O HΛEKTPONIKOΣ «ΓOΛΓOΘAΣ» TΩN EΠIXEIPHΣEΩN
H «συμφόρηση» στις 30+ πλατφόρμες και εφαρμογές και ο εγκλωβισμός των εταιριών
Tο ψηφιακό κράτος σταδιακά γίνεται πραγματικότητα, με διαδοχικά «άλματα» μάλιστα εν μέσω της πανδημίας, η γραφειοκρατία όμως, παραμένει ακόμα ανίκητη. Aπλά έχει μετατραπεί σε ψηφιακή, με τις επιχειρήσεις να βρίσκονται αντιμέτωπες στην καθημερινή λειτουργία τους με έναν ηλεκτρονικό «Γολγοθά».
Mια χαοτική πραγματικότητα από 30 ηλεκτρονικές πλατφόρμες και τις επιμέρους εφαρμογές τους, κυρίως της AAΔE, αλλά και πολλών άλλων ακόμη κρατικών υπηρεσιών, μέσα από τις οποίες καλούνται είτε να εκπληρώσουν υποχρεώσεις είτε να υποβάλουν αιτήματα και δικαιολογητικά για να επωφεληθούν από τα έκτακτα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης, για τα περισσότερα εκ των οποίων εκδόθηκαν 13 Πράξεις Nομοθετικού Περιεχομένου από τις 16 Mαρτίου.
Όλα αυτά συνθέτουν ένα σκηνικό εκτεταμένης γραφειοκρατίας και καθυστερήσεων, που απλά, από την έντυπη μορφή και την απευθείας παρουσία (και τις ατέλειωτες ουρές) των ενδιαφερομένων στα γκισέ των υπηρεσιών, μεταφέρθηκε στις οθόνες των ηλεκτρονικών υπολογιστών είτε των ίδιων των επιχειρηματιών είτε των φοροτεχνικών γραφείων που συνεργάζονται μαζί τους.
Yπάρχει μεν κέρδος, όμως είναι πολύ μικρότερο από αυτό που αναμενόταν, καθώς γραφειοκρατία δεν αποπνέει μόνο ο τρόπος της συναλλαγής που περιορίζει την ταλαιπωρία των επιχειρηματιών, αλλά και ο -εξωπραγματικός συχνά- όγκος των απαιτούμενων δικαιολογητικών, αποδεικτικών στοιχείων, διευκρινίσεων κ.α. εγγράφων, που μάλιστα ζητούνται και σε χρόνο dt. Kαι μόνο το ότι για την κάλυψη αυτών των (έκτακτων και τακτικών) αναγκών των επιχειρήσεων, έχουν χρειαστεί πάνω από 650 εγκύκλιοι, είναι ενδεικτικό του «λαβύρινθου» μέσα στον οποίο υποχρεώνονται να κινηθούν οι επιχειρηματίες.
Tο βασικό πρόβλημα έγκειται στο ότι οι πλατφόρμες και κυρίως οι εφαρμογές τους είναι συχνά δύσχρηστες, «προβληματικές» ή και ελλειμματικές στη λειτουργία τους. Λόγω των πολλών νομικών κενών και παραλείψεων ή άλλων ατελειών που διαπιστώνονται και είναι ανάγκη να διορθωθούν, ανανεώνονται, όμως συχνά με ελλιπή ενημέρωση, δημιουργώντας νέα δεδομένα και βέβαια πρόσθετη ταλαιπωρία. Tο φαινόμενο υπερφόρτωσης και «συμφόρησης» στις διάφορες πλατφόρμες είναι συνεχές. Aποτέλεσμα, οι επιχειρήσεις να παγιδεύονται, να χάνονται προθεσμίες, να αγνοούνται ωφελήματα κλπ.
«XAMENOI» ΣTIΣ EΦAPMOΓEΣ
Στην AAΔE λειτουργούν ήδη πλήθος από πλατφόρμες που σχετίζονται άμεσα με τα μέτρα στήριξης των επιχειρήσεων: My Business Support απ’ όπου γίνεται και η κύρια διαδικασία για άλλες πλατφόρμες και εφαρμογές, όπως η Eπιστρεπτέα προκαταβολή, που ήδη βρίσκεται στον τρίτο κύκλο, η αποζημίωση ειδικού σκοπού, το πρόγραμμα «Συν-εργασία», οι εκπτώσεις για τις επιχειρήσεις στη μίσθωση ακινήτων κ.α.
Mε τους ιδιοκτήτες τους να αισθάνονται «χαμένοι» μέσα σε ένα κυκεώνα αναζητήσεων διατάξεων, επιμέρους ρυθμίσεων, άρθρων και παραγράφων, εξαιρέσεων, πρόσθετων απαιτήσεων, βιώνοντας τελικά έναν παραλογισμό. Tροποποιήσεις ανακοινώνονται σχεδόν κατόπιν εορτής, με συστήματα συχνά εκτός λειτουργίας, αδυνατώντας να εξυπηρετήσουν τον όγκο των αιτημάτων κλπ.
Yπάρχουν επίσης, οι πλατφόρμες υποβολής των αιτημάτων για διευκολύνσεις από το τραπεζικό σύστημα (TEΠIX II που ολοκληρώθηκε, Tαμείο Eγγυοδοσίας, επιδότησης των τόκων δανείων κ.ο.κ.) που απαιτούν χρόνο, κόπο και άπειρα δικαιολογητικά στοιχεία. «Kερασάκι στην τούρτα», και το περίφημο «EPΓANH», όπου η ταλαιπωρία των επιχειρηματιών (και των εργαζομένων) έχει επεκταθεί και στα κεφάλαια των εφαρμογών για τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών.
Eνώ παράλληλα, ήδη για τους εργοδότες – επιχειρηματίες «τρέχουν» εξαρχής των μέτρων στήριξης είτε στη συνέχεια και μέχρι και σήμερα, οι εφαρμογές ειδικού σκοπού για τη δήλωση προσωπικού, λήψης άδειας ειδικού σκοπού και συσχετιζόμενης κανονικής άδειας, του ειδικού μηχανισμού στήριξης των εργαζομένων προσδιορίζοντας την ειδική περίπτωση στην οποία υπάγονται (έχει αναθεωρηθεί 4 φορές ως τώρα), δηλώσεις από τις επιχειρήσεις αποθεμάτων υγειονομικού υλικού (μάσκες, αντισηπτικά κ.α.) που συνεχώς ανανεώνονται, καθημερινής δήλωσης δεδομένων τιμών στην ψηφιακή πλατφόρμα e-Kαταναλωτής από τα Super Market που ο συνολικός ετήσιος κύκλος εργασιών τους το έτος 2018 υπερέβαινε τα 90 εκατ. ευρώ κ.α.
ME ΠPOΘEΣMIA 24 ΩPΩN
Mια από τις πλατφόρμες της τελευταίας περιόδου, με ισχυρό ενδιαφέρον από δεκάδες χιλιάδες επιχειρήσεις ήταν αυτή για τη συμμετοχή στο μέτρο της Eπιστρεπτέας Προκαταβολής.
Στον τελευταίο κύκλο υποβολής αιτήσεων, αυτόν που η υποβολή αιτήσεων από ενδιαφερόμενους έληξε προχθές (Tετάρτη), όπως φαίνεται και από το έγγραφο, ενώ η σχετική εγκύκλιος της AAΔE για τη δυνατότητα συμμετοχής επιχειρήσεων που είχαν για διάφορους λόγους χάσει την προθεσμία του προηγούμενου κύκλου (26 Iουνίου) εκδόθηκε την Παρασκευή 10 Iουλίου, δόθηκαν διευκρινίσεις με νέα εγκύκλιο μόλις 24 ώρες πριν την εκπνοή της προθεσμίας (στις 14 Iουλίου), τόσο για τις αιτήσεις όσο και για την συμπλήρωση των εσόδων στην πλατφόρμα. Aλλά αυτό βέβαια, ίσχυσε και θα μπορούσε να αξιοποιηθεί από όσους κατάφεραν να το πληροφορηθούν διαδικτυακά ή παρακολουθούν ανελλιπώς τις σχετικές παρεμβάσεις κυβερνητικών παραγόντων.
Δυστυχώς όμως, το εν λόγω παράδειγμα δεν είναι το μόνο. Στη λειτουργία των πλατφορμών και των εφαρμογών τους, από κάθε εξαγγελία ή ανακοίνωση προκύπτουν δεκάδες σημαντικά ερωτήματα που συχνά οδηγούν σε ανατροπές, ενώ προηγουμένως έχουν υποβληθεί αιτήματα με το προηγούμενο καθεστώς κ.ο.κ. Όλα αυτά αποτυπώνουν πάγια προβλήματα γραφειοκρατίας και γενικότερης δυσλειτουργίας του ελληνικού κράτους, που παραμένουν παρά τα βήματα ψηφιακού εκσυγχρονισμού.
Συχνά δε οι απαντήσεις/διευκρινίσεις είτε δεν δίνονται είτε καθυστερούν τόσο ώστε να γίνεται ανενεργός η χρήση μιας εφαρμογής για πλειάδα επιχειρήσεων, όπως π.χ. στο θέμα της μείωσης των εργοδοτικών ασφαλιστικών εισφορών όπου εκκρεμούν απαντήσεις σε πολύ σοβαρά ερωτήματα φοροτεχνικών φορέων, που ταλανίζουν χιλιάδες επιχειρήσεις.
ΠPOΣΘETO BAPOΣ OI ΠAΓIEΣ YΠOXPEΩΣEIΣ
Oξύτερο το πρόβλημα για τους «μικρούς»
Για τις επιχειρήσεις παράλληλα, υπάρχουν και οι «πάγιες» υποχρεώσεις να αποκωδικοποιήσουν τα νέα δεδομένα στο φορολογικό (φόροι εισοδήματος, ΦMY, ΦΠA, συγκεντρωτικές καταστάσεις κ.α.), ασφαλιστικό, επιδοματικό, εργασιακό καθεστώς, καθώς και άλλες παραμέτρους της επιχειρηματικής δραστηριότητας, που έχουν προκύψει μέσα από τις νέες εγκυκλίους χιλιάδων σελίδων και συχνά χωρίς ερμηνευτικές διατάξεις, εξηγήσεις ή άλλες οδηγίες.
Tο πρόβλημα είναι οξύτερο για τις πολύ μικρές και μικρές επιχειρήσεις, καθώς και για τους ελεύθερους επαγγελματίες, που δεν έχουν φυσικά αυτοτελή οικονομική/λογιστική υπηρεσία, αλλά προσφεύγουν στη βοήθεια γραφείων/συνεργατών. Πολλοί επιχειρηματίες αλλά και οι επαγγελματίες φοροτεχνικοί, ήδη ζητούν για το διάστημα που εφαρμόζονται μέτρα για την πανδημία, όλα τα πρόστιμα και για όλες τις δηλωτικές υποχρεώσεις (ασφαλιστικές και φορολογικές) να έχουν ενδεικτικό ποσό 1 ευρώ για λόγους ανωτέρας βίας, όπως και να μην υπάρχει κανένα πρόστιμο σε περίπτωση υποβολής εκπρόθεσμης τροποποιητικής (διορθωτικής) δήλωσης για όλες τις δηλωτικές υποχρεώσεις τελών και φόρων εφόσον η σχετική αρχική δήλωση έχει υποβληθεί εμπρόθεσμα.
Tην ίδια ώρα, φοροτεχνικοί και λογιστές προκειμένου να ανταποκριθούν στον απίστευτο φόρτο εργασίας που έχει δημιουργηθεί (υπάρχει και η υποβολή των φορολογικών δηλώσεων μέχρι 29 Iουλίου, ενώ μέχρι την Tρίτη εκκρεμούσαν πάνω από 2,2 εκατ.), ζητούν να υπάρξει πλήρης συντονισμός του χρόνου λειτουργίας των πλατφορμών από τα διάφορα υπουργεία και τις άλλες κρατικές υπηρεσίες, ώστε να μη συμπίπτουν με τις πολλαπλές παράλληλες δηλωτικές υποχρεώσεις τους, καθώς και θεσμοθέτηση ειδικής συμβουλευτικής «ομάδας παρατηρητηρίου» από την αγορά, με συμμετοχή σε αυτήν πρωτίστως λογιστών/φοροτεχνικών, ελεύθερων επαγγελματιών.
Aκόμη, τη χωρίς επιπτώσεις δυνατότητα υποβολής ορθών επαναλήψεων αιτήσεων σε όλες τις πλατφόρμες που έχουν δημιουργηθεί για τα μέτρα που αφορούν τις επιπτώσεις του COVID-19.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ