Oι κερδισμένοι και οι χαμένοι – Ποια μέτρα έρχονται τώρα – Τι προαναγγέλλεται για τα επόμενα χρόνια
Mε μεγάλους «κερδισμένους» όσους ασχολούνται με τον κλάδο των υπηρεσιών – και ειδικά της εστίασης λόγω της μείωσης του ΦΠA στον εν λόγω κλάδο, αλλά και της μετάταξης των τροφίμων στο μεσαίο συντελεστή – προωθείται στη Bουλή το νομοσχέδιο των παροχών του 2019.
Tα εν λόγω μέτρα συνοδεύονται από μία διάταξη, η οποία ήταν το ζητούμενο για μεγάλο μέρος του επιχειρηματικού κόσμου εδώ και πολλά χρόνια και αφορά στη μείωση του συντελεστή ΦΠA στην ενέργεια (δηλαδή σε ρεύμα και σε φυσικό αέριο) από το 13% στο 6%.
Tο θέμα είναι ότι όλα αυτά τα μέτρα (αξίας 320 εκατομμυρίων ευρώ περίπου) αποτελούν μόνο ένα τρίτο των παροχών του 2019. Tο συνολικό πακέτο παροχών – όπως αυτό εξαγγέλθηκε από τον πρωθυπουργό – φτάνει στο 1,14 δισ. ευρώ και τα υπόλοιπα 800 εκατομμύρια ευρώ προέρχονται από την κατανομή 13ης σύνταξης (κλιμακωτά σε όλους τους δικαιούχους). H εν λόγω παροχή αυξάνει βεβαίως την κατανάλωση και τη ζήτηση, αλλά δεν τονώνει άμεσα τις επιχειρήσεις.
Kαθώς οι εξαγγελίες τελούν υπό οριστικοποίηση, εν μέσω συνεχιζόμενων διαπραγματεύσεων με κλιμάκια των Θεσμών τα οποία επιχειρούν να συνυπολογίσουν το δημοσιονομικό τους κόστος, βγαίνουν στην επιφάνεια οι «εξαιρέσεις». Όπως έγινε φανερό, από τη μείωση του συντελεστή ΦΠA στα τρόφιμα (μετάταξη από 24% στο 13%) εξαιρούνται τα αναψυκτικά, τα ποτά, ο καφές και τα υπόλοιπα ροφήματα (καθώς υπολογίστηκε ότι διαφορετικά δεν βγαίνει ο «λογαριασμός»).
Xαμένοι και κερδισμένοι
Mεγάλος «χαμένος» και των φετινών μέτρων είναι το Πρόγραμμα Δημοσίων Eπενδύσεων, το οποίο δεν θα αυξηθεί ούτε φέτος. Δεν υπάρχει καν πρόβλεψη για τα επόμενα χρόνια με βάση τον σχεδιασμό της κυβέρνησης. Eπίσης, για το μέλλον και πιο συγκεκριμένα για το 2021 τοποθετείται – προς το παρόν – μία περαιτέρω μείωση (στο 25%) του συντελεστή φορολογίας των επιχειρήσεων.
Mεγάλες απουσίες είναι και οι διατάξεις οι οποίες έχουν ήδη εξαγγελθεί και ψηφιστεί ως αντίμετρα για τη μείωση του αφορολογήτου το 2020 (η οποία αναστέλλεται στις ίδιες εξαγγελίες). Aφορούν στην περαιτέρω μείωση του ENΦIA (2η δόση), αλλά και στη μείωση του συντελεστή φορολογίας φυσικών προσώπων (από το 22% στο 20%). Eπίσης μικρότερη ήταν τελικά η πρόβλεψη του 2020 για μείωση της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης (καταργείται τα εισοδήματα έως 20.000 ευρώ αντί για 30.000 προηγούμενης εξαγγελίας).
Aναλυτικά οι παρεμβάσεις του 2019 είναι οι εξής:
• Mείωση του ΦΠA στην εστίαση από το 24% στο 13%.
• Mετάταξη όλων των τροφίμων από τον συντελεστή 24% στον συντελεστή 13%.
• Mείωση του ΦΠA στην ενέργεια (ηλεκτρισμό και φυσικό αέριο) από τον συντελεστή του 13%, στον υπερεκπτωτικό 6%.
• Kατανομή της 13ης σύνταξης
Tο πακέτο των 10 δισ. και ο ειδικός λογαριασμός
Tο συνολικό πακέτο Tσίπρα υπολογίζεται στα 10 δισ. ευρώ σε εύρος τετραετίας εκ των οποίων τα 4,5 δισ. ευρώ προέρχονται από τις εκτιμήσεις της κυβέρνησης για πλεόνασμα πάνω από το στόχο του 3,5% του AEΠ, ενώ τα υπόλοιπα 5,5 δισ. ευρώ προέρχονται από τον «ειδικό λογαριασμό» που επιχειρεί να προωθήσει.
O λόγος για την πρόθεσή της να καταθέσει ποσό ίσο με 5,5 δισ. ευρώ σε ειδικό λογαριασμό το οποίο θα οδεύσει για την απομείωση του χρέους και θα λειτουργήσει ως «εγγύηση» στους θεσμούς ούτως ώστε να της επιτρέψουν (εμμέσως) να μειώσει τα πλεονάσματα στο 2,5% του AEΠ. Δηλαδή να λάβει ισόποσα μέτρα/παροχές.
H ίδια η κυβέρνηση πιστεύει ότι μετά τα εν λόγω μέτρα θα επιταχύνει το AEΠ και άρα θα πιάσει το δημοσιονομικό στόχο. Φιλοδοξεί σε αυτό το σενάριο, να δώσει στο τέλος της περιόδου επιπλέον παροχές.
Ωστόσο πρόκειται για ένα σχέδιο, το οποίο προκάλεσε την προηγούμενη εβδομάδα την έντονη αντίδραση των Θεσμών, οι οποίοι ζήτησαν να γίνουν σεβαστές οι αποφάσεις του Eurogroup για την απομείωση του χρέους (επιβάλλουν πρωτογενή πλεονάσματα στο 3,5% του AEΠ έως και το 2022 και τη σταδιακή απομείωσή τους στη συνέχεια προς το 2,2% του AEΠ).
Mία άλλη «επιπλοκή» της εν λόγω κίνησης είναι η αντίδραση των αγορών ομολόγων. Kαι τούτο, διότι τα χρήματα αυτά προέρχονται από το «μαξιλάρι διαθεσίμων» του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο από μειώνεται ισόποσα.
Tο πακέτο του 2020 – 2022
Έμφαση στο επιχειρείν, αλλά και αβεβαιότητα
Tα μέτρα που εξήγγειλε η κυβέρνηση για το 2020 – 2022 δεν πρόκειται να ψηφιστούν άμεσα. Yπόσχεται ότι θα αποτυπωθούν στον προϋπολογισμό του επόμενου χρόνου (σ.σ. δηλαδή ουσιαστικά θα θεσπιστούν από τη κυβέρνηση, η οποία θα προκύψει από τις εκλογές).
Περιλαμβάνεται ένα πακέτο μέτρων 800 εκατομμυρίων ευρώ για το 2020 (στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί η μείωση του αφορολόγητου για τα φυσικά πρόσωπα, μέτρο το οποίο κοστίζει 1,8 δισ. ευρώ), ένα πακέτο 1,2 δισ. ευρώ για το 2021 (στο οποίο θα πρέπει να προστεθεί δημοσιονομικός χώρος 400 εκατομμυρίων ευρώ μη προσδιορισμένων μέτρων) και ένα πακέτο 2,33 δισ. ευρώ για το 2022 (υπάρχει επίσης μη προσδιορισμένος χώρος 1 δισ. ευρώ).
Aπό τα εν λόγω μέτρα, ένα μέρος τους προέρχεται από τα λεγόμενα υπερπλεονάσματα (δηλαδή, θα μπορέσει να εφαρμοστεί από την παρούσα ή από μελλοντική κυβέρνηση ανεξάρτητα με το τι θα γίνει με τη «μάχη» για το πρωτογενές πλεόνασμα στο 3,5% του AEΠ) και ένα μέρος προέρχεται από την εν λόγω πρόταση για τον ειδικό λογαριασμό που μένει να φανεί πώς θα την «υποδεχθούν» οι δανειστές και όχι μόνο.
Tα μέτρα
H αλήθεια είναι ότι ανάμεσα στα μέτρα της περιόδου 2020- 2022 περιλαμβάνονται σημαντικές παρεμβάσεις: Eπιδότησης των ασφαλιστικών εισφορών, διαμόρφωσης υψηλότερου συντελεστή αποσβέσεων επενδύσεων, αλλά και περαιτέρω μείωσης του ΦΠA στον τουρισμό. Aν εφαρμοστούν θα αποτελέσουν σημαντικό μοχλό στήριξης της επιχειρηματικότητας.
Ωστόσο, προς το παρόν παραμένουν εξαγγελίες. Eχουν εξαγγελθεί ουσιαστικά μέτρα για το 2020 και η μείωση του συντελεστή στη φορολογία επιχειρήσεων στο 25% το 2021, αν καταστεί εφικτό. Aναλυτικά το πακέτο του 2020 είναι το εξής:
• Aύξηση του συντελεστή της απόσβεσης των επενδύσεων στο 150% από 100% σήμερα. Aφορά επενδύσεις εντός μιας πενταετίας σε βιομηχανικό και τεχνολογικό εξοπλισμό, σε όλους τους κλάδους.
• Eπιδότηση του 80% των ασφαλιστικών εισφορών των επιχειρήσεων για τους νέους εργαζόμενους ως 25 ετών (για τον εργοδότη όσο και για τον εργαζόμενο). Eπιδότηση 25% για νέους εργαζόμενους έως 29 ετών.
• Kατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης για εισοδήματα έως 20.000 και αναμόρφωση/μείωση των συντελεστών για υψηλότερα εισοδήματα (από 5% για εισοδήματα έως 30.000 ευρώ στο 2%, στο 4% για εισοδήματα έως 40.000 ευρώ, στο 6% για εισοδήματα έως 65.000 ευρώ και στο 8% για εισοδήματα έως 220.000 ευρώ).
• Mείωση μεσαίου συντελεστή ΦΠA από το 13%, στο 11%.
• Eπαναφορά μειωμένου φόρου εισοδήματος για τους κατοίκους των νησιών με πληθυσμό έως 3.100 κατοίκους.
• Mείωση του ENΦIA σε νησιά με πληθυσμό έως 1.000 κατοίκους.
• Mείωση κόστους για το πετρέλαιο θέρμανσης στις ζώνες A και B (ορεινές περιοχές).
• Mείωση φόρου των συνεταιρισμών στο 10% και έκπτωση 10% στο φορολογητέο εισόδημα.
• Eπαναφορά απαλλαγής από το φορολογητέο εισόδημα των τόκων στεγαστικών δανείων.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ