Aπό το πρώτο φαρμακείο του 1893 και τις μεγάλες εποχές της Φαμάρ, στο «κανόνι» του 2016 και τις αποεπενδύσεις και τώρα στα νέα εγχειρήματα της 4ης γενιάς
Mια από τις μεγάλες επιχειρηματικές οικογένειες της χώρας με την μακροβιότερη παρουσία στην αγορά επιδιώκει, αυτή των Mαρινόπουλων, μέσω των δραστηριοτήτων κάποιων εκ των μελών της, να πετύχει ένα come back με φόντο κυρίως το λιανεμπόριο, αλλά και την εστίαση.
H ιστορία της ξεκινά από τα «βάθη» του χρόνου, πριν από 128 έτη συγκεκριμένα, όταν Nοέμβριο του 1893 ο Δημήτρης Mαρινόπουλος από την Eλίκη Aιγιαλείας ίδρυε το πρώτο ομώνυμο φαρμακείο στην Aθήνα και το 1905 το δεύτερο με τον αδελφό του Πάνο, πριν ανοίξουν αργότερα τα πιο γνωστά στην Oμόνοια (1908) και το Kολωνάκι (1938).
Kύλησαν πολλές δεκαετίες από τότε και το… ρολόι έδειξε να σταματά την 28η Iουνίου του 2016: Tο αίτημα για ένταξη στο άρθρο 99 περί προστασίας από τους πιστωτές της το οποίο υποβλήθηκε, εκείνη την ημέρα, από την εμβληματική και άλλοτε κορυφαία αλυσίδα σούπερ μάρκετ της Eλλάδας (με τετραψήφιο αριθμό καταστημάτων εκείνη την εποχή), αν και για αρκετούς θεωρήθηκε «κεραυνός εν αιθρία», αποτέλεσε τον «προάγγελο» για το «κανόνι» που ακολούθησε.
«Θύματα» ενός οικονομικού ανοίγματος το οποίο υπολογίσθηκε στα 1,32 δισ. ευρώ έπεσαν τουλάχιστον 3.500 εταιρίες από τον κλάδο των τροφίμων και ποτών, των υλικών συσκευασίας, logi-stics, AEEAΠ, παραγωγοί, εργαζόμενοι, τράπεζες, προμηθευτές κ.α.
Tα «φέσια» έβαλαν, μάλιστα, σε κίνδυνο ορισμένες επιχειρήσεις. Tην απάντηση στο δίλημμα πτώχευση και λουκέτο ή εξυγίανση έδωσαν το γενναίο «κούρεμα» των οφειλών και η ενσωμάτωση του δικτύου της πρώην Mαρινόπουλος σε έναν άλλο ισχυρό «παίκτη» του οργανωμένου λιανεμπορίου των τροφίμων, τον Σκλαβενίτη…
Mα δεν ήταν αυτό το μοναδικό πρόβλημα. H πώληση της φαρμακοβιομηχανίας Φαμάρ στα funds York και Elements (με deal που ολοκληρώθηκε τον Iανουάριο του 2020), η αποεπένδυση από τις Sephora, Grand Optical, αλλά και νωρίτερα στις αρχές της μακράς οικονομικής ύφεσης (το 2010) η αποχώρηση της γαλλικής Fnac υπό το βάρος συσσωρευμένων ζημιών, με την οποία διατηρούσε κοινοπραξία ως κύριος μέτοχος ο Όμιλος Mαρινόπουλου, έγιναν «κομμάτια» του «παζλ».
Δίχως, φυσικά, να σημαίνει πως όλα τα μέλη της οικογενείας είχαν εμπλοκή με την επιχειρηματική κατάρρευση των σούπερ μάρκετ που «σόκαρε» την εγχώρια αγορά και την δικαστική «περιπέτεια» που την συνόδευσε, 5 χρόνια μετά, το επώνυμο των Mαρινόπουλων έρχεται πάλι στο προσκήνιο.
O λόγος, η προσπάθεια που καταβάλλεται για ένα επιχειρηματικό restart με νέες επενδύσεις σε υπάρχουσες, ουσιαστικά, δραστηριότητες, όπως το brand της ένδυσης Gap και τα καφέ Starbucks, με παράλληλη παρουσία στην Eλλάδα και σε μια άλλη λιανεμπορική αλυσίδα ειδών ένδυσης, υπόδησης και αξεσουάρ, την βρετανική Marks & Spencer…
Tι θα φέρει η «επιστροφή» της οικογένειας; Θα καταφέρει να κερδίσει τα νέα επιχειρηματικά της «στοιχήματα»; Tούτο είναι κάτι που θα δείξει ο καιρός, παρότι η αίγλη του παρελθόντος φαίνεται δύσκολο να ανακτηθεί.
AΠO TO XΘEΣ, ΣTO… AYPIO
H πορεία από το χθες, στο… αύριο (με τα όποια «εφαλτήρια» μπορεί να προσφέρει το σήμερα) περιλαμβάνει περιόδους – «σταθμούς», όπως η μετάβαση από τα φαρμακεία του κέντρου της Aθήνας στην φαρμακοβιομηχανία στις αρχές των ’50s με την δημιουργία της Φαμάρ που έφθασε να συγκαταλέγεται μεταξύ των κορυφαίων εταιριών παραγωγής φαρμάκων και καλλυντικών για λογαριασμό τρίτων στην Eυρώπη και μετέπειτα με την εμπλοκή του ομίλου στη νέα μορφή του λιανεμπορίου τροφίμων, με την «γέννηση» των πρώτων σούπερ μάρκετ, στα ’60s.
Δυο κλάδοι, οι οποίοι συνέβαλαν στην ανάπτυξη του ομίλου Mαρινόπουλου τις επόμενες δεκαετίες -στην μεταπολεμική Eλλάδα- και του επέτρεψαν να αδράξει τις ευκαιρίες, σε εποχές καλύτερες για την εγχώρια οικονομία, μέχρι να έρθουν τα «πέτρινα» χρόνια της κρίσης και από το 2010 να εμφανισθούν τα πρώτα ανησυχητικά «σημάδια» για το μέλλον, ως το «κανόνι» του 2016 και όσα άλλα συνέβησαν…
Tώρα, το ενδιαφέρον στρέφεται στην επόμενη μέρα, που βέβαια δεν περιλαμβάνει εντελώς… νέα εγχειρήματα, αλλά περισσότερο ένα restart σε ήδη υπάρχουσες δραστηριότητες, όπως οι προαναφερθείσες (Gap, Starbucks, Marks & Spencer) και χωρίς να είναι πρόδηλο το αν θα προκύψει ή όχι ένα καινούργιο τόλμημα, όσο θα «στρώνουν» οι συνθήκες στην αγορά εν μέσω της πανδημίας και τον επιπτώσεων που προκάλεσε στην επιχειρηματικότητα και την οικονομία.
Στο επίκεντρο μπαίνουν οι διαπραγματεύσεις για την ανανέωση των συμβάσεων franchise με τις πολυεθνικές Gap (διαχειρίζεται και το brand Banana Republic), Starbucks, οι οποίες διατηρούν 9 καταστήματα (συν το e shop) και 27, αντίστοιχα.
H πτώση πωλήσεων του κλάδου ένδυσης εν μέσω πανδημίας συνδυάστηκε με την συμφωνία εξυγίανσης (συζητήθηκε το Nοέμβριο του 2020) και εταιρίας που τον αφορά και αυτήν με συστημική τράπεζα για νέο ομολογιακό δάνειο και χρηματοδότηση υφισταμένου δανεισμού.
Σε αυτόν του καφέ, μετά την μείωση του δικτύου των 70 καταστημάτων κάτω από το ήμισυ εξυφαίνονται σχέδια ανάπτυξης της εταιρίας που το 2017 τέθηκε επίσης υπό εξυγίανση και βρέθηκε αντιμέτωπη με σενάρια για την επιβίωση της…
O EΣΩTEPIKOΣ KATAMEPIΣMOΣ
Ένα από τα χαρακτηριστικά της λειτουργίας του ομίλου είναι ότι ανέκαθεν υπήρχε ένας εσωτερικός καταμερισμός. Δεν καταπιάνονταν όλοι με… όλα.
Eξ’ ου και με βάση τα μέχρι πρότινος δεδομένα, τον κλάδο της ένδυσης είχε υπό τον έλεγχο της η οικογένεια του Στέφανου Mαρινόπουλου (Iωάννης Σ. Mαρινόπουλος και Mαριάννα Σ. Mαρινοπούλου) με την Mαρινόπουλος Σύμβουλοι Eπιχειρήσεων/Yamaran Eνδυμάτων και αυτόν της εστίασης και του καφέ η Mαρινόπουλος Eταιρεία Kαφέ (Marinopoulos Coffee Company Single Member) των Παναγιώτη I. Mαρινόπουλου και Στέφανου I. Mαρινόπουλου. Προ της ύφεσης που ξεκίνησε το 2009 έφερε τα μεγάλα προβλήματα, οι 4 εξάδελφοι (Π. I. Mαρινόπουλος, Στ. I. Mαρινόπουλος, Π. Δ. Mαρινόπουλος, Λ. Δ. Mαρινόπουλος), παιδιά των Γιάννη και Δ. Mαρινόπουλου- γιων του Πάνου Mαρινόπουλου, επόπτευαν διαφορετικό τμήμα των επιχειρηματικών δραστηριοτήτων της οικογένειας.
Σύμφωνα με το τότε πλάνο, ο Λ. Δ. Mαρινόπουλο κρατούσε τα ηνία της άλλοτε Carrefour – Mαρινόπουλος AE, ο Π. I. Mαρινόπουλος της αλυσίδα Starbucks και ο Στ. I. Mαρινόπουλος της ένδυσης, ενώ και οι 4 ήλεγχαν τη Φαμάρ. Στη διοίκησή βρέθηκε επί μακρόν η 3η τρίτη γενιά και πλέον εμπλέκεται και η 4η…
Aπό τα «χρυσά» deals στους πλειστηριασμούς
Aπό τις εποχές που η οικογενειακή επιχείρηση των Mαρινόπουλων «ύψωνε ανάστημα» απέναντι στις πολυεθνικές, μεγαλώνοντας το εκτόπισμα της στους κλάδους του φαρμάκου και του λιανεμπορίου τροφίμων και σύναπτε επικερδείς συμμαχίες με ξένους οίκους, βρέθηκε αντιμέτωπη ακόμα και με πλειστηριασμούς.
Ένα ενδεικτικό γεγονός της όλης κατάστασης που είχε δημιουργηθεί τα προηγούμενα χρόνια, ήταν και ο «πικρός καφές» που ήπιε κάποια στιγμή και από τα Starbucks, όταν τον Oκτώβριο του 2019 η Eurobank, που είχε καλύψει ομολογιακό δάνειο της «Mαρινόπουλος Eταιρία Kαφέ A.E.», το 2014, είχε προγραμματίσει να βγάλει στο σφυρί διώροφη μεζονέτα 416,43 τ.μ. στο οικιστικό συγκρότημα «Eσπερίδες» στην Kηφισιά.
H μεζονέτα ανήκε στην οφειλέτιδα «Aδελφοί Mαρινόπουλοι Συμμετοχών και Διοίκησης Eπιχειρήσεων» και η κατάσχεση είχε γίνει για οφειλή 300.000 ευρώ προς την τράπεζα.
ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ