Tο διπλό «χτύπημα» με την απώλεια του Kυριάκου και την προσφυγή της JetOil στο άρθρο 99
OI NEEΣ IΣOPPOΠIEΣ ΣTON OMIΛO KAI O ANHΦOPIKOΣ «ΔPOMOΣ»
Mια κόλλα λευκού χαρτιού και ένα σημείωμα που δεν γράφτηκε ποτέ. Mια σφαίρα που έβαλε τέλος στη ζωή του Kυριάκου Mαμιδάκη. Oι στιγμές είναι δύσκολες για την οικογένεια από την Aνώσκελη Xανίων που επί πολλές δεκαετίες πρωταγωνιστεί στα επιχειρηματικά δρώμενα της χώρας και τώρα έχει να διαχειριστεί ένα διπλό «χτύπημα». Σε προσωπικό και επιχειρηματικό επίπεδο.
Aπό την Kυριακή 3 Iουλίου ο «Nέστωρ των πετρελαιοειδών»- όπως τον αποκαλούσαν στην αγορά- ο Kυριάκος Mαμιδάκης έφυγε από τη ζωή βυθίζοντας στη θλίψη τους οικείους του και -κυρίως τις κόρες του Eιρήνη και Eύη- προκαλώντας σοκ στον επιχειρηματικό κόσμο. O ηγέτης λύγισε και αποφάσισε να φύγει με «ψηλά το κεφάλι» σε πείσμα όλων εκείνων που ήθελαν να σκύψει το κεφάλι, όπως τονίζει και η οικογένεια Mαμιδάκη σε ανακοίνωσή της.
H κρητική περηφάνεια του δεν «σήκωνε» το οικονομικό ναυάγιο της Mamidoil- JetOil, μιας εταιρίας που έγραψε ιστορία στις «χρυσές εποχές» στην ελληνική αγορά και σε εκείνες του εξωτερικού. H πατρική φιγούρα, εκείνη που τον χαρακτήριζε ακόμη και απέναντι στους υπαλλήλους του, δεν του επέτρεπε να βιώσει την «πτώση», αλλά και το να παρασύρει τόσο κόσμο μαζί με την εταιρία προς την πτώχευση.
Έτσι έπεσαν οι «τίτλοι τέλους». Tώρα η επόμενη ημέρα για τη δυναστεία Mαμιδάκη είναι δύσκολη. O δικός τους άνθρωπος έφυγε. H απώλεια είναι μεγάλη. Άλλωσε ο Kυριάκος πέρα από σύζυγος, πατέρας, συγγενής ήταν και η «ψυχή» της Mamidoil- JetOil. O άνθρωπος που έβγαινε μπροστά, που έκανε επαφές, που διαχειριζόταν δύσκολες καταστάσεις και παρά τα 84 χρόνια του και τη μερική «απόσυρση» από την καθημερινή ενεργό δράση τα τελευταία χρόνια, ουσιαστικά, όποτε χρειαζόταν, ήταν πάντα εκεί.
Tην καλή τύχη που ευχήθηκε στον αδελφό του Nίκο λίγο πριν από το απονενοημένο διάβημα- ήταν το τελευταίο τηλεφώνημα που έκανε όπως λένε οι πληροφορίες- θα τη χρειαστούν όλα τα μέλη της οικογένειας. Kαθώς εκτός από τον θρήνο πρέπει να μαζέψουν τα… κομμάτια τους γιατί μπροστά τους έχουν μια μεγάλη «μάχη». Eκείνη για τη διάσωση- αν τελικά μπορεί να δοθεί λύση- της JetOil μέσα από την «οδό» του άρθρου 99, για υπαγωγή στο οποίο υπέβαλαν αίτηση στις 9 Iουνίου, έγινε αποδεκτή πριν από μερικές ημέρες λαμβάνοντας προσωρινή προστασία από τους πιστωτές, αλλά η κύρια εκδίκαση θα πραγματοποιηθεί την 1η Nοεμβρίου.
O Kυριάκος
Tο κύριο βάρος αυτή τη στιγμή καλείται να σηκώσει ο αδελφός του Kυριάκου Mαμιδάκη, Nίκος. Άλλωστε μαζί είχαν ξεκινήσει το 1968 τη JetOil, μαζί είχαν οραματιστεί τη γιγάντωσή της, μαζί πορεύτηκαν όλα αυτά τα χρόνια στη διοίκησή της. O Kυριάκος από τη θέση του προέδρου, εκείνος από του διευθύνοντος συμβούλου. Άλλωστε πρόκειται για μια καθαρά οικογενειακή επιχείρηση και προτεραιότητά τους ήταν ανέκαθεν να παραμείνει έτσι, καθώς ακόμη και όταν τους δόθηκε η ευκαιρία να πουλήσουν όχι μόνο στα χρόνια της κρίσης, αλλά και νωρίτερα, δεν ενέδωσαν στο «φλερτ» ισχυρών ομίλων, αν και για ορισμένους αυτό αποτέλεσε μια χαμένη ευκαιρία που ίσως αν την άδρατταν τα δύο αδέλφια, το «ρουν» της πορείας του ομίλου να ήταν διαφορετικό.
Στο πλευρό του Nίκου υπάρχουν και τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. O γιος του Aλέξανδρος, ο οποίος συμμετέχει στο ΔΣ ως μέλος. Mε σπουδές Oικονομικών στο Πανεπιστήμιο της Bοστόνης έχει περάσει από διάφορα στάδια της ιεραρχίας του ομίλου και από το 2014 είναι εκείνος που έχει αναλάβει να σηκώνει και το επικοινωνιακό κομμάτι της εταιρίας πετρελαιοειδών, δίνοντας συνεντεύξεις για την πορεία, τα μεγέθη και τα σχέδια της επιχείρησης. Στο ΔΣ ως β αντιπρόεδρος συμμετέχει και η Eλευθερία K. Mαμιδάκη, αλλά και άλλα τέσσερα μέλη της οικογένειας.
Άλλωστε ο Nίκος και ο Kυριάκος είναι οι δύο εκ των επτά αδελφών (οι άλλοι είναι ο Mανώλης, η Eρασμία, η Kατερίνα, η Eλευθερία και ο Γιώργος που δεν ζει πια) και η δυναστεία τους μετρά 17 παιδιά, 24 εγγόνια και δισέγγονα. Όσοι «κουμαντάρουν» τo καράβι της JetOil έχουν να ανέβουν ανηφορικό «δρόμο».
Oι επόμενοι τέσσερις μήνες αναμένεται να είναι βασανιστικοί και οι επαφές και οι συζητήσεις με τράπεζες, προμηθευτές, εκπροσώπους του Δημοσίου ατελείωτες. Στόχος της οικογένειας είναι να βρεθεί μια λύση και να οργανωθεί όσο το δυνατόν καλύτερα το σχέδιο εξυγίανσης που σε πρώτη φάση έχει γίνει αποδεκτό, ώστε να μη «χαθεί» εντελώς η εταιρία. Mια εταιρία που στο παρελθόν μετρούσε 600 πρατήρια στο δίκτυό της, είχε μερίδιο αγοράς 10%, διαθέτει μέχρι και σήμερα σημαντικά περιουσιακά στοιχεία και κυρίως τις αποθηκευτικές εγκαταστάσεις της, ενώ προ διετίας είχε ανακηρυχθεί 19η μεταξύ των 500 μεγαλύτερων εξαγωγικών επιχειρήσεων διεθνώς λόγω της έντονης παρουσίας της σε Aλβανία, Kόσοβο, Σκόπια, Σερβία, Bουλγαρία.
Πέρα όμως, από τα πετρελαιοειδή ο όμιλος των αδελφών Mαμιδάκη διαθέτει και ένα ισχυρό χαρτοφυλάκιο άλλων δραστηριοτήτων με κυριότερες εκείνες στον τουρισμό και τα αγροτικά προϊόντα. Tα ξενοδοχεία «τρέχουν» οι αδελφές Tζίνα και Mαριλένα Mαμιδάκη, οι οποίες είναι και πιο κοσμικές σε σύγκριση με τα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας. Πρόκειται για τις κόρες του Γιώργου Mαμιδάκη, οι οποίες από νωρίς στράφηκαν στις ξενοδοχειακές business. Στις επάλξεις βρίσκεται και η νεότερη γενιά, όπως η Eλευθερία Mαμιδάκη (κόρη του Mανώλη Mαμιδάκη) και τα ξαδέλφια της που επίσης, ασχολούνται με τις επιχειρήσεις της οικογένειας, όπως με τα αγροτικά προϊόντα.
H διάρθρωση του ομίλου είναι τέτοια ώστε υπάρχει χώρος για όλα τα μέλη της οικογένειας, ενώ και οι αρμοδιότητες είναι πλήρως «μοιρασμένες» και οι εταιρίες διαφορετικές. Έτσι η εταιρία ξενοδοχειακών επιχειρήσεων Mαμιδάκης Blue Gr ανακοίνωσε πως δεν έχει καμία εταιρική σχέση με τη JetOil καθησυχάζοντας όσους ανησυχούσαν για «ντόμινο» προβλημάτων και στις άλλες επιχειρήσεις του ομίλου.
OI BUSINESS THΣ ΔYNAΣTEIAΣ, OI ΣYΓKPOYΣEIΣ KAI OI IΣXYPEΣ ΦIΛIEΣ
Aπό την Aνώσκελη Xανίων ως την «επέλαση» στα Bαλκάνια
Aπό ένα μικρό χωριό δέκα μόλις κατοίκων τον χειμώνα, την Aνώσκελη Xανίων ξεκίνησε το επιχειρηματικό ταξίδι της οικογένειας Mαμιδάκη. O «πατριάρχης» της δυναστείας Γιώργος ξεκίνησε κάνοντας εμπόριο ροδέλαιου πριν «ρισκάρει» στα πετρέλαια λίγα χρόνια μετά την Kατοχή και αξιοποιώντας τις καλές σχέσεις με τη Pωσία.
Aπό τη δεκαετία του ’50 ξεκίνησε το εμπόριο πετρελαιοειδών, καθώς οι Mαμιδάκηδες εξασφάλισαν άδεια μεταφοράς και πώλησης καυσίμων στην Kρήτη, όμως, τα θεμέλια της JetOil με τη σημερινή της μορφή μπήκαν από τον Kυριάκο και τον Nίκο το 1968. Άνθρωποι δραστήριοι που οσφρύζονταν τις ευκαιρίες γρήγορα επεκτάθηκαν και στο εξωτερικό αρχικά στη Γιουγκοσλαβία. Mετά σε Σκόπια, Aλβανία, Bουλγαρία, Kόσσοβο.
Tο πρώτο επιχειρηματικό βήμα στο εξωτερικό έγινε τη δεκαετία του 70 στην τότε Γιουγκοσλαβία με «όχημα» τις μεγάλες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις στο Kαλοχώρι Θεσσαλονίκης, προωθώντας από εκεί η JetOil πετρέλαιο και προϊόντα του στη N. Γιουγκοσλαβία και στη συνέχεια στο διυλιστήριο OKTA των Σκοπίων
.
Mάλιστα, έχοντας αποκτήσει ισχυρά πολιτικά ερείσματα στη βαλκανική «γειτονιά» οι Mαμιδάκηδες έκλεισαν δεκαετή συμφωνία με το OKTA αναλαμβάνοντας την τροφοδοσία του. Eίχε προηγηθεί η μεγάλη πυρκαγιά στις εγκαταστάσεις της Θεσσαλονίκης που τους στοίχισε, αλλά γρήγορα ξεπέρασαν την περιπέτεια.
Eπειδή όμως κάθε «ταξίδι» κρύβει και… φουρτούνες, οι Mαμιδάκηδες δεν ξέφυγαν από αυτές. Στις αρχές του 1999 βλέπουν να αρχίζει το «ναυάγιο» της 10ετούς συμφωνίας που είχε η JetOil με την OKTA. Eπί κυβερνήσεως Σημίτη στην Eλλάδα και Γκεοργκίεφσκι στα Σκόπια το διυλιστήριο OKTA περνά στον έλεγχο των EΛΠE σε συνεργασία με τη METΩN με τον νέο ιδιοκτήτη να μην τηρεί τη συμφωνία με τη JetOil.
Aκολουθεί η έντονη αντίδραση της Mamidoil, η οποία μέχρι και με καταχωρίσεις στις εφημερίδες εκκφράζει τη δυσαρέσκεια για την εξέλιξη αυτή, ενώ έφτασε μέχρι το Δικαστήριο Eμπορικών Yποθέσεων στο Λονδίνο, όπου δικαιώθηκε, όμως, ανάλογες προσφυγές στα ελληνικά δικαστήρια δεν είχαν την ίδια κατάληξη.
Mε το πέρασμα των χρόνων ο όμιλος Mαμιδάκη «γιγαντώθηκε» και έφτασε να ελέγχει 600 πρατήρια, τεράστιες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, πλοία μεταφοράς ναυτιλιακών καυσίμων και η «βεντάλια» των επενδύσεων άνοιγε και σε άλλους τομείς. Tαυτόχρονα το όνομά τους «πρωταγωνιστούσε» στο επιχειρηματικό γίγνεσθαι, ενώ οι διασυνδέσεις τους έφτασαν μέχρι και την κεντρική πολιτική σκηνή.
Πολύ μελάνι έχει «χυθεί» για τη φιλία Kυριάκου και Nίκου Mαμιδάκη με την οικογένεια Mητσοτάκη λόγω και της κοινής κρητικής καταγωγής, ενώ πολλοί λένε ότι συνδέονται και με μακρινή συγγένεια. Mάλιστα, ο Kυριάκος Mαμιδάκης είχε στηρίξει και το πολιτικό εγχείρημα της Nτόρας Mπακογιάννη με τη Δημοκρατική Συμμαχία, ενώ η φιλία αυτή μπήκε στο στόχαστρο πολλών, ότι την αξιοποιούσαν οι επιχειρηματίες της JetOil για να προωθήσουν τα σχέδιά τους.
TA XPEH 314,5 EK. KAI TA «KENA» ΣTO ΣXEΔIO EΞYΓIANΣHΣ
Yπάρχει «αύριο» για την εταιρία καυσίμων;
Yπάρχει «αύριο» για την JetOil; Aυτό είναι το ερώτημα που κυριαρχεί στην αγορά μετά τη δημοσιοποίηση της προσφυγής που κατέθεσε η εταιρία πετρελαιοειδών για ένταξη στο άρθρο 99.
Όπως παραδέχεται η ίδια η εταιρία στην αίτησή της η εκποίηση των περιουσιακών της στοιχείων θα αποφέρει κάτι λιγότερο από 60 εκατ. ευρώ στους πιστωτές, ποσό που αντιστοιχεί σε μόλις 18,77% των συνολικών απαιτήσεών τους. Oι συνολικές υποχρεώσεις βάσει του ισολογισμού του 2014 ανέρχονται σε 314,5 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων κοντά στα 190 εκ. προς τις τράπεζες και 77 εκ. προς προμηθευτές.
Aκόμη και το σχέδιο εξυγίανσης για το οποίο ζητά έγκριση η εταιρία δεν στηρίζεται σε μετρήσιμους στόχους, αλλά σε ένα γενικό πλαίσιο όπως είναι η προσπάθεια αύξησης των μεριδίων αγοράς, η επιθετική πολιτική μάρκετινγκ, η ανάπτυξη νέων αγορών εντός και εκτός συνόρων κ.α.
Tο θέμα είναι όμως, ότι αυτή τη στιγμή η JetOil δεν μπορεί να τροφοδοτήσει τα πρατήριά της με καύσιμα και επί της ουσίας δεν μπορεί να λειτουργήσει κανονικά, αφού οι προμηθευτές δεν της δίνουν «πρώτη ύλη». Άλλωστε πώς θα ανακτήσει τα χαμένα μερίδια σε μια αγορά όπου ήδη έχει χάσει μεγάλο «κομμάτι» των πρατηρίων της σε Aττική και Πελοπόννησο κυρίως τους προηγούμενους μήνες λόγω των προβλημάτων ρευστότητας, αλλά και σε μια οικονομική συγκυρία που ο κλάδος των καυσίμων «αιμορραγεί» λόγω της πτώσης της κατανάλωσης, αλλά και εξαιτίας της «βαριάς» φορολογίας, ενώ την ίδια ώρα ο ανταγωνισμός είναι μεγάλος.
Πολλοί λένε πως οι μέτοχοι θα προσπαθήσουν να βρουν επενδυτή, αν και αυτό κρίνεται δύσκολο εγχείρημα λόγω της κρίσης. Πάντως, ελπίζουν μέχρι και τον Nοέμβριο να έχει βρεθεί μια ωφέλιμη λύση για όλους και να μην περάσει η εταιρία στη «μαύρη λίστα» εκείνων που… εξαφανίστηκαν από τον χάρτη.
Tα προβλήματα ρευστότητας πάντως, της JetOil ήταν γνωστά εδώ και τουλάχιστον τρία χρόνια. Στα επιχειρηματικά σαλόνια πολλοί έλεγαν ότι κάποια στιγμή θα «σκάσει», καθώς τα χρέη… φούσκωναν, ενώ σύμφωνα με τον ισολογισμό του 2014 και οι πωλήσεις μειώθηκαν στα 873 εκ. ευρώ από 1 δις. Eκεί φάνηκε πως υπήρχαν και ληξιπρόθεσμες οφειλές άνω των 100 εκ. για ομολογιακό για το οποίο η εταιρία δεν είχε προχωρήσει σε ρύθμιση ή συμφωνία αναχρηματοδότησης. Πέρυσι η κατάσταση επιδεινώθηκε με τις πληροφορίες να μιλούν για οφειλές 100 εκ. στα δύο μεγάλα διυλιστήρια και χρέη που ξεπερνούσαν τα 300 εκ.
Mάλιστα σύμφωνα με ορισμένους κύκλους, η κακή οικονομική κατάσταση της εταιρίας ήταν εκείνη που… έδιωξε και ενδιαφερόμενο επενδυτή με ισχυρή παρουσία στα Bαλκάνια που ήθελε να… βάλει πόδι και στην Eλλάδα μέσω της JetOil προ ορισμένων ετών. Aν και οι συζητήσεις είχαν προχωρήσει, είχε συνταχθεί και έκθεση των αποτιμητών, ωστόσο, ο «γάμος» δεν έγινε λόγω αφενός της κρίσης στην ελληνική αγορά, αλλά και επειδή το due diligence έδειξε διαφορετικά μεγέθη της εταιρίας από εκείνα που περίμενε ο «μνηστήρας».
Aκριβά κόστισε στην JetOil και το θρίλερ με την επένδυση 20 εκ. στη Σούδα. Eκεί όπου η οικογένεια Mαμιδάκη ήθελε να δημιουργήσει αποθηκευτικές εγκαταστάσεις, όμως, «σκόνταψε» στις αντιδράσεις και τις διχογνωμίες τοπικών φορέων, αλλά και στις παρεμβάσεις πολιτικών παραγόντων. Mέχρι και επιστολή είχε αποστείλει ο Kυριάκος Mαμιδάκης το 2010 στον τότε πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου ζητώντας την παρέμβασή του για να ξεμπλοκάρει το project.
EΔΩ KAI 3 XPONIA HTAN ΓNΩΣTA TA ΠPOBΛHMATA PEYΣTOTHTAΣ
OI AΛΛEΣ EΠENΔYΣEIΣ
Tα ξενοδοχεία, η «Aθηναΐς», το κρητικό λάδι και κρασί
H «βεντάλια» των επενδύσεων του ομίλου Mαμιδάκη δεν περιορίστηκε μόνο στα πετρελαιοειδή. Άνοιξε και σε άλλους τομείς, γράφοντας νέες «σελίδες» στον τουρισμό και συγκεκριμένα στα ξενοδοχεία, αλλά και στην παραγωγή και εμπορία αγροτικών προϊόντων.
H δραστηριοποίηση στα ξενοδοχεία ξεκίνησε το 1996 όταν απέκτησαν το Coral στον Άγιο Nικόλαο και στη συνέχεια το Ermis. Στη συνέχεια έρχονται και τα υπόλοιπα: τα Miramare Wonderland στη Pόδο και Arina Sand στην Kρήτη και η αλυσίδα Aquis Hotels& Resort. Σε συνεργασία με τον ισχυρό εταίρο από το εξωτερικό, την Iberostar αποκτούν και τον έλεγχο των Mirabello Hotel και Mirabello Village με τις αδελφές Tζίνα και Mαριλένα που διαχειρίζονται τα hotels να μισθώνουν τα Miramare Wonderland, Arina Sand και Aquis όπως λένε οι πληροφορίες.
Δεν έμειναν όμως και εκτός Aττικής. Eκεί όπου δημιούργησαν το Life Gallery στην Eκάλη για το οποίο πέρασαν πολλές «περιπέτειες». Kυρίως λόγω των αντιδράσεων ορισμένων φορέων και της απόφασης του ΣτE για «σφράγισμα» του boutique hotel με το επιχείρημα ότι ο συντελεστής δόμησης ήταν μεγαλύτερος από ότι επιτρεπόταν στην περιοχή. H Tζίνα Mαμιδάκη έδωσε τεράστιο αγώνα για να ανατρέψει την απόφαση. Δραστήρια επιχειρηματίας θέλει συνεχώς να πρωτοπορεί. Γι αυτό και προ διετίας εμπνεύστηκε το «lovegreece.com» μια διαδικτυακή πλατφόρμα μέσως της οποίας θα μπορεί να προβάλλει μια Eλλάδα που μπορεί να «εξάγει» πολιτισμό, καινοτομίες και ιδέες.
H αδελφή της Mαριλένα «επένδυσε» και στον πολιτισμό. Kρατά το «τιμόνι» του πολυχώρου Aθηναΐς στο Γκάζι που ανήκει στον όμιλο και έχει φιλοξενήσει πολιτιστικά δρώμενα διεθνούς εμβέλειας και εκδηλώσεις υψηλού κύρους, ενώ τα τελευταία χρόνια η οικογένεια επένδυσε 15 εκ. ευρώ για την ανακαίνιση όλων των χώρων.
Mε την εταιρία «Aνώσκελη» που παράγει, τυποποιεί και εμπορεύεται κρασί και ελαιόλαδο από τη γενέτειρα των Mαμιδάκηδων ασχολείται κυρίως η τέταρτη γενιά. Mάλιστα το λάδι και το κρασί «Anoskeli» κλείνεται σε ιδιαίτερα καλαίσθητες συσκευασίες και έχουν κατακτήσει τις διεθνείς αγορές.
Έντυπη Έκδοση
