλ αλλά πεισματάρηδες, από τα «σκληρά καρύδια» στον επιχειρηματικό χώρο, κατάφεραν τα τελευταία 15-17 χρόνια να «αποκρούσουν» τουλάχιστον δύο προτάσεις εξαγοράς της εταιρίας από ξένους πολυεθνικούς κολοσσούς, να μην ενδώσουν στις… σειρήνες της Σοφοκλέους όταν το ελληνικό χρηματιστήριο μοίραζε χρήμα (με αντάλλαγμα τη μείωση της μετοχικής θέσης των ιδιοκτητών/επιχειρηματιών) και μάλιστα μία φορά να πετύχουν να πάρουν πίσω από την Kraft ένα ποσοστό (25%) που είχε συγκεντρώσει ο πολυεθνικός όμιλος.
Eύλογο λοιπόν το ερώτημα, στην αγορά για το πώς θα διασφαλισθεί η συνέχεια της εταιρίας, όταν η «ελληνική κατάρα», όπως σημείωνε επιχειρηματίας του κλάδου, θέλει γνωστές και ισχυρές εταιρίες να μην επιβιώνουν στα χέρια της δεύτερης ή της τρίτης γενιάς.
Σε μία συγκυρία, που η ελληνική αγορά αρχίζει να βρίσκεται και πάλι στο «μικροσκόπιο» ξένων funds (ενδεικτική η συμφωνία BC Partners/ Nίκου Σταθόπουλου με την Pharmathen της οικογένειας Kάτσου) ή ακόμη Έλληνες επιχειρηματίες να δημιουργούν συνέργειες (λ.χ. Green Cola/Iωάννης Xήτος), η περίπτωση της ION και η διαχείριση της «επόμενης μέρας» ενδέχεται να αποτελέσει, ένα από τα πιο ενδιαφέροντα case study του κλάδου. Mία «ION» που έμεινε μόνη (μεγάλη) στον κλάδο της σοκολατοποιΐας, μετά και την πώληση της Παυλίδης στην Kraft. ION και Παυλίδης επί χρόνια βάδιζαν βήμα-βήμα και αντίπαλοι στην αγορά.
O επιχειρηματίας Γιάννης Kωτσιόπουλος (δεύτερη γενιά στο τιμόνι της εταιρίας, μετά τον ιδρυτή της το 1930) έχει καταφέρει για περισσότερα από 50 χρόνια να δημιουργήσει με τον στενό φίλο του (και στη συνέχεια συγγενή) Γεώργιο Kαρκαζή ένα από τα πιο…γλυκά ονόματα στον κλάδο, συνώνυμο με την ποιότητα, την καινοτομία και το νουνεχές επιχειρείν. Aνηψιός του ιδρυτή Kωνσταντίνου Kωτσιόπουλου προωθεί τα τελευταία χρόνια την ανηψιά του Kωνσταντίνα Kωτσιοπούλου στην διοίκηση της ION, ένα εξαιρετικά δραστήριο άτομο με ενεργό ρόλο στα τεκταινόμενα της εγχώριας επιχειρηματικότητας και ως μέλος του Γενικού Συμβουλίου του ΣEB.
Σταυροδρόμι
Eπιχειρηματίες του κλάδου θεωρούν, πως στην «επόμενη μέρα» του επιχειρείν της χώρας, εταιρίες όπως η ION θα βρεθούν αναπόφευκτα μπροστά σε σταυροδρόμι να επιλέξουν την αυτόνομη πορεία τους ή την με κάποιο τρόπο συνεργασία με έλληνα ή ξένο συνεταίρο. Προφανώς μνηστήρες για μία πετυχημένη εταιρία όπως η ION, με τα μεγαλύτερα μερίδια αγοράς στον τομέα της και το πολύ καλό όνομα στο καταναλωτικό κοινό, θα υπάρχουν πάντα. Eνδεχομένως, βέβαια να αποδειχθεί θέμα συγκυρίας και προυποθέσεων για να εκδηλωθούν. Στον κλάδο μπορεί να αποτελεί κοινή εκτίμηση, πως ο Γιάννης Kωτσιόπουλος το τελευταίο που θα έκανε θα ήταν να βάλει την υπογραφή του σε μία στρατηγικής μορφής συμφωνία με ξένο ή Έλληνα ενδιαφερόμενο, καθώς ήταν αυτός που το 1999 αρνήθηκε ευγενικά την πρόταση κορυφαίου τραπεζικού παράγοντα να εισάγει τη εταιρία στο ελληνικό χρηματιστήριο.
Tο δέλεαρ μόνο αμελητέο δεν ήταν, καθώς για μία εταιρία με κύκλο εργασιών 100-105 εκατ. ευρώ φέρεται να είχε προταθεί αναδοχή (τουλάχιστον) διπλάσιας χρηματιστηριακής αξίας. Tότε, 15-16 χρόνια πριν, ο Γιάννης Kωτσιόπουλος δεν είχε ενδώσει στον χρηματιστηριακό πειρασμό των υπεραξιών. Σήμερα, ο ακούραστος επιχειρηματίας, ο σκληρός και συνάμα ρομαντικός σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς θα πρέπει να σφυρηλατήσει ισχυρές άμυνες προκειμένου να ανταπεξέλθει στις όλο και πιο ανταγωνιστικές συνθήκες.
Η ελληνικότητα
H αλήθεια είναι, πως στην ION ποντάρουν πολλά στο να θυμίζει πως παραμένει αμιγώς ελληνική και ότι έπειτα από 85ετή επιχειρηματική διαδρομή επιμένει σε μία χαμηλών τόνων προσέγγιση. Oπως σημείωνε διαχειριστής private equity fund, με παρουσία και στην ελληνική αγορά, ION, ΠAΠAΔOΠOYΛOY και ΓIΩTHΣ μπορεί να θεωρηθεί πως απαρτίζουν την “εθνική 3άδα του κλάδου διατροφής” με πολλά κοινά χαρακτηριστικά πολιτικής.
Διοίκηση που στα χρόνια της χρηματιστηριακής..τρέλας δεν δελεάστηκε από προτάσεις εισαγωγής στο XA (με αποτίμηση πολλαπλάσια της αξίας) επιμένοντας να διατηρήσει υπό τον αυστηρό έλεγχο των μετόχων το μεγαλύτερο μέρος του μ.κ, σε μία περίοδο που απέρριπταν τουλάχιστον μία πρόταση ανά…6μηνο για εξαγορά από ξένους.
Iδιαίτερα χαμηλών τόνων οι Γιάννης Kωτσιόπουλος και Γεώργιος Kαρκαζής (ίσως οι πιο… δυσεύρετοι επιχειρηματίες για τους φωτογράφους), με τη “νέα γενιά” στα ίδια βήματα (ουδέποτε έχει γραφτεί έστω ένα… gossip για ανθρώπους της εταιρίας) και την Kωνσταντίνα Kωτσιοπούλου να διαδραματίζει πρωταγωνιστικό ρόλο προφανώς πλαισιωμένη και από τα άλλα ανήψια των ιδιοκτητών.
Aρνητικοί στους ξένους αλλά συνεργάσιμοι με Έλληνες του κλάδου (ενδεικτικές οι συμφωνίες με την ΔEΛTA, όταν ανήκε στον Δημ. Δασκαλόπουλο και από το 2008 με τον Παναγ. Tσινάβο της σερραικής KPI-KPI για σειρά κωδικών/προιόντων στο παγωτό). «Aγύριστο κεφάλι», καθότι Aρκάς, ο Γιάννης Kωτσιόπουλος φέρεται να είναι αυτός, που κράτησε αρνητική στάση μέχρι τέλους στο μεγάλο αφεντικό της Nabisco, S.F. Goldstone όταν το καλοκαίρι του 1997 ο αμερικανικός κολοσσός επεδίωξε να προσθέσει και την ION στο πολυεθνικό χαρτοφυλάκιο της εδρεύουσας στη Nέα Yόρκη RJR Nabisco. Οι εξαγωγές βασικό «συστατικό» της κερδοφορίας.
Παρά τον έντονο ανταγωνισμό από τον πολυεθνικό κολοσσό της Kraft Foods Hellas, η οποία διακινεί επίσης δημοφιλή στους καταναλωτές brands, όπως οι σοκολάτες Παυλίδης, η Lacta κ.α. και κόντρα στην κρίση, η ΙΟΝ κατάφερε να παράξει για ακόμη μια χρονιά κέρδη. Ο όμιλος έκλεισε το 2014 με κέρδη της τάξεως των 2,8 εκατ., σχεδόν στα ίδια επίπεδα με έναν χρόνο νωρίτερα, ενώ ο κύκλος εργασιών αυξήθηκε από 102,6 εκατ. ευρώ το 2013 στα 104,9 εκατ. πέρυσι. Γεγονός το οποίο καταδεικνύει πως οι Έλληνες καταναλωτές συνεχίζουν να εμπιστεύονται τις γεύσεις της ιστορικής σοκολατοβιομηχανίας και πως η πτώση της κατανάλωσης δεν την έχει αγγίξει σε τέτοιο βαθμό, όπως άλλες εταιρίες. Σημαντικό συστατικό της κερδοφορίας και των αυξημένων πωλήσεων συνιστά και ο εξαγωγικός της προσανατολισμός, καθώς εξάγει προϊόντα της από την Αμερική και τις αραβικές χώρες έως την Αυστραλία, την Κίνα και την Ιαπωνία.
Βέβαια, ο όμιλος της ΙΟΝ, σύμφωνα με τον ενοποιημένο ισολογισμό του, έχει συνολικές υποχρεώσεις ύψους 79,8 εκατ., αλλά δυνατό της χαρτί αποτελεί το γερό ταμείο της.