Τη δυνατότητα σε 1.300 ελαιοτριβεία σε όλη τη χώρα να αδειοδοτηθούν νομότυπα δίνει η έκδοση νέας, τροποποιημένης Κοινής Υπουργικής Απόφασης, που αφορά τη διαχείριση αποβλήτων των ελαιοτριβείων. Ταυτόχρονα με την εν λόγω ΚΥΑ (ΦΕΚ 4333 Β’ 12/12/2017) επιτυγχάνεται η εναρμόνιση της λειτουργίας του συγκεκριμένου κλάδου, με τις αρχές καλής πρακτικής που εφαρμόζονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως ανακοίνωσε την Τρίτη 19 Δεκεμβρίου, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου, στη Μυτιλήνη, ο γενικός γραμματέας Βιομηχανίας Στρατής Ζαφείρης.
Με δηλώσεις του ο κ. Ζαφείρης τόνισε, πως «τα ελαιοτριβεία που λειτουργούν αυτή τη στιγμή στη χώρα είναι 1.700. Μέχρι σήμερα, με τις υπάρχουσες διαδικασίες αδειοδότησης, μόνο τα 400 ελαιοτριβεία έχουν λάβει επαρκή περιβαλλοντική αδειοδότηση, με τα υπόλοιπα να λειτουργούν στη γκρίζα περιοχή νομιμοφάνειας και πάντα κατά ανοχή των ελεγκτικών μηχανισμών».
«Είναι γνωστά όμως» συνέχισε ο κ. Ζαφείρης, «τα προβλήματα που προκύπτουν από αυτόν τον τρόπο αδιαφανούς αδειοδότησης των ελαιοτριβείων, με σημαντικότερα εξ αυτών, την ανανέωση της άδειας λειτουργίας τους και τη χρηματοδότησή τους από εθνικούς ή κοινοτικούς πόρους».
Στη συνέντευξη Τύπου, που έδωσε στη Μυτιλήνη, την Τρίτη το μεσημέρι, ο κ. Ζαφείρης τόνισε, ότι το παραπάνω πρόβλημα της αδειοδότησης των ελαιοτριβείων έγινε προσπάθεια να προσεγγισθεί σε δυο φάσεις.
Αρχικά, με την έκδοση της ΚΥΑ 127402/2016 (ΦΕΚ 3924/Β/2016), έγινε προσπάθεια να επιλυθούν τα χρόνια προβλήματα διαχείρισης αποβλήτων των ελαιοτριβείων. Λόγω της πολυπλοκότητας εφαρμογής, αλλά και του υψηλού κόστους δειγματοληψίας του νέου συστήματος αδειοδότησης, η ανταπόκριση των ελαιοτριβείων στην συγκεκριμένη ΚΥΑ ήταν μικρή, με αποτέλεσμα να κριθεί ουσιαστικά ανεφάρμοστη και κατά συνέπεια να υπάρχει μεγάλο πρόβλημα με την αδειοδότηση των ελαιοτριβείων για την παραγωγική περίοδο 2017-2018.
Έτσι, και μετά από μια σειρά επαφών με κλαδικούς εκπροσώπους ελαιοτριβείων και εξειδικευμένους επιστήμονες, καταγράφηκε μια σειρά από ουσιαστικές αλλαγές στην προαναφερθείσα ΚΥΑ, ώστε αυτή να απλοποιηθεί και να γίνει αποδεκτή και εφαρμόσιμη από τη πλειονότητα των ελαιοτριβείων.
Με τη νέα ΚΥΑ δίνεται η δυνατότητα σε όλα τα ελαιοτριβεία να λειτουργήσουν με ένα φιλικά περιβαλλοντικό τρόπο και στα πρότυπα της αειφορικής γεωργίας, ελαχιστοποιώντας τη χρήση χημικών λιπασμάτων. «Είναι η πρώτη φορά που τα υγρά απόβλητα ελαιοτριβείων παύουν να αντιμετωπίζονται ως “ρύπος” αλλά αξιοποιούνται ως πόρος σημείωσε ο κ. Ζαφείρης.
Στη δήλωσή του ο κ. Ζαφείρης σημείωσε, πως «το μεγαλύτερο στοίχημα είναι η επωφελής χρησιμοποίηση των δεδομένων που προκύπτουν μετά την εφαρμογή της νέας ΚΥΑ. Λειτουργώντας πλέον με διαφανή και νόμιμο τρόπο, ο κλάδος των ελαιοτριβείων μπορεί στοχευμένα να αξιοποιήσει δράσεις και χρηματοδοτικά εργαλεία που του προσφέρονται, έτσι ώστε να προσδώσει υψηλή προστιθέμενη αξία στο τελικό προϊόν του (ελαιόλαδο), αλλά, ταυτόχρονα, να παράγει και μια σειρά από υποπροϊόντα- παραπροϊόντα, τα οποία θα του προσφέρουν μεγάλο ανταγωνιστικό πλεονέκτημα και σαφή εξαγωγικό προσανατολισμό».
Ικανοποίηση από τους ελαιοτριβείς
Με ικανοποίηση υποδέχτηκε και ο Σύλλογος Ελαιοτριβέων νομού Λέσβου τις ανακοινώσεις του κυβερνητικού στελέχους. Συγκεκριμένα, τόνισε σε ανακοίνωσή του, ότι πλέον, τα ελαιοτριβεία που παράγουν υγρά απόβλητα έχουν τη δυνατότητα με απλές διαδικασίες να τα διασκορπίζουν σε γεωργική γη, εξασφαλίζοντας με τον τρόπο αυτόν τη νομιμοποίησή τους και συγχρόνως παρέχοντας νερό και λιπαντικά στοιχεία (κάλιο, άζωτο, φωσφόρο, οργανική ύλη) στα χωράφια όπου θα διασκορπίζονται, με αποτέλεσμα τη βελτίωση της απόδοσής τους. Γι΄ αυτό ακριβώς, η μέθοδος ονομάζεται υδρολίπανση.
Τα δε ελαιοτριβεία που επιλέγουν διφασική λειτουργία, μπορούν, χάρη στην περυσινή ΚΥΑ, νόμιμα πλέον να στέλνουν τον ελαιοπυρήνα τους και σε άλλες μονάδες επεξεργασίας παραπροϊόντων ελιάς, εκτός από τα κλασικά πυρηνελαιουργεία με εκχυλιστήρες.
Χρηματοδοτήσεις
Σύμφωνα με τον γενικό γραμματέα Βιομηχανίας, «πλέον σε αυτήν την αναπτυξιακή κατεύθυνση, οι ελαιοτριβείς μπορούν, μέσα από τις δράσεις 4.2.1. και 4.2.2 του υπομέτρου 4.2 «Μεταποίηση, εμπορία ή και ανάπτυξη γεωργικών προϊόντων» του ΠΑΑ 2014- 2020 του ΥΠΑΑΤ, να προχωρήσουν:
– σε εκσυγχρονισμό της μονάδας τους (αντικατάσταση ή/και συμπλήρωση μηχανολογικού εξοπλισμού, όπως είναι η επέκταση δυναμικότητας ενεργών και ανενεργών μονάδων) και σε αγορά καινούργιων οχημάτων που συγκεκριμένα θεωρούνται απαραίτητα για την λειτουργία της επένδυσης προκειμένου να διασφαλίζεται η ποιότητα και η υγιεινή του προϊόντος. Σε αυτή την κατηγορία περιλαμβάνονται και βυτιοφόρα αυτοκίνητα μεταφοράς ελαιοπυρήνα και υγρών αποβλήτων ελαιοτριβείων και διασποράς τους σε γεωργική γη.
Παράλληλα, το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης, μέσω της δράσης «Ενίσχυση της Περιβαλλοντικής Βιομηχανίας» προσφέρει στους ελαιοτριβείς την ευκαιρία, σε επίπεδο Δήμου, Νομού ή Περιφέρειας, να δημιουργήσουν κεντρική μονάδα διαχείρισης υγρών αποβλήτων ελαιοτριβείων και να παράγουν μια σειρά υποπροϊόντων (ελαιόλαδο, πολυφαινόλες, συμπληρώματα διατροφής, ζωοτροφές), τα οποία προσδίδουν έως και 400% προστιθέμενη αξία στο τελικό προϊόν.
Η συγκεκριμένη δράση αφορά την χρηματοδότηση επενδυτικών σχεδίων για την επιχειρηματική αξιοποίηση υγρών, στερών και αέριων αποβλήτων και απορριμμάτων τρίτων, ο προϋπολογισμός της ανέρχεται στο ύψος των 30 εκατ. ευρώ και πρόκειται να δημοσιευτεί η πρόσκληση της τις επόμενες μέρες.
Ας σημειωθεί, ότι στη διάρκεια της συνέντευξης Τύπου του κ. Ζαφείρη, παρευρέθηκε σήμερα αντιπροσωπεία του Συνδέσμου των ελαιοτριβέων της Λέσβου, η οποία τον συνεχάρη δημόσια, γιατί ο κλάδος τους, πλέον, δεν παρακαλάει για μια «γκρίζα» άδεια λειτουργίας και για πρώτη φορά γνωρίζουν τι πρέπει να κάνουν ώστε να λειτουργούν νόμιμα και σε όφελος των ίδιων, των παραγωγών, της τοπικής οικονομίας, αλλά και του περιβάλλοντος.
Ελαιόλαδο εμφιαλωμένο μόνο
Τέλος, κατέληξε ο κ. Ζαφείρης, «με βάση τη νέα ρύθμιση που περιλαμβάνεται στις καινούργιες αγορανομικές διατάξεις του ΔΙΕΠΠΥ (υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης), από την 1η Ιανουαρίου 2018 θα απαγορεύεται η χρήση επαναχρησιμοποιούμενων φιαλών με ελαιόλαδο στον κλάδο της εστίασης και θα είναι υποχρεωτική η χρήση συσκευασιών μιας χρήσης με επώνυμο προϊόν».
Με αυτόν τον τρόπο ενισχύεται όλος ο κλάδος παραγωγής ελαιολάδου (ελαιοπαραγωγοί-ελαιοτριβεία-υποποίηση) και δίνεται η ευκαιρία στο τυποποιημένο επώνυμο ελληνικό ελαιόλαδο να αυξήσει το μερίδιο αγοράς του, έναντι του χύμα ελαιόλαδου, το οποίο διακινείται εντός της χώρας σε συνθήκες αμφιβόλου ποιότητας και υγιεινής ή εξάγεται στην Ιταλία με μηδενική προστιθέμενη αξία στο τελικό προϊόν».