Συμπεράσματα από την έρευνα του ΙΟΒΕ για τις ΜμΕ
Αύξηση της επιχειρηματικότητας, μείωση των ποσοστών διακοπής της δραστηριότητας και ενίσχυση της εξωστρέφειας, συγκαταλέγονται στα βασικά συμπεράσματα έρευνας του ΙΟΒΕ για την επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα την περίοδο 2014 – 2015.
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, σύμφωνα με την έρευνα, τα περισσότερα επιχειρηματικά εγχειρήματα είναι αποτέλεσμα ανάγκης, χαρακτηρίζονται από έλλειψη καινοτομίας, ενώ κυριαρχούν οι μικρές και οι οικογενειακές επιχειρήσεις, στοιχεία που υποδεικνύουν ότι η επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα παραμένει ρηχή.
Η βελτίωση σε ορισμένους δείκτες επιχειρηματικότητας που καταγράφεται στη μελέτη είναι πιθανό να είναι εύθραυστη, καθώς το 2015 οι συνθήκες επιδεινώθηκαν εξαιτίας της αβεβαιότητας, της παρατεταμένης διαπραγμάτευσης, της επιβολής κεφαλαιακών περιορισμών και της συρρίκνωσης της οικονομίας.
Σύμφωνα με το ΙΟΒΕ, το 2014 διαφαίνεται μια στροφή στην εξωστρέφεια, ένδειξη που όμως ακόμα δεν έχει αποκτήσει σταθερά χαρακτηριστικά ώστε να μπορούμε με ασφάλεια να συμπεράνουμε ότι η νέα επιχειρηματικότητα στην Ελλάδα συμβάλλει σε μια συνολική αλλαγή στα χαρακτηριστικά της επιχειρηματικότητας.
Αναλυτικότερα, το 2014 το ποσοστό των επιχειρηματιών που απευθύνονται αποκλειστικά σε εγχώριους πελάτες είναι 41,8% έναντι 43,1% το 2013 ενώ το ποσοστό εκείνων που εξάγουν σε μικρό βαθμό είναι 40,5% σε σύγκριση με 43,1% το 2013 προς όφελος κυρίως των εγχειρημάτων που απευθύνονται κυρίως στην αγορά εξωτερικού.
Η καινοτομικότητα όμως της επιχειρηματικότητας αρχικών σταδίων, όπως αντανακλάται στο ποσοστό των επιχειρηματιών που δηλώνει ποια μερίδα πελατών θεωρεί το προϊόν ή υπηρεσία της επιχείρησης νέο και πρωτοποριακό, είναι χαμηλή. Για το 2014 το ποσοστό των επιχειρηματιών αρχικών σταδίων που δηλώνει πως κάποιοι ή όλοι οι πελάτες θεωρούν το προϊόν/υπηρεσία της επιχείρησης νέο και πρωτοποριακό ανέρχεται στο 37,4%, επίδοση χαμηλότερη από το διαχρονικό μέσο όρο που κυμαίνεται στο 49%.
Το εύρημα πιθανόν σε ένα βαθμό να συσχετίζεται με το γεγονός ότι οι νέες επιχειρηματικές προσπάθειες εντοπίζονται πρωτίστως στους τομείς υπηρεσιών προς τον καταναλωτή όπου η καινοτομία προϊόντος ή διεργασιών είναι εκ φύσεως αρκετά περιορισμένη. Από την άλλη πλευρά, αν και το 2014 οι επιχειρηματίες αρχικών σταδίων φαίνεται πως μένουν προσκολλημένοι σε μεγαλύτερο βαθμό στις παλαιότερες τεχνολογίες και διεργασίες (61,9%), αρχίζει σταδιακά να διαγράφεται μια τάση ενίσχυσης των άκρων, καθώς αυξάνεται και το ποσοστό των επιχειρήσεων που κατέχουν τεχνολογία αιχμής.
Η καθιερωμένη επιχειρηματικότητα
Η Ελλάδα καταγράφει έναν από τους υψηλότερους δείκτες καθιερωμένης επιχειρηματικότητας ανάμεσα στις χώρες καινοτομίας (12,8% το 2014). Το συγκεκριμένο εύρημα αντανακλά την πραγματική δομή της ελληνικής οικονομίας στην οποία κυριαρχούν μικρές και ως επί το πλείστον οικογενειακές επιχειρήσεις. Ωστόσο, το ενδιαφέρον είναι ότι ακόμα και μετά από πέντε χρόνια κρίσης – με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη βιωσιμότητα των μικρών επιχειρήσεων – η αντοχή της μικρής (σε μέγεθος) επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα παραμένει αξιοσημείωτη.