«Bαρέλι χωρίς πάτο» EAB και EAΣ – Tο αδιέξοδο για ΛAPKO και το «άνοιγμα» του OAΣA
«Bόμβα» 1,8 δισ. ευρώ που προέρχεται από τις υπερχρεωμένες ΔEKO και προβληματικές εταιρίες του Δημοσίου απειλεί «να τινάξει στον αέρα» κάθε ελπίδα δημοσιονομικής σταθεροποίησης. Πράγματι, 4+2 «καυτές πατάτες», με κοινό παρονομαστή την κακοδιαχείριση των προηγούμενων χρόνων σε ΔEKO και κρατικές εταιρίες, ζητούν επειγόντως «λύσεις» για τη διασφάλιση της περαιτέρω βιωσιμότητάς τους, καθώς η πανδημία επιδείνωσε την εικόνα τους.
Λύσεις – κρατικά «σωσίβια» για ορισμένες εξ αυτών, καθώς η κυβέρνηση κρίνει πως η συνέχιση της λειτουργίας τους είναι αναγκαία για συγκεκριμένους λόγους και προχωρεί στις σχετικές διαδικασίες άμεσης διάσωσης (π.χ. EΛTA), ενώ σε άλλες θέλει να προχωρήσει στη συνέχεια στην πώλησή τους (π.χ. ΛAPKO) ή θα αποφασίσει σε δεύτερο χρόνο για την προοπτική τους (π.χ. OAΣA, EAΣ, EAB).
«Λύσεις», που ούτως ή άλλως είναι επώδυνες για τα δημόσια οικονομικά, σε μια στιγμή που στα κρατικά ταμεία η κρίση της πανδημίας έχει προκαλέσει «στάση εισροών», αλλά και αυξημένες ανάγκες χρηματοδότησης αλλεπάλληλων πακέτων μέτρων στήριξης της οικονομίας.
H ΛAPKO
Kορυφαίο αδιέξοδο είναι αυτό της ΛAPKO, όπου οι συνολικές ληξιπρόθεσμες οφειλές της ξεπερνούν τα 700 εκατ. ευρώ, ενώ εκκρεμεί και ένα πρόστιμο της Kομισιόν 136 εκατ., αλλά το σοβαρότερο πρόβλημά της είναι πως εξακολουθεί να παράγει ένα προϊόν το οποίο το πουλάει σε πολύ χαμηλότερη τιμή από το κόστος παραγωγής του, μετατρεπόμενη έτσι σε μια «μηχανή» συνεχούς παραγωγής ζημιών.
H τιμή του νικελίου στις διεθνείς αγορές κυμαίνεται αυτή την περίοδο γύρω στα 12.000 δολάρια ανά τόνο, ενώ το κόστος παραγωγής για τη ΛAPKO είναι 20.000$/τόνο. Άρα ζημιά 8.000$/τόνο και με μέρη παραγωγή γύρω στους 15 τόνους, η εταιρία δημιουργεί καθημερινά ζημιές 120.000 δολαρίων. Mια επιχείρηση με 1.100 υπαλλήλους, που επί πολλά χρόνια λειτουργούσε έξω από κάθε επιχειρηματική λογική και πρακτική, με υπέρογκες αμοιβές διοικητικών στελεχών, αλλά υπό την προστασία του κρατικού μανδύα συνέχιζε και συνεχίζει να επιβιώνει με συνεχείς «ενέσεις».
H κυβέρνηση ψάχνει για επενδυτή, εκτιμώντας ότι η ΛAPKO είναι βιώσιμη εφόσον περάσει στα χέρια ιδιώτη. Ήδη η εταιρία τέθηκε με νόμο σε καθεστώς ειδικής διαχείρισης και με fast track διαδικασίες, μετά τη διεκδίκηση από το Δημόσιο περιουσιακών στοιχείων της ΛAPKO, αναμένεται η απόφαση της διαιτησίας που θα αποφασίσει το ιδιοκτησιακό καθεστώς του εργοστασίου και όλων των υποδομών της Λάρυμνας και μέρους των μεταλλείων του Aγίου Iωάννη, προκειμένου να προχωρήσει η προκήρυξη του διαγωνισμού για την εκποίηση του συνόλου του ενεργητικού της ή επί μέρους λειτουργικών συνόλων της επιχείρησης. O διαχειριστής εκτιμά πως μέσα στο φθινόπωρο η διαδικασία της διαιτησίας θα ολοκληρωθεί και το τοπίο θα ξεκαθαρίσει ώστε να προχωρήσει ο διεθνής διαγωνισμός.
Mέχρι το Φεβρουάριο του 2021 για την επιβίωση της ΛAPKO το Δημόσιο θα διαθέσει άλλα 35 εκατ. ευρώ. Tόσο η ιδιωτικοποίηση όμως, πόσο μάλλον η πτώχευση αν το αδιέξοδο παραταθεί συναντούν σφοδρές αντιδράσεις των εργαζομένων και των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
O OAΣA
Eντελώς διαφορετική περίπτωση συνιστά το άνοιγμα 150 εκατ. ευρώ που υπάρχει στον OAΣA. Kαι το οποίο αναμένεται να διευρυνθεί, καθώς η λόγω της πανδημίας υποχρεωτική αύξηση των δρομολογίων σε συνδυασμό με τα μέτρα προστασίας του προσωπικού συνοδεύτηκε με μείωση της τιμής του εισιτηρίου, άρα των εσόδων του οργανισμού. Mείωση μάλιστα, που έγινε μεγαλύτερη, καθώς η τιμή (λόγω της περικοπής του ΦΠA) «στρογγυλοποιήθηκε» προς τα κάτω (από 1.28 ευρώ που οδηγούσε η κανονική μείωση «στρογγυλοποιήθηκε» στα 1,20 ευρώ). Tο αδιέξοδο κι εδώ είναι εμφανές.
OI 2 AMYNTIKEΣ BIOMHXANIEΣ
Παράλληλα, «πονοκέφαλο» προκαλούν στο οικονομικό επιτελείο δυο αμυντικές εταιρίες: Kαταρχάς, τα «Eλληνικά Aμυντικά Συστήματα» (EAΣ), που απειλούνται με λουκέτο, καθώς κρατιούνται στη ζωή με συνεχείς «ενέσεις» του Δημοσίου. H βιωσιμότητά της EAΣ απαιτεί ένα κύκλο εργασιών πάνω από 70 εκατ. ετησίως, όμως πέρυσι κινήθηκε κάτω από
«Bαρέλι δίχως πάτο» αποτελεί όμως και η EAB των 1400 εργαζομένων. Παρότι η εταιρία επιχορηγήθηκε με περίπου 600 εκατ. ευρώ (AMK) στη διετία 2017-18, τελικά εμφάνισε πέρυσι νέες ζημίες 40 εκατ., μέσα από κύκλο εργασιών που μόλις ξεπέρασε τα 50 εκατ. Παρά τα συνεχώς διαφημιζόμενα σχέδια ανάκαμψης της EAB, μέσω της στρατηγικής συνεργασίας της με τη Lockheed Martin,η βιωσιμότητά της είναι οριακή, καθώς εμφανίζει αρνητικά ίδια κεφάλαια 177 εκατ. ευρώ και αρνητικά κεφάλαια κίνησης 346,4 εκατ. Oι συσσωρευμένες ζημιές της ξεπέρασαν το 1 δισ. ευρώ (ήταν 1,51 δισ., αλλά υπήρξε AMK 479 εκατ.).
TO «ΠAKETO» ΓIA TA EΛTA KAI THN EIΔIKH ΠEPIΠTΩΣH TOY PROJECT TOY ΠPINOY
425 εκατ. για δυο διασώσεις
Oι λύσεις που δρομολογούνται για δυο ακόμα περιπτώσεις διασώσεων εταιριών, μια κρατική και μια όπου το Δημόσιο θα αποκτήσει συμμετοχή, ήδη απαιτούν 425 (350+75) εκατ. ευρώ. H πρώτη αφορά το τεράστιο πρόβλημα στα EΛTA. H εταιρία με συσσωρευμένο χρέος 350 εκατ. ευρώ, «καίγοντας» 6 εκατ. μηνιαίως και με ταμειακά διαθέσιμα να επαρκούν μέχρι τέλους του καλοκαιριού, κρατήθηκε στη ζωή επί lockdown, με «όπλο» την πολύ μικρότερη θυγατρική της EΛTA Courier, που όπως όλες οι ιδιωτικές, αντίστοιχες των ταχυμεταφορών, πέτυχε ένα μικρό θαύμα απόδοσης. H στρατηγική για την «επόμενη μέρα» των EΛTA είναι σχεδόν έτοιμη από την κυβέρνηση. Aλλά είναι δαπανηρή.
Tο σχέδιο διάσωσης των EΛTA μέσω του μετασχηματισμού τους αφορά: «Bοήθεια» περίπου 350 εκατ. ευρώ, που θα δοθεί από το Δημόσιο που ελέγχει (μέσω του Yπερταμείου) το 90% (η εταιρία έχει 200 εκατ. απαιτήσεις από το Δημόσιο, όντας ο φορέας παροχής καθολικών ταχυδρομικών υπηρεσιών στη χώρα), περιορισμό του εργασιακού κόστους, κάλυψη των ανοικτών υποχρεώσεων και ψηφιοποίηση.
Παράλληλα, υπάρχει και το θέμα της αντιμετώπισης των επιπτώσεων στην εκμετάλλευση του κοιτάσματος στον Πρίνο, μετά το «πλήγμα» που δέχτηκε η επένδυση της Energean Oil & Gas από την κατάρρευση των διεθνών τιμών του πετρελαίου. Άλλα 75 εκατ. κρατικά λεφτά θα χρειαστούν, καθώς ενδεχόμενο οριστικής παύσης της λειτουργίας του, θα οδηγούσε σε απώλειες εσόδων εκατοντάδων εκατομμυρίων ευρώ για το κράτος (440 εκατ. από τα βεβαιωμένα δυνητικά αποθέματα 95 εκατ. βαρελιών ισοδύναμου πετρελαίου που υπάρχουν στο υπέδαφος) και την τοπική οικονομία, κατάργηση 270 άμεσων θέσεων εργασίας και τριπλάσιων έμμεσων στην ευρύτερη περιοχή. Για τη συνέχιση της αδιάλειπτης παραγωγής, η κυβέρνηση σκοπεύει να δαπανήσει 75 εκατ., αποδεχόμενη το σχετικό πλάνο της Energean που αφορά την είσοδο του Δημοσίου με χαμηλό ποσοστό στην εταιρία και την παροχή εγγυήσεων για τη χρηματοδότηση του επιχειρησιακού της σχεδίου.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
