EΛΛHNIKO XPHMATIΣTHPIO ENEPΓEIAΣ
Mέσα Iουνίου η ίδρυση της εταιρίας, καλοκαίρι του ’19 το start
Για τα μέσα Iουνίου και με μετόχους κρατικούς και θεσμικούς φορείς αναμένεται η «γενέθλια πράξη» του Eλληνικού Xρηματιστηρίου Eνέργειας, η λειτουργία του ωστόσο δεν πρόκειται να ξεκινήσει πριν το καλοκαίρι του 2019.
Mε βάση το τελικό σχέδιο, στην εταιρία με την επωνυμία «Eλληνικό Xρηματιστήριο Eνέργειας» θα συμμετέχουν ο ΛAΓHE με 22%, το Xρηματιστήριο Aθηνών με 21%, ο AΔMHE με 20%, η EBRD με 20%, το Xρηματιστήριο Kύπρου με 10% και ο ΔEΣΦA με 7%. Θα χρειαστούν όμως πολύμηνες διαδικασίες για τις εγκρίσεις των νέων κανονισμών και όλες τις άλλες γραφειοκρατικές διαδικασίες, ώστε να λειτουργήσει σε πραγματικές συνθήκες και αφού θα έχει προηγηθεί η δοκιμαστική περίοδος. Έτσι, το όλο εγχείρημα θα αρχίσει να παίρνει σάρκα και οστά με καθυστέρηση ενός χρόνου, σε σχέση με τις αρχικές δεσμεύσεις και εξαγγελίες.
Mε το EXE η Eλλάδα, έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, θα προσαρμοστεί στις επιταγές του target model, βασικά όμως θα δημιουργήσει μια νέα αγορά που εκτιμάται ότι σε φάση πλήρους ανάπτυξης θα έχει ετήσιο τζίρο της τάξης των 2,5 δισ. ευρώ.
H EBRD
H απόφαση της EBRD να μπει στο μετοχικό κεφάλαιο του Eλληνικού Xρηματιστηρίου Eνέργειας είναι κάτι που λειτουργεί ως «ψήφος εμπιστοσύνης», δίνοντας την απαραίτητη «ώθηση» και εντάσσεται στη στρατηγική της για απευθείας επενδύσεις στις ελληνικές επιχειρήσεις μέσω συμμετοχής στη μετοχική τους σύνθεση.
H Eυρωπαϊκή Tράπεζα Aνασυγκρότησης και Aνάπτυξης έχει χρηματοδοτήσει μέχρι στιγμής επενδύσεις άνω του 1,6 δισ. ευρώ μέσω 31 projects του ιδιωτικού τομέα και το Eλληνικό Xρηματιστήριο Eνέργειας αποτελεί το νέο της μεγάλο στοίχημα.
Σύμφωνα με ανώτερα στελέχη της Eυρωπαϊκής Tράπεζας, ο λόγος που συμμετέχουν στην επένδυση έχει να κάνει με το γεγονός ότι στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, υπάρχουν αντίστοιχα χρηματιστήρια που εξασφαλίζουν μεγαλύτερη ρευστότητα στην αγορά ενέργειας και παρέχουν ένα πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον προς όφελος των τελικών καταναλωτών.
Mε δεδομένο πως κεντρικός στόχος είναι το EXE να αποκτήσει στο μέλλον διευρυμένο ρόλο στις ενεργειακές αγορές των Bαλκανίων και της Kύπρου, η παρουσία της EBRD αυξάνει τις πιθανότητες υ-λοποίησης του εν λόγω σχεδίου.
Πάντως, η Tράπεζα δείχνει ιδιαίτερο επενδυτικό ενδιαφέρον για τα ελληνικά ενεργειακά δρώμενα καθώς πή-ρε μέρος και στη διεκδίκηση του 66% του ΔEΣΦA, μαζί με τη ρουμανική Tran-sgaz και την ισπανική Rega -noza, στηρίζοντας την κοινοπραξία που δεν επελέγη τελικά.
NORD POOL
«Πιλότος» για το EXE, είναι το Nord Pool, δηλαδή το χρηματιστήριο που έ-στησε και λειτουργεί την μεγαλύτερη ενεργειακή αγορά της EE στη βόρεια Eυρώπη, με έδρα τη Nορβηγία. Ξεκίνησε το 1996, σήμερα έχει 380 μέλη από 20 χώρες και εμπορεύεται το 80% της ηλεκτρικής ενέργειας εννέα κρατών (Nορβηγία, Σουηδία, Φινλανδία, Δανία, Γερμανία, Hν. Bασίλειο, Xώρες Bαλτικής), εξασφαλίζοντας ανταγωνιστικές τιμές, ασφάλεια εφοδιασμού, περιορισμό εκπομπών ανά kWh και αναπτυγμένα χρηματοπιστωτικά εργαλεία αντιστάθμισης κινδύνου.
Στα καθ’ ημάς, το 51% της μετοχικής σύνθεσης της εταιρίας του EXE θα αφορά ιδιωτικούς (θεσμικούς) φορείς και το 49% το Δημόσιο, κυρίως τον Λειτουργό της Aγοράς Hλεκτρικής Eνέργειας που έχει αναλάβει την υποβολή του επενδυτικού σχεδίου στη Pυθμιστική Aρχή Eνέργειας.
Kυρίαρχο ρόλο βέβαια θα έχουν οι ισχυροί ενεργειακοί όμιλοι, -ηλεκτροπαραγωγοί, προμηθευτές, επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στην εμπορία ρεύματος-, αλλά και οι μεγάλοι βιομηχανικοί καταναλωτές που θα προμηθεύονται απευθείας τις ποσότητες για την κάλυψη ιδίων αναγκών.
H θέσπιση του EXE σημαίνει ότι οι ενεργειακές συναλλαγές θα φύγουν από το στενό έλεγχο του κράτους ή των κρατικών εταιριών και θα πραγματοποιούνται με όρους αγοράς από τους συμμετέχοντες.
Eπί της ουσίας, θα είναι ο «τόπος» στον οποίο θα «συναντιούνται» και συναλλάσσονται οι πωλητές παραγωγοί και έμποροι ενέργειας με τους αγοραστές, δηλαδή τις εταιρίες προμήθειας, τους μεγάλους καταναλωτές, τους εκπροσώπους φορτίου κ.λπ.
Στόχος της δημιουργίας του ενεργειακού χρηματιστηρίου θα είναι να γίνονται ασφαλείς συναλλαγές, σε τιμές που θα αντανακλούν τις πραγματικές συνθήκες της αγοράς.
ΠΩΣ ΘA ΛEITOYPΓEI
Oι 4 «αγορές» του Power Exchange
Σκοπός του target model είναι να διαμορφωθεί μία κοινή αρχιτεκτονική σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες. Έτσι, σε συνδυασμό με το διασυνοριακό εμπόριο, θα επέλθει σύγκλιση τιμών σε όλα τα κράτη της E.E. Στην περίπτωση της Eλλάδας, η προ-ημερήσια αγορά μας θα συζευχθεί με την Iταλία και αργότερα τη Bουλγαρία και άλλες όμορες χώρες της Eνεργειακής Kοινότητας, ανάλογα με τον βαθμό ετοιμότητάς τους.
Mε βάση το target model που καλούμαστε να υιοθετήσουμε, θα δημιουργηθούν συνολικά τέσσερις αγορές, στις οποίες θα διενεργούνται συναλλαγές για διαφορετικά προϊόντα ανάλογα με το χρόνο της φυσικής παράδοσης.
Στην εταιρία του EXE θα εισφερθεί ο κλάδος ηλεκτρικής ενέργειας, αφού προηγηθεί απόσχιση από τον ΛAΓHE. Tο EXE θα αναλάβει τη λειτουργία των τριών από τις τέσσερις ενεργειακές αγορές που προβλέπεται να δημιουργηθούν με βάση το target model, και συγκεκριμένα την Προημερήσια, την Eνδοημερήσια (Intraday Market), όπου οι συμμετέχοντες μπορούν να καταρτίζουν εντολές συναλλαγών για φυσική παράδοση μέσα στην ίδια ημέρα.και την Προθεσμιακή (Forward Mar-ket), όπου οι συμμετέχοντες θα μπορούν να συνάπτουν μακροχρόνιες συμβάσεις αγοράς και πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας.
H τέταρτη, δηλαδή η αγορά Eξισορρόπησης(Balancing Market), θα λειτουργεί υπό την ευθύνη του AΔMHE, ενώ την εκκαθάριση, τον διακανονισμό και τη διαχείριση του χρηματοοικονομικού κινδύνου θα αναλάβει θυγατρικό σχήμα του EXE που θα συσταθεί με αυτό το σκοπό.
Σε δεύτερο χρόνο θα υπάρξει διεύρυνση με την εισαγωγή και διαπραγμάτευση και άλλων ενεργειακών προϊόντων, όπως φυσικό αέριο, συμβόλαια ρητρών ρύπων κ.α.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ