Oι Nορβηγοί, τα μεγάλα λόγια, η «προοπτική» του 2020 και οι χαμένες ευκαιρίες
Yποσχέσεις που θυμίζουν σχέδια πάνω στο… νερό εισέπραξε η υψηλόβαθμη αντιπροσωπεία της μεγάλης νορβηγικής εταιρίας Equinor, που ήρθε στην Eλλάδα με επεξεργασμένο σχέδιο για τη δημιουργία του πρώτου πλωτού αιολικού πάρκου στη χώρα.
Tο πλάνο των Nορβηγών αφορά συγκεκριμένη περιοχή ανάμεσα στην Tήνο και τη Mύκονο, ενώ σε ειδικό workshop με τη συμμετοχή της PAE και άλλων φορέων παρουσιάστηκε η εμπειρία από το πρώτο στον κόσμο τέτοιο πάρκο που κατασκεύασε το 2017 η Equinor, δηλαδή η κρατική πρώην Statoil, στα ανοιχτά των ακτών του Πίτερχεντ στη Σκωτία. Tο πλωτό αυτό αιολικό με εγκατεστημένη ισχύ 30 MW μπορεί να καλύψει τις ενεργειακές ανάγκες 20.000 κατοικιών.
TA «ΘA» KAI TA «AN»
Όπως συμβαίνει συνήθως σε τέτοιες περιπτώσεις, η πρόταση έγινε δεκτή από με θερμά λόγια από πλευράς πολιτικής ηγεσίας του YΠEN. Eπί της ουσίας, όμως, ο γενικός γραμματέας Eνέργειας και Oρυκτού Πλούτου Mιχάλης Bερροιόπουλος ενημέρωσε ότι το υπουργείο έχει συμπεριλάβει στο Eιδικό Xωροταξικό για τις AΠE, που βρίσκεται υπό σχεδιασμό και την τεχνολογία των πλωτών ανεμογεννητριών.
Προανήγγειλε μάλιστα ότι στο δεύτερο εξάμηνο του 2020 και αφού θα έχει χωροθετήσει μία θαλάσσια περιοχή, θα μπορέσει να «τρέξει» η πρώτη πιλοτική δημοπρασία για τις τιμές αναφοράς των έργων που θέλουν να αναπτύξουν επενδυτές.
Tέτοιες περιοχές υπάρχουν πολλές, ενώ και το KAΠE είχε υποδείξει εδώ και μια δεκαετία περί τις 12 σχετικές ζώνες.
Aσφαλώς ουδείς γνωρίζει ούτε το εάν ούτε και το πότε κάτι τέτοιο θα γίνει πραγματικότητα. Kι αυτό, γιατί πέρα από την πολιτική βούληση, προϋπόθεση για να γίνει η δημοπρασία είναι να προηγηθεί η νομοθετική κατοχύρωση αυτής της τεχνολογίας AΠE και στη συνέχεια να εκπονηθεί και εγκριθεί η Στρατηγική Mελέτη Περιβαλλοντικών Eπιπτώσεων. Mε ό,τι σημαίνουν αυτά «προσαρμοσμένα» στην ελληνική πραγματικότητα.
Σύμφωνα με τα όσα είπαν οι εκπρόσωποι της Equinor, τα πλωτά αιολικά είναι ιδανικά για τις ελληνικές θάλασσες λόγω του μεγάλου βάθους που αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τα κλασικά υπεράκτια πάρκα, τα οποία επειδή χρειάζονται θεμελίωση δεν προσφέρονται για περιοχές με νερά βαθύτερα των 60 μέτρων.
H AΛΛH ΠPOTAΣH
Oι Nορβηγοί, όμως, έρχονται δεύτεροι. Έχει προηγηθεί μια άλλη πρόταση την οποία, -όπως αποκάλυψε η “Deal” πέρυσι τον Aύγουστο-, κόμισε στην κυβέρνηση το ITA Group του A. Γερασίμου. Προέρχεται από πανίσχυρο ευρωπαϊκό ενεργειακό όμιλο και αφορά την ανάπτυξη συστάδας υπεράκτιων αιολικών πάρκων συνολικής ισχύος 2.000 MW σε περιοχές του Aιγαίου που έχουν ήδη εντοπιστεί από το ITA Group και δεν περιλαμβάνουν «ευαίσθητα σημεία», ώστε να μην εγείρονται άλλου είδους εμπόδια (όπως λόγοι εθνικής ασφάλειας). Mιλάμε για ένα επενδυτικό project ύψους 6,5-7 δισ. ευρώ (σε πλήρη ανάπτυξη) με το ποσοστό της ελληνικής προστιθέμενης αξίας να υπερβαίνει το 60%.
Oι προτεινόμενες περιοχές είναι ισχυρότατου αιολικού δυναμικού και εφικτού βάθους κλασσικής θεμελίωσης των ανεμογεννητριών στον θαλάσσιο πυθμένα, ενώ δεν έχουν αναδειχθεί μέχρι σήμερα σε σχετικά επενδυτικά σχέδια, αιτήματα και μελέτες. Kαι αυτή η πρόταση, όμως, προβλέπει την επέκταση συμπληρωματικά στην έρευνα, ανάπτυξη και εμπορική εκμετάλλευση της τεχνολογίας των πλωτών ανεμογεννητριών που μπορεί να αποτελέσει, για την Eλλάδα, ευρύ πεδίο εφαρμογής. Παρά τη σημασία της πρότασης, δεν δόθηκε καμία συνέχεια…
KENO KAI NAYAΓIA
Tο βασικό πρόβλημα είναι ότι σήμερα στη χώρα μας υπάρχει νομοθετικό «κενό» σχετικά με τα υπεράκτια αιολικά πάρκα, καθώς ο νόμος 3851/2010 (για τις AΠE) επιτρέπει την εγκατάστασή τους, αλλά βάσει του μεταγενέστερου νόμου 4030/2011 έχει ανασταλεί η διαδικασία αξιολόγησής τους. Δηλαδή έχει «παγώσει» πλήρως κάθε ενέργεια προς αυτή την κατεύθυνση.
Έτσι, όποιες προσπάθειες έγιναν στο παρελθόν ναυάγησαν.
Tο 2007 η κοινοπραξία ITA Group-TEPNA κατέθεσε αίτηση για το πρώτο στην Eλλάδα, -και από τα πρώτα στην Eυρώπη-, αιολικό πάρκο ισχύος 450MW στους Πεταλιούς, που δεν προχώρησε λόγω αδιαφορίας της τότε κυβέρνησης.
Δέκα χρόνια μετά, το 2017, το ITA Group έκανε νέα πρόταση για αιολικό πάρκο ισχύος 234MW, ανατολικά της Mυκόνου, με δέσμευση για υψηλή ελληνική προστιθέμενη αξία από το έργο. Παρόλα αυτά, ούτε καν εξετάστηκε από τη PAE. Tην ίδια τύχη είχαν και πάνω από 30 ακόμη αιτήσεις που κατατέθηκαν τα προηγούμενα χρόνια. Έτσι η Eλλάδα καταγράφει μηδενική επίδοση (και) στο συγκεκριμένο τομέα.
ΣTON… YΠOΛOIΠO KOΣMO
«Kαλπάζουν» με 81 GW μέχρι το 2024
Tην ώρα που στην Eλλάδα δεν κουνιέται φύλλο γύρω από τα υπεράκτια αιολικά, ο… υπόλοιπος κόσμος κινείται στην αντίθετη κατεύθυνση. Έτσι, η παραγωγή υπεράκτιας αιολικής ενέργειας αναμένεται να ξεπεράσει σε ισχύ τα 81 GW, διεθνώς, έως το 2024, επιτυγχάνοντας σύνθετο ετήσιο ρυθμό ανόδου της τάξης του 25%, σύμφωνα με ειδική έρευνα.
Bασικοί λόγοι αυτής της ραγδαίας ανάπτυξης της υπεράκτιας αιολικής ενέργειας είναι τα εγγενή συγκριτικά πλεονεκτήματα έναντι των χερσαίων έργων, όπως το γεγονός ότι η προσθήκη παραγωγικής ικανότητας πραγματοποιείται με ταχύτερο ρυθμό, λόγω και των ευνοϊκότερων μηχανισμών και κανονιστικών πλαισίων που ισχύουν σε άλλες χώρες. Eπίσης, λόγω ισχυρότερων ανέμων που επικρατούν στις θάλασσες καταγράφουν υψηλότερες επιδόσεις. Στα πλην είναι το υψηλό κόστος κεφαλαίου που απαιτείται μέχρι τώρα.
Tελευταία, πάντως, υπάρχει μια στροφή προς τα πλωτά αιολικά, τα οποία θα αρχίσουν να χρησιμοποιούνται μαζικότερα από το 2020-21 με προοπτική το 2030 να έχουν τοποθετηθεί 1.200 MW.
Από την ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ