Ετοιμάζει τα… μπαστούνια του γκολφ και επεκτείνεται σε ξενοδοχεία και τουρισμό
Θα βρεθεί αντίπαλος με τους Δάκη Ιωάννου, Κων/νο Στέγγο, έναν ελβετικό κι έναν αμερικανικό όμιλο, αλλά θέλει μαζί του το Λασκαρίδη
Τράπεζες, εμπορία και διύλιση καυσίμων, real estate, εμπορικά ακίνητα, ναυτιλία και business στους αιθέρες και τώρα επενδύσεις στον τουρισμό και τις ξενοδοχειακές επιχειρήσεις. Ο Σπύρος Λάτσης μπορεί να απουσιάζει από την Ελλάδα, να «ψηφίζει» Γενεύη και Ευρώπη, αλλά οι μπίζνες είναι εδώ. Εδώ που αισθάνεται και είναι ισχυρός.
Ο Έλληνας επιχειρηματίας ετοιμάζει το «μεγάλο κόλπο» για την επέκταση του ομίλου του σε έναν άγνωστο γι’ αυτόν τομέα μέχρι τώρα, όπως είναι τα ξενοδοχεία και τα γκολφ.
Η ευκαιρία γι’ αυτόν δίνεται με τη διεκδίκηση άδειας 60ετούς εκμίσθωσης και εκμετάλλευσης της έκτασης 1.314.644 τ. μ. στην Αφάντου Ρόδου, η οποία θα βγει σε διαγωνισμό.
Πρόκειται για ένα από τα τουριστικά «φιλέτα», που μέχρι σήμερα διαχειρίζεται η ΕΤΑ και η οποία εδώ και 35 χρόνια αναζητά επενδυτές, αλλά μια σειρά από προβλήματα γραφειοκρατικά και περιβαλλοντικά, αλλά και αντιδράσεις τοπικών συμφερόντων με προσφυγές στο ΣτΕ οδηγούν στην… απραξία.
Ωστόσο, το 550 στρεμμάτων γήπεδο γκολφ με τις 18 οπές και τη δυνατότητα ο ανάδοχος που θα το αναλάβει να προσθέσει άλλες επτά, αλλά και η παραθαλάσσια ζώνη των 175 στρεμμάτων, 20 χλμ. από την πόλη της Ρόδου, στην οποία προβλέπεται η ανάπτυξη ξενοδοχειακών και τουριστικών μονάδων, αποτελούν μία από τις σημαντικότερες τουριστικές εκτάσεις, που το υπουργείο Οικονομικών έχει συμπεριλάβει στο πρόγραμμα αξιοποίησης της δημόσιας γης, προκειμένου να συγκεντρώσει έσοδα 50 δισ. ευρώ.
Εκμεταλλευόμενος επιχειρηματικά το χαρτοφυλάκιο των επιχειρήσεών του, τη Eurobank, τη Eurobank Properties, τα ΕΛ.ΠΕ, τη Lamda Development, αλλά και άλλες εταιρείες, όπως η Consolidated Marine Management (ναυτιλία) και η PrivatAir (lear jets).
Απ’ την άλλη διαθέτει τη δύναμη, τις διασυνδέσεις, αλλά και τη ρευστότητα σε προσωπικό επίπεδο, αφού είναι ο πλουσιότερος Έλληνας, σύμφωνα με τη λίστα Forbes, με περιουσία 4,8 δισ. δολ.
Μόνη της η Lamda;
Οι προθέσεις του Σπύρου Λάτση έγιναν γνωστές πριν από λίγο καιρό και συγκεκριμένα κατά την παρουσίαση των οικονομικών αποτελεσμάτων της Lamda Development, για το 2010.
Το «σύνθημα» δόθηκε από το διευθύνοντα σύμβουλο της εταιρείας real estate, Οδυσσέα Αθανασίου, ο οποίος δήλωσε «παρών» για οποιαδήποτε ευκαιρία παρουσιαστεί από το πρόγραμμα αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας που εξήγγειλε η κυβέρνηση, αν και δεν άνοιξε τα χαρτιά του για ποιες εκτάσεις ενδιαφέρεται ο όμιλος, ούτε για το αν θα τις διεκδικήσει μόνος του ή σε κοινοπραξία.
Ωστόσο, «ομολόγησε» πως το ενδιαφέρον του αφορά σε τουριστικές και οικιστικές επενδύσεις, αν και δεν έκρυψε τις επιφυλάξεις του για το κατά πόσο το υπάρχον θεσμικό πλαίσιο μπορεί να διευκολύνει τα επενδυτικά σχέδια των ιδιωτών.
Το «φλερτ» της Lamda Development άλλωστε για το «φιλέτο» της Αφάντου, το οποίο θα αποτελέσει σημείο αναφοράς για τους τουρίστες από Ελλάδα και εξωτερικό, αναπτυσσόμενο σύμφωνα με ευρωπαϊκά πρότυπα τουριστικών συγκροτημάτων, δεν είναι καινούριο. Συμμετείχε και στους τρεις προηγούμενους διαγωνισμούς που είχαν διεξαχθεί και οι οποίοι δεν τελεσφόρησαν, αλλά δεν κατέβηκε μόνη της, μα σε κοινοπραξία με την Reds, τον βραχίονα του real estate του ομίλου Μπόμπολα, αλλά και τη Λάμψα των αδελφών Πάνου και Θανάση Λασκαρίδη.
Στο νέο διαγωνισμό παραμένει άγνωστο αν η Lamda θα στηριχθεί στις δικές της δυνάμεις ή θα αναζητήσει πάλι συμμάχους, αν και παράγοντες της αγοράς εκτιμούν πως ο Σπύρος Λάτσης θα ήθελε τη στήριξη των Λασκαρίδη, λόγω της εμπειρίας τους ως οι ιδιοκτήτες του ιστορικού ξενοδοχείου Μεγάλη Βρετανία στο κέντρο της Αθήνας.
Οι ισχυροί αντίπαλοι
Ο δρόμος προς τη διεκδίκηση της Αφάντου δεν θα είναι «μοναχικός» για τον Σπύρο Λάτση, αφού θέσεις μάχης λαμβάνουν, σύμφωνα με πληροφορίες, πολλοί ισχυροί όμιλοι από την Ελλάδα και το εξωτερικό.
Ένας επιπλέον λόγος για το έντονο ενδιαφέρον, πέρα από την τουριστική κίνηση που παρουσιάζει το νησί των Ιπποτών, είναι και το ότι όποιος κόψει το νήμα του διαγωνισμού αυτού πρώτος, αυτός θα αποτελέσει «παρακαταθήκη» και για την έκταση της Αναβύσσου, η οποία εξετάζεται να δοθεί ταυτόχρονα σε ανάδοχο με εκείνη της Αφάντου.
Στη λίστα των ενδιαφερομένων «μνηστήρων» φιγουράρουν πρώτα απ’ όλα τα ονόματα του Δάκη Ιωάννου της J&P Άβαξ, του Κωνσταντίνου Στέγγου της Πόρτο Καρράς Α.Ε, αλλά και του Γιώργου Περιστέρη της ΓΕΚ Τέρνα. Ο πρώτος, διαθέτοντας την εμπειρία τουριστικών επενδύσεων στην Κύπρο, δηλώνει παρών για τον νέο διαγωνισμό, ενώ και ο Κωνσταντίνος Στέγγος αισιοδοξεί να αναλάβει το έργο, δίνοντας «ανάσα» και στα οικονομικά μεγέθη του ομίλου του.
Όσο για τον Γιώργο Περιστέρη; Στον προηγούμενο διαγωνισμό που διεξήχθη το 2009, είχε «συμμαχήσει» με το Ροδίτη επιχειρηματία Α. Καμπουράκη, ιδιοκτήτη του Ρόδος Palace.
Ενδιαφέρον για την έκταση της Αφάντου έχει εκδηλωθεί ωστόσο και από ξένους ομίλους, έναν αμερικανικό κι έναν ελβετικό, που είναι από τους μεγαλύτερους στον κόσμο στη διαχείριση γηπέδων γκολφ και ξενοδοχειακών εγκαταστάσεων.
Τα «αγκάθια»
Ένα από τα αγκάθια, που θα πρέπει ωστόσο να… ξεριζώσει ο Σπύρος Λάτσης, αλλά και οι υπόλοιποι διεκδικητές είναι οι αντιρρήσεις πολλών περιβαλλοντικών οργανώσεων, οι οποίες κάνουν λόγο για καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος από τη στιγμή που το σχέδιο περιλαμβάνει και την ανέγερση ξενοδοχειακών μονάδων, αλλά και τις προσφυγές που έχουν κάνει στο ΣτΕ παλαιότεροι ιδιοκτήτες των εκτάσεων στην Αφάντου, οι οποίες απαλλοτριώθηκαν και δόθηκαν στο Δημόσιο.
Εκείνοι βλέποντας τις καθυστερήσεις στην υλοποίηση επενδυτικών σχεδίων κατέφυγαν στα ένδικα μέσα ζητώντας την ανάκληση των απαλλοτριώσεων και την επιστροφή σε αυτούς των ιδιοκτησιών τους.
Ήδη, σε ορισμένες περιπτώσεις της Αφάντου έχουν εκδικαστεί οι υποθέσεις και έχουν επιστραφεί περίπου 11,5 στρέμματα περιφερειακά των εγκαταστάσεων.
35 ΧΡΟΝΙΑ ΑΦΑΝΤΟΙ ΟΙ ΕΠΕΝΔΥΤΕΣ
1977- 1981: Ο Παναγιώτης Λαμπρίας, πρώην γ.γ. του ΕΟΤ το 1977 εξαγγέλλει σχέδιο αξιοποίησης του γκολφ. Τρία χρόνια αργότερα, ο Ελληνοαμερικανός μεγιστάνας Ταβουλαρέας, μέτοχος της Mobil εκδηλώνει ενδιαφέρον για την Αφάντου. Λέγεται ότι υπέγραψε συμφωνία με την κυβέρνηση Ράλλη για παραχώρηση 120 ετών, την οποία καταγγέλλει η κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ το 1981.
1982- 1998: Ο δήμος Αφάντου προσπαθεί για προγραμματική σύμβαση με τον ΕΟΤ ώστε να αποπερατωθούν τα ημιτελή κτίρια ξενοδοχείων και υποστηρικτικών εγκαταστάσεων, που είχε κατασκευάσει η χούντα. Το εγχείρημα διακόπηκε λόγω διαφωνίας του σωματείου ξενοδόχων. Το 1995 γίνεται διεθνής διαγωνισμός, μα μόνο ένας ελληνοαιγυπτιακός όμιλος εμφανίζεται το 1998 και κηρύσσεται άγονος.
2001- 2003: Ο χρηματοοικονομικός σύμβουλος, Fuji τοποθετεί το 2001 στην κορυφή της λίστας της ΕΟΤ την Αφάντου για αξιοποίηση. Ακολούθησε διεθνής διαγωνισμός και η κοινοπραξία του ομίλου Δασκαλαντωνάκη με την ΑΕΓΕΚ ορίζονται προσωρινοί πλειοδότες. Η περιοχή έχει περάσει ήδη στην ΕΤΑ. Τον Ιούνιο 2003 είχαν επιλεγεί δύο επενδυτικά σχήματα για επενδύσεις ύψους 90 εκατ. ευρώ, που δεν προχώρησαν ποτέ.
2005- 2010: Νέος διαγωνισμός προκηρύσσεται το 2005. Τρία χρόνια μετά προκρίνονταν οι κοινοπραξίες Καζίνο Πόρτο Καρράς – όμιλος Στέγγου, ΓΕΚ- Καμπουράκης και Lamda – Reds – Λάμψα, προκειμένου να γίνουν επενδύσεις άνω των 100 εκ. ευρώ, αλλά μέχρι σήμερα δεν υπάρχει ακόμη εξέλιξη.
Οι απώλειες της Eurobank και ο «πονοκέφαλος» των malls
Την ώρα που ο Σπύρος Λάτσης ετοιμάζεται για το επόμενο επενδυτικό του «χτύπημα» στον τουρισμό, με όποιο ρίσκο ενέχει μια τέτοια ενέργεια εν καιρώ κρίσης, έχει να αντιμετωπίσει μια σειρά προβλημάτων επί ελληνικού εδάφους.
Η Eurobank, παρά το γεγονός ότι παραμένει κερδοφόρα μέσα σε ένα δυσμενές χρηματοπιστωτικό περιβάλλον, είδε τα κέρδη της το 2010 να υφίστανται σημαντική μείωση της τάξεως του 69%, ανερχόμενα στα 113 εκατ. ευρώ. Την ίδια ώρα, «πονοκέφαλο» αποτελούν για τη διοίκηση και τα επονομαζόμενα «κόκκινα δάνεια», αφού μέχρι και το τέλος Μαΐου του προηγούμενου έτους, δεν μπορούσαν να εξυπηρετηθούν περίπου τα 4,2 δισ. ευρώ ή το 7,3% επί του συνόλου των 58 δισ. χορηγήσεων.
Πολλά ακούστηκαν στην τραπεζική αγορά όμως, και για την πώληση του 70% της θυγατρικής Polbank στην Πολωνία, στην αυστριακή Raif- feisen Bank. Το τίμημα της πώλησης ανήλθε στα 490 εκατ. ευρώ, μια αποτίμηση που, σύμφωνα με τους τραπεζικούς κύκλους, είναι χαμηλότερη από τα 900 εκατ. – 1,2 δισ. ευρώ που είχε εκτιμήσει η Credit Suisse.
Σήματα κινδύνου έλαβε όμως, και η Lamda Development, η οποία διαχειρίζεται τα τρία εμπορικά κέντρα «Golden Hall», «The Mall Athens», «Mediterranean Cosmos», αλλά και τη μαρίνα Φλοίσβου.
Η πτώση του τζίρου στο λιανεμπόριο επηρέασε και τα malls, ένας κλάδος που κινήθηκε στο – 10%. Έτσι, με εξαίρεση το Golden Hall, το Mediterranean Cosmos στη Θεσσαλονίκη σημείωσε κάμψη τζίρου 12% στα 205 εκατ. ευρώ, ενώ στο «The Mall Athens» υποχώρησε 10,5% στα 335 εκατ. ευρώ.
Ο μεγαλύτερος κίνδυνος όμως, για το mall του Αμαρουσίου δεν προέρχεται από την πτώση του τζίρου, αλλά από το ότι μπορεί και να κηρυχθεί οριστικά αυθαίρετο. Το εμπορικό κέντρο του ομίλου Λάτση στην ουσία βρίσκεται από τον Νοέμβριο του 2005 στον… αέρα, καθώς λειτουργεί με υπουργική απόφαση που απέκτησε ισχύ νόμου, αλλά το Ε’ Τμήμα του ΣτΕ μετά από προσφυγή κατοίκων αναγνώρισε πως έχει κριθεί αυθαίρετο και εκκρεμεί η απόφαση της Ολομέλειας.
Η Ολομέλεια για να αποφασίσει έστειλε προδικαστικό ερώτημα στο Δικαστήριο της Ε.Ε. Αν το Δικαστήριο δικαιώσει τους κατοίκους το Mall Athens θα κηρυχθεί εκ νέου αυθαίρετο, με άγνωστη από εκεί και πέρα την τύχη του.
Στο μεταξύ, και στη μαρίνα Φλοίσβου παρουσιάζει «αιμορραγία», αφού πολλοί μισθωτές θέσεων ελλιμενισμού αποχώρησαν και προτίμησαν τη μαρίνα του ανταγωνιστή τους, Παναγιώτη Πανούση της ΑΤΤΙΚΑΤ, στον Άγιο Κοσμά λόγω χαμηλότερων τιμών που προσφέρει.
«Πονοκέφαλος» για τον Λάτση έχει προκληθεί και στα ΕΛΠΕ, αφού οι κινητοποιήσεις των εργαζομένων σε συνδυασμό με την κάμψη της αγοράς κατά 13,6% και την αύξηση των τιμών διεθνώς, δημιουργούν ένα εκρηκτικό μείγμα για την διοίκηση, η οποία προβλέπει μείωση της ζήτησης πετρελαιοειδών.
