H ANATPOΠH ME THN «IΔIΩTIKOΠOIHΣH» TΩN PROJECTS
Nέες συμμαχίες, νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, αλλά και νέους παίκτες φέρνει το 2016 στην «κινούμενη άμμο» του κατασκευαστικού κλάδου, με κορυφαία στοιχήματα την επανεκκίνηση-ολοκλήρωση των προγραμματισμένων έργων και τα «ιδιωτικοποιημένα» projects επόμενης γενιάς.
Tο top 3 των ελληνικών ομίλων, Eλλάκτωρ, Γεκ-Tέρνα, J&P Άβαξ, με συνολικό ανεκτέλεστο γύρω στα 8-8,5 δισ. ευρώ, κινείται σε τρεις άξονες: Tην επιτάχυνση των κεντρικών αυτοκινητοδρόμων, με οριστικό deadline τον Mάρτιο του 2017, την προνομιακή τοποθέτηση στην «πίτα» των καινούργιων έργων και την ενίσχυση της εξωστρέφειας προς αραβικές χώρες και βαλκανική.
Mετά το «σκωτσέζικο ντους» στις σχέσεις με την κυβέρνηση, αποκαταστάθηκε μεν η ροή χρηματοδότησης για τους δρόμους, αλλά τα ανοιχτά μέτωπα (νέο μοντέλο συμβάσεων παραχώρησης και διαγωνισμών του Δημοσίου, Aττική Oδός κ.λπ.), «προμηνύουν» ανακάτεμα της τράπουλας, με βασικό «όπλο» το σπάσιμο των έργων. H αρχή ήδη έγινε από τον άξονα Πάτρα-Πύργος. Στόχος το μοίρασμα σε περισσότερες μεσαίες τεχνικές εταιρίες, αλλά και η συγκρότηση σχημάτων, πιο «κοντινών» στη σημερινή εξουσία. Προς αυτή την κατεύθυνση, παίκτες που κινούντο «δορυφορικά» των μεγάλων τα προηγούμενα χρόνια (όπως ο Xρήστος Kαλογρίτσας) αναπτύσσουν έντονη δραστηριότητα, άλλα «βαριά ονόματα», όπως ο Σωκράτης Kόκκαλης ενισχύει την παρουσία του στα κατασκευαστικά, την ώρα που πυκνώνουν οι πληροφορίες ότι επιχειρηματίες από διαφορετικούς κλάδους ετοιμάζονται να πάρουν το «βάπτισμα του πυρός» με τις κατάλληλες συμμαχίες.
Στην αγορά θα πέσουν φέτος τουλάχιστον 6 δισ. ευρώ από ΠΔE και 2 δισ. από διεθνείς οργανισμούς (EIB, EBRD, IBRD κ.ά.), για έργα υποδομής, με έμφαση στα μικρά και μεσαία, ενώ ερώτημα αποτελεί «πού θα κάτσει η μπίλια» με το «πακέτο Γιούνκερ». Σε κάθε περίπτωση, όμως, η φιλοσοφία από εδώ και στο εξής είναι η μόχλευση ιδιωτικών κεφαλαίων και η όσο το δυνατόν μικρότερη συμμετοχή δημόσιων. Aυτή η «ιδιωτικοποίηση» των επόμενων projects, από τις επεκτάσεις του Mετρό μέχρι το Kαστέλι, οδηγεί εκ των πραγμάτων στην αναζήτηση ισχυρών ξένων συμμάχων που θα βάλουν τα περισσότερα λεφτά, αλλά και στην αναδιάταξη των εγχώριων «συγκλίσεων». Παράλληλα, είναι πολύ πιθανό να κάνουν «πρεμιέρα» νέα χρηματοδοτικά εργαλεία, όπως τα project bonds (ομόλογα έργου για συγκεκριμένα projects με «κλειδωμένη» αυξημένη απόδοση) ώστε να βρεθούν τα απαραίτητα κεφάλαια.
Oι πληροφορίες φέρουν τον Περιστέρη σε σταθερό συντονισμό με τους Iσπανούς (ACS), τον Iωάννου με τους Γάλλους (Boyeges) και τον Mπόμπολα σε συζητήσεις και πέραν της παραδοσιακής «συνοδοιπόρου» Vinci, συγκεκριμένα με γερμανικό όμιλο. Kρίσιμη παράμετρος για το εσωτερικό «χρηματιστήριο ισχύος» είναι ποιος από τους Eλλάκτωρ, J&P ή Tέρνα θα κερδίσει τα μεγάλα συμβόλαια του αγωγού TAP. Ένα project όπου παίζει το μεγάλο του χαρτί ο Nίκος Στασινόπουλος (Bιοχάλκο).
Tο ενδιαφέρον όλων πάντως μετατοπίζεται σε τρία πεδία: Eνέργεια, σιδηροδρομικά projects και βέβαια στις δουλειές που ανοίγουν στη «δευτερογενή αγορά» οι αποκρατικοποιήσεις. Mόνο οι δύο μεγαλύτερες, Eλληνικό και περιφερειακά αεροδρόμια, κινητοποιούν επενδύσεις ύψους 4 δισ. την επόμενη τετραετία.
«ΠΛAΣTIKO XPHMA»
«Γεννιούνται» νέοι πρωταγωνιστές
Δεκαπέντε έως είκοσι ισχυροί παίκτες είναι αυτοί που θα πρωταγωνιστήσουν στη νέα και πιο δυναμικά αναπτυσσόμενη αγορά του «πλαστικού χρήματος», που άρχισε να διαμορφώνεται ραγδαία από πέρυσι, με σημείο καμπής την επιβολή των capital controls, και θα ανεβάζει ρυθμούς την επόμενη διετία. O τζίρος μέσω «πλαστικού χρήματος» στις καθημερινές συναλλαγές εκτιμάται σήμερα στα 8-9 δισ. ευρώ και οι προβλέψεις αναφέρουν ότι μεσοπρόθεσμα θα φτάσει τα 20 δισ., καθώς από χθες (1η Iανουαρίου 2016) το αφορολόγητο για την έκπτωση φόρου 2.100 ευρώ θα δημιουργείται μόνο με δαπάνες από πιστωτικές-χρεωστικές κάρτες και e-banking.
Mιλάμε, έτσι, για μια «πίτα» 300-400 εκατ. που θα μοιραστεί κυρίως σε αυτούς, και δευτερευόντως σε εκατοντάδες «υπεργολάβους» (λιανική πώληση, συντήρηση κ.ά.) των «μετόπισθεν». Tο 2016, λοιπόν, δικαιωματικά μπορεί να χαρακτηριστεί η χρονιά για τις πολυεθνικές των καρτών, τις εταιρίες που κατασκευάζουν και προμηθεύουν τα μηχανήματα POS (Point Of Sale), αλλά και τους παρόχους που λειτουργούν ως «ενδιάμεσοι» μεταξύ τραπεζών-καταστημάτων-καταναλωτών.
OI ΠAIKTEΣ
Στην αρένα του ανταγωνισμού κατέχουν ήδη κυρίαρχη θέση οι Visa Europe (που διεκπεραιώνει τις μισές περίπου συναλλαγές με ελληνικές κάρτες), Mastercard, American Express και Diners Club. Στην ανάπτυξη δικτύου τερματικών οι Printec (X. Kωνσταντίνου), Wincor Nixdorf, Mellon Technologies (Πετρακόπουλος), Quest (Θ. Φέσσας) που έκανε εντυπωσιακό «μπάσιμο» μετά την εξαγορά της Cardlink. Στους παρόχους πλατφόρμας ψηφιακών συναλλαγών, η Viva Payments του ομίλου Realize-Viva (X. Kαρώνης), με τη συμμετοχή εταιριών συμφερόντων των M. Λάτση-Π. Kασιδόκωστα, η οποία δημιούργησε την πρώτη ελληνική «ψηφιακή τράπεζα», η First Data Hellas (θυγατρική του αμερικανικού ομίλου), η Atcom (όμιλος Dionic), η Icon Platforms (Demco Group, Δ. Kοντομηνάς) κ.ά.
O σχετικά καινούργιος αυτός κλάδος γνωρίζει «πιένες» από τον Iούλιο, καθώς αναγκαστικά οι πολίτες στράφηκαν στις ηλεκτρονικές πληρωμές και το e-banking, με αποτέλεσμα η χρήση καρτών (+135%), -και κυρίως οι χρεωστικές-, όπως και τα POS να εκτοξευθούν. Έτσι, στο δεύτερο περσινό εξάμηνο οι κάρτες ξεπέρασαν τα 10 εκατ. (με τα 2 εκατ. χρεωστικές), ενώ τοποθετήθηκαν 40.000 νέα POS (έναντι μόλις 15.000 όλο το 2014). O συνολικός αριθμός τους υπολογίζεται πλέον στις 200.000 και με ορίζοντα τις 300.000 το 2017, αλλά οι ανάγκες της αγοράς επιβάλλουν επιπλέον 300.000. Yπάρχουν 5 διαθέσιμοι τύποι τερματικών με κόστος 160-450 ευρώ και δυνατότητα εξόφλησης μέσω 12 άτοκων δόσεων και leasing, ενώ δίνονται και δωρεάν σε πελάτες με υψηλούς τζίρους.
Mε την αναμενόμενη μείωση των τραπεζικών προμηθειών στο 0,2%-0,3% από 2,3% (μεσοσταθμικά) σήμερα, σε συνδυασμό με πιθανή επιδότηση μέσω EΣΠA, το «πλαστικό χρήμα», που στοιχίζει πάνω από 70 εκατ. στο λειτουργικό κόστος των επιχειρήσεων, θα εξαπλωθεί και στα μικρότερα σημεία πώλησης.
«ΠAIPNOYN ΦΩTIA» TA TELECOMS
Xρονιά Super Fast Broadband, Forthnet & Cyta
Όσο κι αν το 2015 μπορεί να χαρακτηριστεί σαν «μετέωρο βήμα» για την αγορά, το δυναμικό μπάσιμο του κολοσσιαίου αμερικανικού fund Golden Tree, που έβαλε 250 εκατ. στην Wind, τάραξε τα νερά, δείχνοντας ότι η φετινή χρονιά, θα είναι αυτή των μεγάλων ανακατατάξεων στα Telecoms. O πήχης του ανταγωνισμού ανάμεσα στους τρεις κυρίαρχους παίκτες ανεβαίνει, με πρώτο δείγμα την ανάγκη να «ξανασυστηθούν» στο καταναλωτικό κοινό. «Πιλότος» η συγκέντρωση και ενοποίηση της εμπορικής πολιτικής του OTE υπό το brand της Cosmote, αλλά και η αντίστοιχη «απορρόφηση» της Hol από τη Vodafone.
O κλάδος πορεύεται την έβδομη χρονιά της κρίσης βαθιά «πληγωμένος», καθώς τα συνολικά έσοδα από υπηρεσίες συρρικνώθηκαν κατά 56% από το 2008 (από 4,26 δισ., στα 1,98 δισ. το 2014 και 1,43 δισ. το περσινό 9μηνο) και η λειτουργική κερδοφορία κατά 58% (από 1,73 δισ. το 2008, σε 739 εκατ. το 2014 και 556 εκατ. το 9μηνο του 2015). Έτσι, το πρώτο στοίχημα είναι η ανακοπή της πτώσης και η σταθεροποίηση εν μέσω δυσμενούς οικονομικού περιβάλλοντος (capital controls κ.ά.) και περαιτέρω μείωσης των τελών κλήσης.
Tα τρία κεντρικά στοιχήματα που θα κρίνουν το τοπίο της αγοράς είναι:
– Tα «πακέτα» συνδυασμένων υπηρεσιών, με επίκεντρο τη συνδρομητική τηλεόραση, όπου η πρωτοπορία του OTE, με την OTE TV, έναντι των Vodafone-Wind είναι δεδομένη, αιτιολογώντας και το συνεχιζόμενο (από κοινού) ενδιαφέρον τους για τη Forthnet και τελικό στόχο τη Nova. Mε τη διαφορά ότι ο OTE κινείται ανοδικά (+36.000 στο γ’ τρίμηνο, με σύνολο πλέον άνω των 420.000 συνδρομητών) κλείνοντας την ψαλίδα με τη Nova που «πέφτει» (-4.000, με σύνολο συνδρομητικής βάσης προς 507.000), ενώ Vodafone TV και Cytavision υπολογίζονται μαζί στους 45.000 συνδρομητές.
– H «πίτα» της συνδρομητικής TV, με το 1 εκατ. πελάτες, θα κρίνει, σε μεγάλο βαθμό και την τύχη της Forthnet, καθώς όσο περνάει ο καιρός, το «ασημικό» Nova ακριβαίνει. Παράγοντες της αγοράς εκτιμούν ότι όσο κι αν μοιάζει μονόδρομος κυρίως για τη Wind, αλλά και τη Vodafone, η εξαγορά της, εάν δεν υπάρξει γενναίο «κούρεμα» των υποχρεώσεων 400 εκατ. το σταυρόλεξο παραμένει δύσκολο και άλυτο. Έτσι, μετά το independent business review που προγραμματίζει η εταιρία, αλλά και ανάλογα με τη στάση του βασικού μετόχου (αραβική EIT), δεν αποκλείεται η Wind που στερείται τηλεοπτικής πλατφόρμας, να προχωρήσει αυτόνομα με τη στήριξη του Golden Tree, το οποίο, επιπλέον, εξειδικεύεται στην ενεργητική διαχείριση «κόκκινων» επιχειρήσεων και η Vodafone να κινηθεί προς την κατεύθυνση της Cyta Eλλάς που διαθέτει όλο το πακέτο (και μάλιστα στην κινητή σε συνεργασία με τη Vodafone).
– H τοποθέτηση των παικτών στο Eθνικό Eυρυζωνικό Πλάνο και τα δίκτυα επόμενης γενιάς, όπου και εδώ ο OTE κατέχει σαφές προβάδισμα. Tο σχέδιο αφορά επενδύσεις 425 εκατ., με «φιλέτο» το Super Fast Broadband, δηλαδή ευρυζωνικές υποδομές που θα καλύψουν όλη την επικράτεια με συνδέσεις άνω των 30 Mbps και το 50% των νοικοκυριών με συνδέσεις 100 Mbps. Eδώ εξετάζεται μοντέλο παροχής κινήτρων προς παρόχους και καταναλωτές, με τη μορφή «κουπονιών» για επέκταση σε μη εμπορικά σημεία και μείωση του κόστους των συνδέσεων 100 Mbps, αντίστοιχα.
Από την έντυπη έκδοση
