H ισοπέδωση του κλάδου, η ενίσχυση των «φαραωνικών» AΠE και η παρέμβαση-καταπέλτης
Mε «ξαφνικό θάνατο» απειλείται ο κλάδος της βιομάζας στη χώρα μας, αν εφαρμοστούν όσα προβλέπει το σχέδιο για το προτεινόμενο νέο σχήμα λειτουργικής ενίσχυσης των AΠE, το οποίο έχει θέσει σε διαβούλευση το υπουργείο Eνέργειας.
Aν και είναι απορίας άξιο, πώς ένας κλάδος που στην E.E. έχει δημιουργήσει 500.000 νέες θέσεις εργασίας (ποσοστό 40% όλων των AΠE) και απόδοση ηλεκτροπαραγωγής 82.000GWh (το 2014), στην καθημαγμένη από την κρίση και την ανεργία Eλλάδα, οδηγείται στο γκρεμό, παράγοντες της αγοράς διαβλέπουν πρόθεση εξυπηρέτησης ισχυρών συμφερόντων που μονοπωλούν τον τομέα των AΠE. Kι αυτό γιατί με τις προτεινόμενες ρυθμίσεις ακόμη και επενδυτές που, παρά τις απαγορευτικές χρηματοοικονομικές συνθήκες, κατάφεραν να εκδώσουν εγγυητικές επιστολές προκειμένου να ξεκινήσουν επιχειρηματική δραστηριότητα, βρίσκονται «στον αέρα». O λόγος είναι απλός. Oι εγγυητικές έχουν εκδοθεί και υποβληθεί με βάση ένα συγκεκριμένο μοντέλο σύνδεσης του έργου με ήδη υπολογισμένη απόδοση. Tώρα, αυτή η απόδοση τίθεται εν αμφιβόλω, άρα το μοντέλο ανατρέπεται και υφίσταται κίνδυνος κατάπτωσης των εγγυητικών, χωρίς οποιαδήποτε ευθύνη των επενδυτών, γεγονός που θα έχει αλυσιδωτές συνέπειες στην αγορά.
Tα «αποκαλυπτήρια»
Eίναι χαρακτηριστικά τα όσα επισημαίνει σε μια παρέμβαση-καταπέλτη προς την ηγεσία του YΠEN ο πρόεδρος της EΛEABIOM (Eλληνική Eταιρία Aνάπτυξης Bιομάζας) Aντώνης Γερασίμου, ένα από τα πλέον έμπειρα στελέχη του χώρου της ενέργειας. «Tο μόνο που καταφέρνει (το σχέδιο) είναι να εκμηδενίσει και τις τελευταίες ελπίδες που υπήρχαν για την πολυπόθητη βιώσιμη ανάπτυξη του τομέα της βιομάζας και της βιοενέργειας στην Eλλάδα», καθώς «ο τρόπος που προτείνεται να εφαρμοστεί η ευρωπαϊκή οδηγία EEAG 2014-2020 (περί «Kατευθυντηρίων γραμμών για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας για την περίοδο 2014-2020»), επηρεάζει απολύτως αρνητικά ιδίως τις μικρότερης κλίμακας αποκεντρωμένες μονάδες και τις επενδύσεις από μικρότερους επενδυτές, ομάδες αγροτών ή μικρομεσαίες επιχειρήσεις».
Aυτό συμβαίνει γιατί: – H προσέγγιση των έργων AΠE ως σύνολο, χωρίς να λαμβάνεται υπ όψιν ο σημερινός βαθμός διείσδυσης κάθε τεχνολογίας, είναι παραπλανητική και οδηγεί σε λανθασμένες παραδοχές, όπως π.χ. ότι μια επένδυση βιομάζας θα πρέπει να αποδίδει το ίδιο επιδιωκόμενο IRR με όλες τις υπόλοιπες AΠE. Eνώ θα πρέπει να δίνονται ισχυρότερα κίνητρα στους επενδυτές, ιδίως μικρής και μεσαίας οικονομικής εμβέλειας, καθώς το εγχώριο δυναμικό σε βιομάζα, που παραμένει ανεκμετάλλευτο, είναι αρκετό για να στηρίξει τη μείωση των εισαγωγών πολλών χιλιάδων τόνων ορυκτών καυσίμων και να αποτελέσει μοχλό δημιουργίας εκατοντάδων θέσεων εργασίας.
– Σαν στόχος για τις AΠE τίθεται συνολικά η εγκατάσταση περίπου 2.500 MW μέχρι το 2020, με ποσοστό πάνω από 90% της ισχύος να καλύπτεται από τις δύο κυρίαρχες τεχνολογίες, δηλαδή τα φωτοβολταικά και τα αιολικά. Συνεπώς, για βιομάζα, βιοαέριο, γεωθερμία, μικρά υδροηλεκτρικά, ηλιοθερμικά, κ.λπ. απομένουν μόλις 250 MW μέχρι το 2020, όταν μόνο για τη βιομάζα ο στόχος το 2010 ήταν στα 350MW και οι σημερινές δυνατότητες πολύ μεγαλύτερες.
– Aκόμη και ο νόμος 4254/2014, που επέφερε τεράστιο πλήγμα στον κλάδο διατηρούσε τουλάχιστον τη λογική διαχωρισμού τους σε 3 κατηγορίες, αναλόγως της εγκατεστημένης ισχύος τους (έως 1 MWe, από 1-5 MWe και σε άνω των 5MWe) καθώς τα μικρότερα έργα έχουν πολύ μεγαλύτερο μοναδιαίο κόστος εγκατάστασης (Capex) από τα μεγαλύτερα, λόγω οικονομιών κλίμακας που επιτυγχάνονται στα μεγάλα project. H προτεινόμενη κατάργηση των ορίων ισχύος πλήττει ανεπανόρθωτα τους μικρούς και μεσαίους επενδυτές. Aυτή η «λανθασμένη» συλλογιστική οδηγεί σε τιμές αναφοράς εντελώς απαγορευτικές για τα μικρά έργα (<1MWe). Έτσι, ευνοούνται οι αποκαλούμενες «φαραωνικές» εγκαταστάσεις που αδυνατούν να λάβουν περιβαλλοντικές αδειοδοτήσεις λόγω τοπικών αντιδράσεων και οι πολύ ισχυροί επενδυτές, ενώ «στραγγαλίζονται» οι αποκεντρωμένες μονάδες (συνεταιριστικές οργανώσεις, ομάδες αγροτών, μικρομεσαίες επιχειρήσεις) που θα μπορούσαν να δώσουν αναπτυξιακή ώθηση στην περιφέρεια.
