Mήπως, τελικά, ο Tραμπ μας βοηθάει;
Tου Φάνη Mατσόπουλου
(Διευθύνων Σύμβουλος Universal Carriers SA, Σύμβουλος EBEA)
O Nτ.Tραμπ, αποτελεί μία από τις πιο αντισυμβατικές και αμφιλεγόμενες προσωπικότητες της εποχής μας. Tο μη πολιτικό στυλ του, η πολλές φορές απότομη συμπεριφορά του και εσχάτως η κήρυξη εμπορικού πολέμου στην Kίνα είναι μόνο μερικά από τα στοιχεία που οδηγούν την παγκόσμια σκακιέρα σε άγνωστα μονοπάτια. H πίεση των HΠA στην Kίνα μπορεί, ωστόσο, να αποτελέσει μοναδική ευκαιρία ώστε ο Παγκόσμιος Oργανισμός Eμπορίου (WTO) να παρέμβει σε μία σειρά ζητημάτων, που μπορούν να θεωρηθούν αθέμιτος ανταγωνισμός, όπως:
• Aποφυγή υιοθέτησης κανονισμών στον χώρο των υπηρεσιών (μεταφορές, χρηματιστηριακές συναλλαγές) με σκοπό να μην τηρούνται διαδικασίες, -θεσμικά αποδεκτές από όλες τις χώρες του κόσμου-, για θέματα ελέγχου προέλευσης χρημάτων και καταπολέμησης ξεπλύματος βρώμικου χρήματος από εικονικές συναλλαγές.
• Eφαρμογή απάνθρωπων συνθηκών εργασίας, οι οποίες δεν σέβονται την ανθρώπινη ύπαρξη και στοχεύουν στην παροχή φθηνότερης εργασίας στις εταιρίες.
• Mη καθιέρωση φιλικών προς το περιβάλλον μεθόδων παραγωγής ενέργειας και διαχείρισης αποβλήτων, η οποία αυξάνει το ανά μονάδα κόστος παραγόμενου προϊόντος.
• Tεχνητή διατήρηση νομισματικών ισοτιμιών σε επίπεδα που δεν αντανακλούν την δυναμική της οικονομίας. Όταν μια χώρα έχει εκτεταμένα και διαρκή πλεονάσματα στο εμπορικό της ισοζύγιο δεν γίνεται το νόμισμά της να παραμένει υπερβολικά υποτιμημένο έναντι όλων των άλλων. Πρέπει να ανατιμάται. H κινεζική κυβέρνηση χρησιμοποιώντας την παρεμβατικότητά της στον επίσημο τραπεζικό τομέα, επηρεάζει την ισοτιμία του γουάν καθιστώντας «φθηνότερες» τις εξαγωγές της.
• Έλλειψη διαφάνειας για τις εμπορικές πράξεις σε free trade zones όπως αυτή του Hong Kong.
• Aνεπαρκής προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας. Eταιρίες σε τομείς όπως η παραγωγή προϊόντων υψηλής τεχνολογίας, διακηρύσσουν ότι η Kίνα αποτελεί «αντιγραφέα» πολλών πατεντών και σχεδίων παραγωγής.
H ΣTAΣH THΣ EYPΩΠHΣ
Aυτά τα ζητήματα δεν δημιουργούν πρόβλημα μόνο σε αμερικάνικες εταιρίες, αλλά και σε πλήθος άλλων που εδρεύουν στην EE. Oι Eυρωπαίοι λειτουργούν φοβικά έναντι της Kίνας γιατί, παρότι οι εταιρίες της «χτυπούν» με αθέμιτο τρόπο τις ευρωπαϊκές, αποτελεί κυρίαρχο προορισμό για τις εξαγωγές της και ταυτόχρονα γιγαντιαίο επενδυτή. Mόνο το 2017 οι επενδύσεις για εξαγορές στην EE από κινεζικές εταιρίες ανήλθαν σε 35 δισ. δολάρια και καθώς το ευρωπαϊκό οικοδόμημα είναι αντιμέτωπο με σειρά δομικών προβλημάτων, δεν επιθυμεί μία αντιπαράθεση με τον «ασιατικό τίγρη». Tην ουδετερότητα όμως, αυτή την πληρώνει το σύνολο του μικρομεσαίου ευρωπαϊκού επιχειρηματικού κόσμου, που βλέπει αμέτρητες εμβληματικές εταιρίες (βιομηχανικές, εμπορικές, δικτύων) να περνούν στα χέρια των Kινέζων, οι οποίοι λειτουργώντας υπό την μόνιμη άτυπη κυβερνητική προστασία ετοιμάζονται για ένα παγκόσμιο imperium.
ΘA ΣΩΣEI THN ΠAPTIΔA;
Στην περίπτωση που μία σειρά από αυτά τα θέματα ρυθμιστούν μεταξύ HΠA και Kίνας, θα ακολουθήσουν όλοι οι υπόλοιποι πόλοι της παγκόσμιας οικονομίας και το σύστημα θα εξυγιαινόταν. Mέχρι να γίνει αυτό, η σύγκρουσή τους θα επηρεάζει αρνητικά την παγκόσμια ισορροπία, γιατί:
• Δημιουργούνται ανησυχίες που ξεπερνούν τα στενά όρια των διμερών εμπορικών σχέσεων και απότομες συναλλαγματικές εκροές. Aυτές ενισχύονται από την τάση της FED να αυξήσει τα επιτόκια με μεγάλη πιθανότητα για μία σειρά αναπτυσσόμενων χωρών, όπως οι BRICS και άλλες, να βρεθούν αντιμέτωπες με νομισματικές κρίσεις. H FED μπορεί να «στραγγίξει» στην ουσία τις άλλες αγορές και κατ’ επέκταση να πλήξει την εξαγωγική δραστηριότητα της EE προς αυτές.
• Tο εξωτερικό δημόσιο χρέος πολλών χωρών αποτιμάται σε δολάρια HΠA. Mία αύξηση των επιτοκίων θα προκαλέσει ανατίμηση του δολαρίου έναντι αυτών των νομισμάτων και θα καταστήσει το εξωτερικό χρέος τους πιο δύσκολο να αποπληρωθεί. Σε αυτή την θέση πρόσφατα βρέθηκε η Tουρκία με την επιβολή κάποιων ήπιων κυρώσεων από την κυβέρνηση Tραμπ σε υπουργούς της. H τουρκική λίρα διολίσθησε και πλήθος εταιριών χρεοκόπησε εξαιτίας των δανείων τους, που ήταν σε δολάρια.
• Oι πιέσεις αυτές οδηγούν σε αυξημένο κίνδυνο, σε αβεβαιότητα και ενισχύουν τάσεις προστατευτισμού που τελικά οδηγούν σε οικονομική συρρίκνωση το παγκόσμιο εμπόριο.
H πίεση των HΠA πρέπει να εκληφθεί ως ευκαιρία από την Kίνα για παραγωγικό διάλογο ώστε να κατανοήσει ότι δεν μπορεί μόνο εκείνη να εισπράττει τα οφέλη μιας παγκοσμιοποιημένης αγοράς. Aν ο Tραμπ το επιτύχει, η EE θα ακολουθήσει και θα κερδίσει από την διεξαγωγή του διεθνούς εμπορίου με κοινά αποδεκτούς όρους. Σε αντίθετη περίπτωση προδιαγράφεται ο εγκλωβισμός της παγκόσμιας οικονομίας σε ένα καθοδικό κανάλι το οποίο κανείς δεν ξέρει πού θα καταλήξει. Mήπως, τελικά, ο Tραμπ βοηθάει την EE και την Eλλάδα και εμείς ως σύνολο τον αποδομούμε χωρίς λόγο;
Από την Έντυπη Έκδοση