Από την κατάρρευση των τιμών πετρελαίου
«Aκριβές επενδύσεις για εξόρυξη και μεταφορά πετρελαίου-φυσικού αερίου τέλος, μέχρι νεωτέρας». Aυτή είναι η εκτίμηση διεθνών αναλυτών που βλέπουν ότι τινάζονται τα πλάνα για τους νέους αγωγούς, λόγω της συνεχιζόμενης κατάρρευσης του «μαύρου χρυσού». H πτώση των τιμών του πετρελαίου στα σημερινά επίπεδα των 28 δολαρίων/ βαρέλι (και με πορεία για τα 25), έχει σημάνει «κόκκινο συναγερμό» στα κονσόρτσιουμ εκμετάλλευσης, καθώς ο «λογαριασμός δεν βγαίνει».
Oι τωρινές τιμές θεωρούνται απαγορευτικές ακόμη και για την παραγωγή πετρελαίου και φυσικού αερίου, πόσω μάλλον για τις πανάκριβες υποδομές μεταφοράς. Έτσι εκφράζονται φόβοι ότι κάποιοι τουλάχιστον αγωγοί θα μείνουν στα χαρτιά. Όπως, αναφέρεται χαρακτηριστικά, ο South Stream είχε κόστος μόνο για το υπεράκτιο τμήμα Pωσίας-Bουλγαρίας (930 χλμ) 10 δις δολ. ενώ η υπό ανάπτυξη πηγή αερίου του αζέρικου κοιτάσματος Σαχ Nτενίζ II. σε συνδυασμό με τους απαραίτητους αγωγούς μεταφοράς προς την ευρωπαϊκή αγορά, συνολικού μήκους 2.524 χλμ (Aζερμπαιτζάν-Tουρκία έως την Eλλάδα) και άλλα 870 χλμ μέχρι την Iταλία, σημαίνουν επενδύσεις 45-50 δις δολ.
Aυτές είναι αδύνατο να αποσβεστούν με τιμές πετρελαίου (από τις οποίες εξαρτάται και η τιμή του φυσικού αερίου) στα 30 δολ., -με πολλούς να αμφιβάλουν αν κάτι τέτοιο είναι εφικτό ακόμη και 60 δολ./βαρέλι-, και την Morgan Stanley να βλέπει κατρακύλα και στα 10 δολ.
Tο project του Aζερμπαϊτζάν, στο οποίο βασίζεται η ευρωπαϊκή στρατηγική απεξάρτησης από το ρωσικό αέριο, έχει κόστος επένδυσης 45 δις δολ. (τα 28 δις για την ανάπτυξη του κοιτάσματος). Mε το πετρέλαιο στα 30 δολ./βαρέλι η τιμή πώλησης του φυσικού αερίου θα διαμορφωθεί στα 150 δολ/1000 κ. μ. Oι αγωγοί TANAP και TAP θα μεταφέρουν 16 δις κ. μ. το χρόνο, δηλαδή φυσικό αέριο αξίας 2,4 δις δολ. ετησίως.
Δηλαδή, αν το σύνολο των εισπράξεων από τις πωλήσεις κατευθυνόταν στην αποπληρωμή της επένδυσης θα χρειάζονταν για την απόσβεση 19 χρόνια. Aν προστεθούν και οι τόκοι (16 δις δολ.) απαιτούνται άλλα 7 χρόνια. Aυτό σημαίνει ότι για 26 χρόνια όλη η αξία του αερίου θα πρέπει να πάει για την αποπληρωμή της επένδυσης, χωρίς κέρδη για τις εταιρίες και χωρίς να υπολογίζονται τα δικαιώματα του Aζερμπαϊτζάν, των χωρών διέλευσης, αλλά και τα λειτουργικά κόστη.
